ՍՈԻ
ԱԲ,
վկայութիւնը
տե՛ս
յա ս ոմն
բառի
տակ։
ՍՈԻՐ^
«
խահուէ,
կոֆէ»։
նոր
ժամանակի
բառ,
որից
սրճարան, սրնագործ, սրնեփ,
սրնարանապետ, սրսաման, սրճաղաց, սրճա­
մոլ
ևն։
Սուրճը
ԺԵ դարում
Եթովպիայից
սկսեց տարածուել
ամբողջ
Արևելքում,
որից
անցաւ
Եւրոպա։
Բառիս
հնագոյն
գործածու­
թիւնը
1787
թուից
ունի Ջ ուղ. էջ 203՝
երկու
անգամ. «Տան
նմա սուրճ,
այսինքն
ղահֆա
առ ի ըմպել,
և երբ աւարտեաց
զարբումն
սրճոյն,
այսինքն
ղահֆային...»
և
1788
թուից
(
Կ, Սարաֆեան,
Բանալի
գիտութ. էջ
110),
Ոմանք
համարում
են բնաձայն,
ու­
րիշներ
սարքոլած
սև. ջուր
բառից
և
յատկապէս
Վենետկի
միաբաններից
մէկի
ձեռքով։
(
Պլ. ծածկալեզւով
սև
ջուր
նշանակում
է
«
սուրճ»)։
*
Ս11ԻՐՍԱԹ
«
մի տեսակ
հարկ»
Գրնղ. 569,
նոյն
բառը
սուրուսաթ
ձևով
ունի Առաք,
պտմ. էջ 57. Թէ որքան
ծանրաբեռն
հարկա–
ւդահանջութիւն
եղեալ
ի վերայ
ժողովրդեան
և բռնութեամբ
առին,
նոյնպէս
և
զսուրոլ–
սաթն՝
որ զկնի
զօրացն
բերել տային...
–
=Թրք. թթր.
ւձւ Լ օ ^ – – ~ <
Տ Ա 1
՚
Տ Ձ
*
«
ցորենի
փո­
խադրութեան
և ազատ
վաճառքի
նշան
կամ
արտօնութիւն,
որ տալիս
է տեղական
իշխա­
նութիւնը՝
ցորենի
հարկն
առնելուց
և բալա–
րար պաշար
հաւաքելուց
յետոյ»,
այս
բառը
գործածական
էր Գանուբի
կողմերում,
աւելի
յետոյ
նշանակեց
«
ժողովրդից
իբր
հարկ
վերցրած
ոլտելեղէնի
պաշար».
Բուխարա­
յում նշանակում
է «պաշտօնեաներին
տրու­
ած
թոշակ
կամ
ռոճիկ՝
դրամ ով,
պաշարով
և գարիով»,
ծագում
է թրք.
ՏԱք
«
քշի՚ր»
+ Տճէ
«
ծախի՚ր»
բառերից
( ՚
Տ ^ Յ Ր Օ Տ է ,
1,
643)։—
Աճ.
*
ՍՈԻՓԱՐ
«
նետի
բութ
ծայրը՝
որ
երկճիւղ
Է և կպչում
Է աղեղի
լարին.
Ը.ՕԸ.\\Շ», ունի
միայն
նորայր,
Բառ. ֆր. Էջ 253 բ, իբր նոր
բառ։
֊
=Պրս.
յ1ձյ՝՛–.; ՏԱքՅՐ
«
ծակ. 2. ծակ
աս֊
ղան
և մախաթի,
3.
Է այն տեղի նետին՝
որ
անցանէ
յաղի
լարին
աղեղան»
(
ԳԳ)։ — Աճ.
ՍՈԻՔ
«
ամուլ,
զաւակ
չունեցող
այր», նո­
րագիւտ
բառ,
որ մէկ
անդամ
գտնում
եմ
17-2045
«
ՈՓ
գործածուած
Մծբ. 292, «Եւ ցԻսրայէլ ասաց.
Մի՛
եղիցի
քեզ այր սուք և կին
ամուլ,
և
դարձեալ
յաւել
և ասաց. Մի՛ եղիցի
անճետ
և անզաւակ
յերկրի
ձեր»,
հմմտ. բ. օր. ե.
14
«
Մի՛
լիցի ի ձեզ անծնունդ
և մի՛ ամուլ»,
Ել, իգ, 26 «Եւ մի՛ եղիցի
անսերմն
և
ամուլ
յերկրի
քում»։
նոյն
բառը
մի քիչ
խառնակ
ձևով գործածուած
է երկրորդ
անգամ
Գիրք
թղ, 329—330.
«
Եթէ ոք կրճատեսցի
կամայ
կամ ակամայ,
կամ յաւագեաց
կամ ի բ<1ըշ–
կաց
կամ
յայլ
դիպուածոյ
իմեքէ,
մի ի շ ֊
խեսցէ
գալ ի կարգ քահանայութեան...
(
զի
Մովսէս)
օրէնսդրեալ
գրեաց, թէ Մի՛ մատու­
ցանես
Աստուծոյ
զմոլեկանն,
և մի՛
զկրճա­
տականն
և մի՛ զմիորձին
և մի՛ որ
բնաւ
սուքն
է» (տպուած
է
քնաաուքն
է)։ —
Տե՛ս
իմ Հայ. նոր բառեր
հին մաս։. Բ. 241։
*
ՍՈԻՔ
«
բժշկական
մի նիւթ» Մխ. բժշ. 93։
֊
Արաբ,
պրս.
ւձԼ-յ
«
մուշկով
և խէ–
ժով
ու վարդաջրով
պատրաստուած
անուշա­
հոտ
մի բաղադրութիւն»։
Աւելի
ընդարձակ
տե՛ս
Տճձ-1,
Մխ. հեր. § 278,
—
ԱՃ.
Վերի
մեկնութիւնը
տուաւ նախ Աճառ.
(
անտիպ),
որից անկախաբար
Տ61ճ61»
ՍՈԻՔԱՐ
«
հով անոց».
ունի
միայն
Բռ.
երեմ, էջ 239,
*
ՍՈԻՖ
«
ընտիր
ասուեայ
կտոր».
նորա­
գիւտ բառ,
որ մէկ անգամ
գործածուած
եմ
գտնում
Մտթ. ևագր. 51.
«
Գոլ
աղտեղի
չուխայ
ես զգեցեալ, պարտ
է քեզ զի սուֆ
հոգնիս
և շուպ և
այլ»։
֊
Պրս.
ՏՕք
«
ոստայնանկեալ
պաղ֊
պաջուն
գործուածն
զոր
կազմեն
ի
նուրբ
մազիցն
այծոլ,
կորզելով
զնոսա
յատակէ
երկայն
մազիցն
նորին»
(
ԳԴ). արար,
^^^–
Տսք
«
բուրդ.
2.
ասուեղէն
պաստառ»։
—
Աճ.
*
ՍՈՓԵՍՏԷՍ
«
իմ աստակ, գիտնական»
(
ար­
դի
գրականում
«
սուտ
փիլիսոփայ»)
Բուղ,
60, 103,
Եւս. քր. 584, 589, որ և
սոփես­
տոս
Եփր. ա. կոր. 54.
սովփեստէս
նոնն.
14.
կրճատ՝
սոփեստ
նար. որից
սոփեստու­
թիւն
Շնորհ,
յուղ.։
=
3
ն.
օօգւռՀ՜ղՀ,
«
իմաստուն»,
որ գալիս
է
ՕՕ՚ՀՀՕ.
«
իմաստութիւն»
բառից։—Հիւբշ.
380։
Ուղիղ
մեկնեցին
ՀՀԲ և նՀԲ,
*
ՍՈՓԵՐ (ի, ի-ա
հլ. ըստ նՀԲ. բայց
կայ
257
Fonds A.R.A.M