620
բար եմաղթութիւն»
Վրդն. պտմ, Յիշատ, ո֊
րից
օրհնել
ՍԳր, Ոսկ. եփ\ես. Եփր, ծն.
Սերեր,
օրհնեալ
ՍԳր,
օրհնիչ
ՍԳր,
Եփր.
ծն.
և հռ.
օրհնութիւն
ՍԳր. Սերեր,
բազմօրհնեալ
Մաքս. եկեղ.
բազմօրհնեան
Դիոն. երկն.
եկէղեցօրհնէք
Մ աշտ.։
= Պհլ.
*
ՅքոՈ31Ո
«
օրհնեմ,
գովեմ»
ձևից,
որ կազմուած
՛
է
3
նախամասնիկով
քքէ–
«
սիրել,
յարգել,
գովաբանել»
արմատից,
հմմւո.
զնղ. չ^ չյ» Հ ^ ձ ^ * *
ՅքոՈՅՄ11
«
օրհնեմ,
աղօթեմ»,
յ \ ձ ^ «
ա
ղ°թք»>
Հ*՞ճ՚–էք(լ,ե~ււՈ\Տւ–
«
օրհներգոլթիլն»,
սոգդ,
Տլք\Հ1՚գյ&Ո
«
օրհնու­
թիւն»,
պհլ.
\
ք
յ
\
շ)
յ
Յ՚քո՜Ո
«
գովեստ,
գովա­
բանութիւն»,
ՈՅքաւ
«
անէծք»,
պրս.
–
^ յ ^ ք
ՏքՈՈ,
՜
ՏԽՈՈ «գովեստ.
կեցցե՜»,
Հյ–> յձձ
ՈՅքոՈ
«
անէծք»։
Այս բոլորը
պատկանում
է հնխ. բ^՜Շ^֊,
թո–
«
դուր գալ, հաճիլ,
բարե­
կամանալ»
արմատին, որի այլ
ժառանգ­
ներն են՝ սանս.
բւ՝7>շ1տ
«
սիրել»,
թ Ո ^ Յ
«
սիրելի,
կինը»,
բ Ո ^ Յ է Յ –
«
սէր»,
դոթ,
քոյ՚ՕՈ
«
սիրել»,
ք ո յՅ
#
ա Յ
«
սէր»,
քույօւՈճտ =
հբգ.
1
ճ\ՃՀւէ֊գերմ.
ք > 6 Ա Ո
՚ 8 ՛
«
բարեկամ»,
անգսք.
քՈՕ
(3
«
ս\Էր»,
հիսլ.
քո
«
սիրելի,
կինը»,
քո
3
«
սիրել»,
քրՕՑՈճւ
«
բարեկամ»,
հս\լ.
բՐ1յ Ձէշ11
= ռուս,
Ոթա"1՝&Ոհ
«
բարեկամ»
ևն ևն.
(
Փօ–
Խ է պ
2, 8 6—7 ) ։
Հայերէնի,
ինչպէս և
յու­
նարէնի
մէջ, այս արմաւտը չէ
պահուած։
Իրանեանից
են փոխառեալ
նա\և
ուտ.
Յքք6
«
աղօթք,
օրհնութիւն»,
Յքք6թ՚6ՏԱՈ
«
աղօթել,
օրհնել»։
Հայերէնի
մէջ պհլ.
*3՚
քոՈՅէՈ
տու­
ած է նախ
աւհրնեմ,
որթէև անսովոր,
բայց
պահուած է էջմիածնի
հնագոյն
Ալետարա֊
նում (տե՛ս
ճ6 Տ
6
է.
ՅՈՈ.
1, 168),
յե­
տոյ շրջմամբ
ալրհնեմ։
ՆՀԲ մեկնում է
«
օ՛րդ հնասցի»
ձևով։
Օ օ Տ Ը հ շ
23
սանս. V*, զնդ.
«
պա­
տուել,
ընտրել,
որոշել»։
ր^ԱՈՈՏ
ս.
ՏշհԼ Ցէւ՜ց, 5, 381
զնդ.
Ձւաքո
–
ՈՅ,
որ
նոյն է վերի
մեկնութեան
հետ, մի­
այն
3՛
նախդիրի
աեղ դրուած
ձ\՝Դւ\–։
Թօփուզեան,
Արծիւ Վասպ. էջ
44
ՕՐ
հիմնել։ ՇՅՈ1Ո1,
1
ւէ.
Շկա.
172
սանս.
ՅՐՈ
«
յարգել»։
8
ս § § 6
1
Լ2 32, 29
օր
և
հին
բառերից,
իբր
«
հին օր (երկար
կեանք)
բաղձալ»։
Մառ
3 8 0
5, 320
և
Ի\շւ11շէ
դնում են զնդ.
ՅքոՈՅՄԱ
«
օրհ­
նել», որ կասկածելի
Է գտնում
Հիւբշ.
511։
Հիւնք.
օրէնք
բառից կամ
պրս.
աֆէրիյն
«
կեցցես»,
ղնդ.
աֆրիդի
«
ըս֊
տեղծել»։
Ալիշան,
Հին հաւ.
449
զնդ.
սւհուրա։
Հիւբշձ՛ան
ի
ւմերժումր
տե՛ս
նաև Մ
ճոշ.
8, 48,
աՈԽէ,
8
տզ.
13
նոր
պատճառաբանութեամբ,
վերի
ձե–
ւով
ընդունելի
Է դարձնում
մեկնութիւ­
նը է
ԳԻՌ.֊Ջղ.
օրհնել,
Ակն.
օոհնէլ,
Տիգ.
ՕՐ–
նէլ,
Ասլ.
էօրհնէ՝լ
Ախց. Գոր.
Երև. Կր,
Ղրբ՛
Պլ. Ռ.
ՕՐթնէլ,
Հմշ.
ՕՐթնուշ,
Ննխ. Սեր.
օոթնէլ,
Ագլ.
էյ մ.
օոթնիլ.-
Ալշ.
Մ շ.
օրշնել,
երբ.
օոշնիլ,
Սվեդ.
ոլշնիլ
Ս չ.
օրխնել,
Ջղ. Սլմ. Վն.
օխնել,
Երև. Մրղ.
օխնէլ,
Մկ.
Տփ.
օխնիլ,
Զթ՛
արյնիէ)
ույհ&յւլ, ոլրհնիլ
(
ա յ լ
թաղերում
ուշնօօ.
«
օրհնած»)։
Այս­
տեղ
Է պատկանում
նաև գւռ.
Լ. Ղրբ՛
իւնօ՛–
թան,
Նբ.
ուխնէթեն
«
սրբի
գերեզմանից
իբր
դեղ վերցրած
հող», որ Է
օրհնութիւն
կամ
օրհնութեան հող
Երև. և որի
հին
վկայու֊
թիւնր
ունի Վրք. և վկ,
Ա, 338
(
օրհնութեան
. —
պատահական
նմանութիւն
ունի ա֊
սոր,
ս
֊
^֊տ X^ՈՅ)'1^
նոյն
նշ.—նոր
բառեր
են
աւնօրհնել, անօրհնէք, օրհնանք,
օրհնիթք,
օրհնիթքահոդ, օրհնիթքագիր, օրհնոլկ,
ՕՐՈ–
նուման. —
հետաքրքրական
Է
կրակը օրհնի՛
Ղրբ.
«
կրակր
հանգցրու»
բացատրութիւնը,
որ
հրապաշտական
դարերի
մնացորդ Է
համարւոլմ
(
Ազգ,
հանդ, Բ,
194)։
ՕՐՕՐ
«
մօր
երգր՝
մանկիկին
քնեցնելու
համար» Տաղ, որից
օրօրել
կամ
ՈՐՈՐել
«
մանկիկին
օրրանում
շարժելով
քնեցնել»
Վրդն, ծն,
ՈՐՈՐալ
«
երերալ,
շարժոլիլ»
Բառ.
երեմ. Էջ
256,
ՕՐՕՐոց, որրոց, օրոց, օրորան,
որորան, որրան, ՈՐՈՐոց, որոց
«
երախան
քնեցնելու
մահիճ» Ս անգ. Եվւր, աղք*
Վստկ։
֊
Կրկնուած
Է պարզական
ՕՐ
«
շարժել»
արմ ատից, որ պահուած
Է գւռ.
օրել, ՕՐՈլիլ,
նղօր
ևն ձևերի
մէջ։
ՆՀԲ
երերալ
ձևի՞ց։
Հիսնք. պրս,
իլրրան
«
դագաղ»
բառից։
ԲՅէ ա եՅՈ^
ՀԱ
1906, 56
հնխ. 01՝ «շարժել»
արմա­
տից,
հմմտ, լտ,
ՕՈՕՐ
«
յառնել»,
յն,
գ՝/՚յյյ.ւ
«
շարժել»,
հյ.
յւսոնել
ևն։
1
Հ
&
Րտէ,
հող)
Fonds A.R.A.M