ՊԱՏ
քատն... ևկամ ասէ՝ թէ այսօր պատասխա­
նէ, վաղիւն երբ գայ՝ յայնժասն
տաս։
–
ՊԱՏԱՏ
«
փաթաթել»։
֊
Կրկնուած
պատ
արմատից, տե՛ս
պատ։
ԳԻՌ.— Ղրբ.
պ տ ա՚տ ա կ
«
բրդի կծիկ– 2՛
Հացի
խոշոր պատառ»,
պաա տէլ, Ա|ր–
տըտօ՚րէլ,
Ագլ.
պ տ ա՚ տիլ
«
փաթաթել»։
ՊԱՏԱՐ
«
լի, լեցունկ» (ըստ ՀՀԲ),
«
լեցու֊
նութիւն, կատարելութիւն»
(
ըստ ԱԲ. չունի
ՆՀԲ)։ Երևի այս բառն է, որմի անգամ
ունի
Ոսկ. մեկն. Պալղ. Ա. էշ 881. «Տեսե՞ր
զչափ
հնազանդութեանն,
լո՛ւր և զպատար
սի­
րոյն»,
յն.
11-1(50
^
«
չափ», որ նախորդ
նա­
խադասութեան
մէջ արդէն գտնուելով՝
թարգ֊
մանիչը
կրկնութիւնից
խուսափելու
համար
ա՛յս ձևով է թարգմանել,
(
այլ ձ.
պատուէր,
ինչպէս
կարդում է նաև Վարդան եան ՀԱ
1913, 488,
բայց անյարմար
է)։ Այս արմա­
տից են
պատարել
«
բոլորովին
լցնել» Փիլ.
Պիտ. «ծայրալիր կատարել» Մագ.
պատա­
րումն
Եղիշ. ճառընտ.
պատարուն
«
լի» Եղիշ.
խաչել. Պիտ.
յուսապատար
Դիոն.
լիապա­
տար
Յհ. կթ.
անպատարուն
Մագ.
լուսապա­
տար
Անան. յհ. մկ.
խնկապատար
Նար.
ծայրապատար
Պիտ.։
Հիւնթ. պրս.
ետճք
«
լի։ ամբողջ, կա­
տարեալ», (արաբերէն բառ է և նշանա­
կում է «լրացեալ
լուսին»)։
ՊԱՏԱՐԱԳ, ի-ա
հլ. «նուէր, րնծայ. 2. զոհ,
մատաղ (առ Աստուած)»
ՍԳր. որից
պա­
տարագել
Ղևտ. է. 15. Գ. թագ. է. 48.
պա­
տարագաբարձ
Դատ. գ. 18.
պատարագաբեր
Բ. թագ. ր. 2, 6.
պատարագիք
Գծ. իդ. 17
ևն,
ՆՀԲ դնում է
յարագել
բայից կամ
պատրունակ
բառից (տե ս այս բառե­
րը ), Ալիշան, Հին հաւ. 451
պատար
«
լի» և
պատրունակ
բառերից։
—
Պատա­
րագ
բառի վրայ երկու անգամ րնդար­
ձակ վէճէ բացուած
հայ թերթերի
մէջ։
Նախ
Հիւնք. դրել էր
պատարագ =
պրս.
հճ ձձ^
1
<31՚<ՅՅՈ
«
դուրս անել, արտաք­
սել» (առնելով
այն հանգամանքից, որ
պատարագի
ժամանակ
չմկրտուածնե֊
րին
եկեղեցուց
դուրս էին
հանում)։
Տէրվ. Մասիս 1881 ապրիլ 27, 28 մեր֊
ժելով այս, յա յանում էթէ պրս.
ե Յ
ձՏւՀ՝
ե Յ Ր ժՅ Ո
պիտի տար հյ.
*
բաոարկայ,
և
թէ
պատարագ
բառը նշանակում է «ըն­
ծայ, նուէր» և ո՛չ թէ «արտաքսում»,
ինքը բառը համարում է պրս,,
ինչպէս
են
պատ
մասնիկով
սկսող
ձևերը.—
արագ
մեր
արժել, յարգել
բառն է, որով
նախաձևր
լինում է
*
պատսւրգ։ —
Պա­
տասխանում է ոմն Գ. 3. Փ. (Մ ասիս
1881
մայիս 1) դնելով
պատարագ =-
պրս.
պէսւրագա
«
ապացոյց,
առաջնորդ
ճանապարհի
Տեառն»։
Մ. Գալուստ
Թի֊
ռաքեան, անդ մայիս 7, ցոյց է տալիս
որ
պէտրէգա
արաբերէն է, ուստի և ան֊
յարմար, իսկ ինքր
պատարագ
դնում է
պրս՛
ե 3 ճ 3 1 ՝ § 3 հ
«
սեամ կամ դուռն թա֊
գաւորաց», Արա վրայ
ընդդիմաբանում
են Տէրվ. (մայիս
25,
յունիս 2) և Թի–
ռաքեան
(
մայիս
30,
յունիս 11), առա­
ջին ր պնդելով թէ երկու
մնկնութիւն–
ներն էլ սխալ են, իսկ երկրորդը աշ­
խատելով հաստատել իր առաջարկած
մ նկնութիւն
ր։ — Երկրորդ վիճա բան ութի ւ–
նր բացաւ Մերկերիոս Ադա մ եան, Արրտ.
1898, 183
—
6,
որբառը համարում է
փոխառեալ արաբ,
ֆատիր
ձևից՝ աճած
պրս.
ակ
նուազական
մասնիկով, իբր
ֆատիրակ
«
բաղարջիկ»։
Դ. Խաչկոնց,
Բիւր. 1898, 415 անհնար է գտնում Ե
գարուն արաբական
փ՛ոխառութիւն,
ու­
րիշ խնդիր եթէ բառր ասոր, կամ արամ.
լինէր։ Բասմաջեան,
Բիւր. 1898, 435
ասոր,
փատիրւս
«
անխմոր հաց, բա­
ղարջ» ձևից, իբր նոյն րնդ արաբ.
ւքէՅք
«
ճաշակել, ճաշի սկսիլ»։ Աճառ. Արրտ.
1898, 485
—
6՛
ցոյց է տալիս ։որ
պատա­
րագ
բառի առաջին և նախ ա քրի ս տ ո -
նէական
նշանակութիւնն է «նուէր, րն­
ծայ», ուստի չի կարող ծագիլ
«
բաղարջ
ևն» նշանակող
ձևերից,
՛
որոնք
յետին
քրիստոնէական
շրջանի
առումներ են.
բառի ձևր ցոյց է տալիս որիրանա կան
փոխառութիւն է
թ31էւ–
մասնիկով,
իբրև
պհլ.
*
ըՅւէ^ձ%<1զնդ.
*
թ 3 1 է ՄՅ
§ 3 7 3 1 ա
«
րնծայեմ,
նուիրեմ»։ Կուրտիկեան, Մա­
սիս 1898, թ. 130 սանս,
պատարաքա
Fonds A.R.A.M