ՍԱՐ
188
ՍԱՐ
֊
Բնիկ
հայ բառ՝ հնխ.
1
<՚Ր–
արմատից,
որ ստորին
ձայնդարձն է
էւ՚61"~
«
կապ, հիւ­
սուածքի
թել, հիւսել,
կապել»
արմատի։
Սրա
ժառանգներն
ենսանս–
^Ո1–1<հՁ–13
«
կապանք, շղթայ»,
յն. ք.Դ.ՀֆՕ~
«
հիւսուած­
քի կապի
թել»,
«
ս թ Օ Յ Տ Ա ^
«
լալ
հիշուած,
լաւ պատրաստ ուած»,
/.2
էթա։յ.0է
«
հիւսուածք,
առէջք»,
ՀՃԱ^ՕԱ)
«
հ իւս ուածքր
միասին կա­
պել»,
/
Տ1Օ101
«
անկողնի կապ մեռելի պա­
տանք»,
՝
Հ7.1թԱ)3~ւ;
«
ոստա յնանկսւհի»։
Հայե­
րէնի մէջ նոյն արմ ատը
(\
ձ
ք –
ստորին
ձայն­
դարձով) տալիս է
սարել, սարքել, սարի,
սարդ.-
սրանցից
սարել, սարքել
«
կազմել,
պատրաստել»
նոյն են յն.
"
Հ21003Տս>՝/
բառի
նշանակութեան հետ, բայց մանաւանդ
կայ
գւռ.
սարել
«
մանել»,
երրորդը՝
սարի
«
կա­
պանք, շղթայ»
նոյն է սանս. բառի հետ.
իսկ
սարդ
բառի համար, որ գալիս է հնխ.
ե՚~–էւ–
ձևից, հմմտ. գւռ.
գործարար,
որ է
«
սարդ» և «ոստայնանկ»
Բօեօւ՜Ո)՛
1, 409,
ՑօւտՁշգ 393):
ՆՀԲ
սիրայ
բառի հետ,
«
լծ. և
ձար,
շար,
թրք.
սորա, սարկո, սարմագ»,
Քօէէահ. ւԳսճա.
54,
233
ասոր.
տՅւ՜՚Յ,
եբր.
Տ6էՁ.
և յն. 0~.թ «կապ» բա­
ռերի հետ։
Բւշէշէ
2, 165
սանս.
ՏՁէ՜Ձւ
ևն։
Հիւնք.
սեոն
բառից։
8
ս § § 6 1Հ2 32,05
յն.
37
է2թ10՝<
«
չուան» բառին
ցեղակից։
Սագըզեան ՀԱ 1909, 335 և
ՒՀցրտէ,
Յուշարձան
407
սումեր.
Տ31", ՏԱՐ
«
կա­
պել»։
Սարի
և
սարդ
բառերը վերի ձևով
մեկնեց
ԲշէշՐՏՏՕՈ, ՏէսճւՇՐ էւ116§Ո. 85.
7 6
§ Ո 6ք 1918,
էջ
227—8
(
տե՛ս
ԲօԽա ^
1,409),
որի վրայ աւելացնում
եմ
սա­
րել
բայը։
*
ՍԱՐԻ
«
կայմ, սիւն», նորագիւտ բառ,
որ մէկ անգամ գտնում եմ գործածուած Լծ.
նար. իե. «Կայմն՝ սարին է, այսինքն
սիւնն
կամ որի ծայր սեանն է խոտորնակ
ձողն,
որ պարզէ
զկտաւն»։
= Իբր պարսկական
փոխառութիւն
տե՛ս
ս ա րբինայ: — ^Հճ.
*
ՍԱՐԻԱԹ.
նորագիւտ բառ, որ մէկ ան­
գամ գտնում եմ գործածուած
Կեղծ֊Շապհ.
էջ 73. Եւ ի գիշերի սարիաթ արար Հապիպն
և հասաւ ի վերայ
զօրացն
Սմբատայ։
֊
Արար.
Հ^Հ^^
ՏԱւ՜՚Ձէ
«
արագացնել,
շտապում»
բառն
է. Կամուսի
ծովածաւալ
բառարանում
(
թրք. թրգմ. Բ, 597)
չկայ
Տ Ձ ք ՚ Ձ է
ձևը, որով ենթադրում եմթէ վերի
բառն էլ պէտք է կարդալ
սուրիաթյ—
Աճ.
Տե՛ս իմ Հայ. նոր բառեր հին մատ.
Բ. 64—65,
ՍԱՐԻԿ
«
պարկերէ, մի տեսակ
կենդանի»,
ունի միայն Տիրոյեան, Հանրագրութ. էջ 204
և 587. աղբիւրը
անյայտ։
Սարիսխ
տե՛ս
Խարիսխ։
Սարկարան
«
գինու մեծ գաւաթ» տե՛ս
Արկ֊անել։
Բառս գործածուած
է մէկ անգամ
Աեբեր. թ. էջ 164. «Եւ այն իսկ են
զարմանալիք,
զի մատսուակք
արբեալ
առաւելութեամբ
սպասաւորութեանն
ծանրանան, և դուք որ այդչափ
զսար–
կարանս աստուածեղէն
բանիւն
քամեցէք
և յետ արբեցութեանն
ծարաւի
էք»։
Բառարանները
նշանակած են
սարկա­
րան
Վարդանեան ՀԱ 1911, էջ 19
ուղ­
ղում է
արկարան՝
կազմւած
արկանել
բայից, իբր թրգմ. յն.
7
Հ.ԱՀ՝ՒՀՕ
«
գինու
աման»
բառից։
(
Յն.
%
թՂ1~Ր
է
թ
գալիս է
/
ՏքՏՅՅԱ)
«
խառնել»
բայից և բուն նշա­
նակում է «խառնարան».
այսպէս է
կոչուած
գինին ու ջուրը միասին խառ­
նելու ս/ատճառաւ։
Յն.
՚
ՀՏթՕէՅա
թարգ­
ման լում է հյ.
խաոնել
կամ
արկանել
(
ջուր,
գինի).
ուստի
7.0
Ղ–.դ
ձևն էլ
պիտի
թարգմանուէր
խառնարան
կամ
արկարան)։—
Հացունի,
ճաշեր 78 պրս.
սէրկիրան
«
գլխագարութիւն ի գինւոյ»,
որով ենթադրում է «մեծ
ըմպանակ,
որով կարելի էր արբենալ»։—
Հմմտ.
նաև
սակարան։
ՍԱՐԿԱԻԱԳ, ի-ա
հլ. (յգ. նաև
֊
գ ո ւ ն ք )
«
սպասաւոր, ծառայ»
Փիլ. տեսակ.Միխ.
աս. Ոսկիփ. «եկեղեցական
պաշտօնեայ՝
որ
սպասաւորում է պատարագչին»
ՍԳր. Ոսկ,
Փիլիպ. «ԴՍ ձայնին պատկանող
մի եղանա­
կի անուն» Մանրուս. (Ամատունի,
Հայոց
բառ ու բան, 585). որից
սարկաւագել
«
ծա­
ռայել»
Փիլ. նխ. Սարկ. քհ.
սարկաւագուհի
Ոսկ. ա. տիմ. (այս վկայութիւնը
ստոյգ չէ՝
Fonds A.R.A.M