լյսի
2 5
§
ՍՈԻ
ԳԻՌ.-Ալշ. Մկ. Մշ. Ջղ.
սուսր,
Երև. Սեր.
սուրս.
Խրբ.
սօրս,
Ակն.
սիրս,
Բն.
սուրսօղ
( ՚
Հ ս ո ւ ս ր հող)
«
կարմիր
հող կամ կաւիճ»,
որի հետ նոյն է Վն.
ս ո ս ր ա թ
«
մի տեսակ
կարմիր քար, որ հինայի նման ձեռներին
են
քսում».-Սեր.
սուրս
նշանակում է նաև
ծածկալեզւով
«
Փոքր֊Ասիոյ
Ղզլբաշ»։
+ ՍՈԻՏ, ո
Հլ. (յետնաբար նաև
ի
հլ.)
«
ո՛չ-ճշմ՚արիտ,
կեղծ» ՍԳր. Եփր. ծն. Եղիշ.
Փարպ. «ստութիւն»
Աղ. ե. 7. «սուտ
տեղը»
Ես. իը. 15. Փարպ. որից
ստել
«
սուտ խօ­
սիլ» ՍԳր.
սուտակ
«
ստախօս, ստող»
Բուղ,
գ. 5.
սուտակասպաս
«
կեղծաւոր,
շողոքորթ»
ՍԳր. Ոսկ. եփես,
սուտակասպասութիւն
Ոսկ.
բ. կոր. և մ, ա.10, գ. 8. Եւս. պտմ. (գրու­
ած
սուսւապասութիւն
Տիմոթ. կուզ, էջ 256),
սուտերդմնոլթիւն
Բոլզ.
սուտապատում
կամ
ստապատում
Ագաթ. Կորիւն,
սուտքրիստոս
ԱԳր.
ստաբան
Ա. տիմ. ղ. 2.
ստագիր
Վե–
ցօր.
ստադատ
Բուղ,
ստախօս
իմ. ա. 11,
Եփր. ծն.
անսուտ
Տիտ. ա. 2. Ագաթ,
հա­
նապազասուտ
Տիտ. ա. 2. Ոսկ. տիտ.
եր–
դբմնա ս ա տ
Յճխ.
շսուտ
Մեկն. ղկ.
բանսուտ
Յհ. կթ. կրկնութեամբ՝
սուտմուտ
Կոչ. 325
և սաստկական նախամասնիկով՝
սափասուտ
Եզն. (տե՛ս
առանձին)։
= Բնիկ հայ բառ, հնխ.
բՏԱճօ–
ձևից,
սրանից է նաև յն.
փտՕ
՚
յՕ;
«
սուտ, ստախօ­
սութիւն,
խաբէութիւն»,
փտսՑ^Տ
«
սուտ»,
ծտԱՕԱ), փտՍ00
|1^1
էստել, խաբել»,
փսՕ
^Օ^
«
ստախօս»
(
Ըօ՝1ՏձՇզ
1075).
հնխ.
բտ–
նա­
խաձայն
խմբի մէջ
բ
րստ օրինի
ընկած,
բայց իր միջոցով
Տ
անկորուստ պահուած է։
Ուրիշ լեզուի մէջ այս արմատը չէ պահուած։
ՆՀԲ
ս տ ոյգ
բառի հակառակն
է. սրա­
նից լն.
փՏս8ւք|տ
Տէրվ.
ՃԱՁՈ Ո.
6
ևՆա–
խալ. 115 յունարէնի
հետ հնխ.
Տթսճ
արմատից։
Վերի ձևով մեկնեց
8
ս § § 6
1
Հ2 32, 25 (կրկնում
է
8
ա § Ո 1ՁՈ Ո
(
Յւ՜մւ՛.
2
1, 511),
որ չի ընդունում
Հիւբշ.
492,
առարկելով թէ այսպիսի
ձայնա­
փոխութեան
ուրիշ օրինակ
չկայ։
Հիւնք.
սուտ
հանում է
ստուեր
բառից, իսկ
սուտակասպաս
դնում է
սուտակ
«
քա–
րը» +յն. ԱՏ7։ձԼկլւՂԼ «ողջունել,
մեծա­
րել»։ Վերի մեկնութիւնը հաստատում է
Օտէհօքք
Տ ճ 2,
49—53,
Բ Յ ^ Տ Ձ
1,
233։
Բ6ճ6քՏ6Ո,
Հայ. դր. լեզ. 150 մերժում է
յն.
,
])
տս8^[^^լ
և կցում է հսլ.
ՏԱյ՜՚ւ,
սանս.
5
ԱՈյ
։
3
«
դատարկ»
բառերին։
^6ւ11շէ
յ\1ՏԼ
22, 61
վերի ձևով, Պատահական
նմանութիւն
ունի
կաբարդին.
«
սուտ»։
—
ՇՁՈ1Ո1,
Տէ;
6
է>՚1Ո.
166
ԱՈԱՈ–
մատուտակ
բառի մէջ՝
սուտ
դնում է =
սանս.
ՏԱճհՁ
«
հիւթ»։
ԳԻՌ.֊Ախց.
Կր. Շմ. Ջղ. Վն. Տփ.
սուտ,
Երև.
սուտ, սութ,
Ալշ. Զթ– Խրբ. Հճ. Հմշ.
Մշ. Ննխ. Պլ. Ռ. Սչ. Տիգ.
սուդ,
Մկ. Մրղ.
Սլմ.
սութ,
Սվեդ.
սէօդ,
Ակն
սիւդ,
Ասլ.
սիլդ, սիւ*,
Ագի Գոր. Ղրբ՛
սօտ.
թրքախօս
հայերից՝
էնկ.
սուդ
«
սուտ»,
սուդդան
«
սուտ, ստօրէն» (տճկ.
֊
Ճ Ձ Ո
բացառականի
մասնիկով. Բիւր. 1898,
865)։
Նոր
բառեր
են
սուտանց, սուտասան, սուտասիկ, սուտ–
զրոյց, սուտլացուկ, սուտլիկ, սուտխաբան,
սուտխօսան, սուտկալ, սուտմանց, սուտմէն,
սուտմտայ, սուտուփուտ, ստիլ, ստլիկ։
ՓՈԽ. — Վրաց.
1
ւ՝3(Տ
)0
սուտի
«
սուտ,
յ\0՝յճ–
ւ ա այ
(
Չոլբինով
2
1202).
—
բ
ա
յց պատահա­
կան պէտք է համարել
լա զ.
ց ո ՚ դ
«
ստել,
խաբել»,
մցուդի
«
խաբել»,
ցուդի
«
սուտ, ի
զուր»,
ցուդոբա
«
ստութիւն,
կեղծիք»,
մըտ–
ցուդի
«
խաբեբայ»,
որոնց դէմ նշանակու­
թեան տարբերութեամբ՝
թուշ,
ցուդաթ
«
ծոյլ,
անգործ, վրաց.
ցուդի
«
վատ, անօգուտ,
պարապ»,
ցուդի կացի
«
պարապ
մարդ»,
ցուդադ
«
պարապ,
անգործ»։
ՍՈԻՏԱԿ
«
մի տեսակ ծառ», գիտէ
միայն
Քաջունի, հտ. Գ. էջ 221։
ՍՈԻՏԱԿ
կամ
ՍՈԻՏԱԿՆ
«
կարկեհան կամ
կայծ կոչուած պատուական
քարը» Ծն, բ.
12.
Փիլ. այլաբ, Վրդն. ծն. «մեղեսիկ, ամե­
թովս». Ել. իը. 19, լթ. 12։
Հիւնք. պրս.
շիյ տէ
«
յոյժ
պայծառ
և
լուսաւոր»։
+ ՍՈԻՏԱԿՍ.Յ
«
ճանճ է մեծ քան զմեղու,
ինքն անմեղր և մեղուաց
թշնամի»,
ունի
միայն Բառ. երեմ, յաւել. Գէորգ դպրէ, էջ
559.
նոյնը նաև Վարդան Յունանեան,
Ջեռ֊
բածութիւն
1671,
էջ 333.
նկարագրութիւնից
երևում է որ պիծակն է։
= Կազմուած է
սուտ
բառից, իբր թէ
Fonds A.R.A.M