Պայ
18
վէրք»
նշանակութիւնը
կազմուած
է
յունա֊
րէնից
թարգմանաբար։
–֊՛
Կրկնուած
է
պաղ
«
փայլ» արմատից, որ
տե՛ս առանձին. կրկնութեան
ձևի համար
հմմտ.
դողդոջ, բողբոջ, պղպջակ,
որոնց
պարզ արմատներն
են
Գ
Ո
Դ> ք
ոո
.
> պուղ.
հմմտ. ՀԱ 1899, 234ա,–ԱՃ.
ՆՀԲ
պաղ
«
սառոյց»
բառից։
Հիւնք.
փ այլ
բառից,
ԳԻՌ
Ալշ. Բլ. Մ շ.
պըղբըճալ
«
փայլիլ,
փայլփլիլ»։
նԲ.
բ ՚ խ բ ՚ ճ ա լ
«
ծաղիկների
գոյ֊
նըզգոյն
փայլիլր»,
ՊԱՃԱՐ, ի-ա
հլ. «նախիր, արջառ, եզ,
կով, կամ լայնաբար՝
ամէն անասուն»
Կա֊
նոնք սահ. 126. Տիմռթ. կուզ 327. Փիլ. Խոր.
Պտմ. աղէքս. 13. որից
պաճարաբոյծ
«
հո֊
վիւ» Պիտ.
պաճարամիտ
«
անմիտ» Լմբ.
մատ. 56, 95.
պաճարեղէն
«
անասուններ»
Նիւս, կազմ,
պաճարարօտ
Փիլ. Ասող,
պա­
ճարապէս
«
անասնաբար»
Անյ. հց. իմ,
քա­
ջապաճար
Փիլ.։ Այս արմատից
են գալիս
նաև
պաճարանք
«
ինչք, ապրուստ, պաշարե–
ղէն» Ագաթ. Պիտ,
Յհ. կթ. ՚Հևոնդ. «ճար, ճա­
րակ, հնարամ տութիւն, հնարք»
II սկ. մ. ա.
9.
Փիլ. յովն. 590,
պաճարք
«
հայթայթանք,
միջոց, հնարք»
Ոսկ. մ. ա. 22.
պաճարել
կամ
պաճարիլ
«
հայթայթել,
նիւթել,
միջոց
կամ
հնարք գտնել»
Ոսկ. մ. ա, 22, Փիլ,
Պիտ,
անպաճարան
«
անհնարին,
շատ
դըժ֊
ուար» Փիլ. իմաստն, նշանակութեան
զար­
գացման
համար
հմմտ.
պախրէ։
ՆՀԲ
պաճար
«
տաւար»
բառի
համար
թուի թէ յիչում է երր,
պաքար
«
պախ­
րէ», իսկ
պաճարել՝
լծ. և նոյն թրք.
ե օ
յշւ-աշԿ
և ռմկ.
ճարել։
Լ Ձ
§ . Սւ՚§. 479
ճարակ
բառի հետ։ Հիւնք.
պաճար
«
տա­
ւար»– պրս.
Շ
՚
Յւ
՜
բՁ
«
չորքոտանի»
(
շրրջ–
մամբ), իսկ միւս
նշանակութիւներով՝
վաճաո
բառից։
Գազանճեան,
Արևել.
մամ. 1907,
934—5
պ ա ճ ա րհլ ֊ ^ ր ք.
նշյ^-ատե։ ւ^շԱԽէ, Բ^–
ժ.
6
է.
Յաւ.
2, 6
պա–
մասնիկով
իրան,
ճար
(
շ՚Յւ),
ճարակ (6
Յ
1՜
Յ
1
<)
բառերից
փոխառեալ։
ՊԱՃԻՏԱԿ,
անստոյգ
բառ. մէկ անգամ
ունի Փիչ. ել. 481, «Գինեզինութիւնք
և խա֊
հակերութիւնք՝
որ ի ձեռն անյագութեան
և
ՊԱՅ
ո բովա յնա մ ո լութեան
լինին, ի պաճիտակ
լի­
նելոյ
գործեն
հիւանդութիւն»։
(
Ալգերեան
լտ. թրգմ,
օե ՅեսՏԱՈՈ ^Xբ16է^0Ո^Տ
զեղծումն
գոհացման)։
ՆՀԲ մեկնում է «աւելորդ
պա֊
ճուճանօք և հանդերձանօք
յօրինեալն»,
ՋԲ
«
աւելորդ պաճուճանք կամ հանդերձանք
կե­
րակրոց»,
ԱԲ «աւելորդ զարդարանք
կամ
կերխում»
։
ՆՀԲ
պաճուճանք
բառից։
Լ Յ § .
Խո\.
Տէսճ.
§
1801
և էջ 182 սանս.
ԱթՅՇւ,
ասոր.
յ՚ւ^ՏէՁ
Բ
5 ՚
մ
^
ՊՐ
ս
՛
§
Ա2
>՜
Ճ Յ Ո
«
ընտրել»։
ՊԱՃՈՅՃ
«
զարդ, զարդարանք. 2. զարդա­
րուն» Բրս. ծն. Վրք. հց– ա, 192. Նար. կուս.
Մ ագ,
որից
պաճանել
«
պճնել,
զարդարել»
ՍԳր. Կոչ. Եփր. ծն,
պաճուճան
Ոսկ. ես.
պա­
ճուճանք
ՍԳր. կոչ. Ոսկ. մ. ա. 12. և ես.
Կիւրղ. թգ.
պաճուճազարդ
Վեցօր.
պաճուճա­
պատանք
ՍԳր.
նկարապաճոյճ
Ագաթ,
ան­
պաճոյճ
Վեցօր.
ընդվայրապաճոյճ
Ոսկ. ես.
գեղապաճոյճ
Յհ. կթ.
լուսապաճոյճ
Անան.
եկեղ. Նար.
թագապաճոյճ
Վահր. յյտ. ևն։
= Հաւանաբար
իրանեան
վախ առու թիւն է,
ինչպէս
ցոյց են տալիս կրկին –\.–երը. հմմտ.
սոգդ.
բ՚^>\\ք6հ
«
պաճուճեալ»։
Այս բառի ստու­
գաբան ութիւն ր ծանօթ չլինելով՝ յայտնի չէ թէ
ինչի ց է յառաջ գալիս այս երկուսի մէջ գ և
6
ձայների
տարբերութիւնը
և
հետևա\բար
ի՞նչ է հայերէն բառի
բուն
մեկնութիւնը։
ՆՀԲ լծ.թրք. նՇ7,Շ–Ո\շճ «զարդարել»։
Մորթման
2 0
յ \ 1 0
26, 535
բևեռ, ն&–
զսձ\նւձւԱ\1
մեկնում
է
պարսպա տ ան
կամ
պաճուճապատան։
Հիւնք.
պ ճ ն ե լ
բայից։ Աճառ. ՀԱ 1899, 233 իբրև կրրկ–
նական՝
*
պաճ
արմատից, հմմտ.
պա­
րոյր, փաթոյթ, պատուտակ։
Վերի մեկ­
նութիւնը տուաւ
1
^6ւ116է, Բ^ՏՃ.
2,
էջ 5։
ՊԱՅ (ի
հլ. ըստ ՆՀԲ, բայց առանց
վը֊
կայութեան)
«
առասպելական
մի էակ,
որ
մարդուց է յառաջանում
և երէների
հետ է
արածում»
Եզն. 98, 99 (և զպայն
իմն ի
մարդկանէ. ի մարդկանէ
ելեալ
պայն.
Ջպայն իսկ). Ոսկ. պօղ. Ա. 602. Եղիշ. հրց–
էջ 50. որից
պայիկ
(
յիշում է ՆՀԲ
պ այ
բա֊
ռի տակ՝ իբր հոմանիշ, բայց առանց վկայ­
ութեան, տարբեր է
պայիկ
«
պահապան», որ
Fonds A.R.A.M