ԱԴԱ
77
ԱԴ1՛
մասին
նկատողութիւններ
տե՛ս Մառ,
ճթ11Շ7.
8
օ01.
2(1913),
էջ 145—7,
=
յն. օ.ղօ.1.՝ղ «սէր. 2. ագապ»,
որից
վ։ո–
խառեալ է նաև լա.
3
§3թ36»—
Հիւբշ.
338։
Ուղիղ
մեկնեցին նախ ՀՀԲ.
Ալետիքեան՝
Մեկն. թղթ. Պօղոսի, Ա. 875, ՆՀԲ,
*
ԱԳԱՏ
«
երկու մեծ բոլորակք՝ որ հատա­
նեն զհասարակածն և զկեն ղան ա կամ արն ի
չորս մասունս
հաւասարս,
ֆր.
0
օ1ւՄ6յյ՛
մհյ.
բառ՝ ըստ ՛Նորայր, Բառ. ֆր. էջ 259 բ։
~ արաբ,
յ յ լ »
՚
Յ ^ Ճ
«
կապ, պսակ,
մանե­
ակ»,
0
Հ
\
յԼ–.
՚
ԱգճՁ,
«
կապ, Հանգոյց»,
յգ. ^յԼչ
՚
Ազտճ, ՚ Օ զ ճ
«
կապեր,
Հանգոյցներ»։
Աճ.
՛
ԱԳԱՐԱԿ, ի ֊ ա
հլ. «անդաստան,
արտեր
ու
հողեր... գիւղ» ՍԳր. Ագաթ, որից
ագարա­
կիկ
կոչ.
ագարականալ
«
անշէն՝
աւերակ
մը–
նալ» Մամբր.
ագարակաբաշխ
«
արտերի վե­
րատեսուչ»
(
իբր թրգմ. յն. ձ՜ւ^ն^Օ^
Հո­
մանիշից,
հմմտ.
« 3
X ^ 0 1 X 0 ;
==աստղաբաշխ,
՝/
Տ(1ա=բաշխնլ
բայից), կայնաև
ագարակի
խոտ
բոյսը՝
ՀԲ ուս. § 4։ նորագիւտ բառ է
ագաՐակել
«
ծաղկեցնել,
զարգացնել», որ
մէկ
անգամ
գտնում եմ գործածուած
Վրդն.
սղ. խէ. էջ 167. «նախ քան
զՔրիստոսի
գալուստն ազգ մ ար դկ ան զՀոգին
սուրբ ,ո՚չ
ունէին
զճարտարապետն,
որ պարիսպ շի­
նէր և կենդանութիւն
տայր և
արուեստս
ագարակէր»։
= նոյն է յն. կթ-Հ, լտ.
ՅՏ761՜,
սանս.
(*–(1՚01,
գոթ. ՏւԽտ, գերմ.
Խճ&ւ
հոմա­
նիշ ձևերի հետ, որոնց
բնիկ
հայերէն
համա­
պատասխանն է
*
տծր,
տեղափոխութեամբ
*
արծ,
որ պահուած է
արտ
ձևով (տե՛ս այս
բառր)։
Այս պարագային
ա գա ոս կ
բառը
դառնում է փոխառութիւն՝
թերևս
փոքր-ա֊
սիական մի որևէ կորած
հնդևրոպական
լ ե ֊
զուից։ — Աճ.
Վերի
ձևերը
յիշում է առաջին
անգամ
ՀՀԲ.
յետոյ
նոյնը
8
օէէ1օհ6Ր,
ճ ո Շ Յ
87, 427,
Լ Յ
Տ
.
Սւ–ց6ՏՇհ.
903,
—
նՀԲ երր.
ակէլ։ Լ Յ § .
Խտ.
տէ.§
9
անմեկնելի է
գտնում
բառի
երկրորդ
ա - ն։
Տէրվ.
Նախալ.
6*0
= ագրակ,
յն.
ձքօօ;
ևն՝
աւելացնելով
«
եթէ
օտարամուտ չէ»,
Հիւնք.
յն. 0–Հ\՚՝՚Հ և հյ.
ագանիլ
բա­
ռերից, Բ. Խալաթեան, ՀԱ 7902, 309 ա֊
""
Ր–
Ձ.էՁՐՅ,
ասուր.
ւԱ1<31՚Ա
բառից
փոխառեալ, որ սակայն
նշանակում է
«
հողագործ»
(8
ւ
՜0
Շ,Կ.
Լ.6Ճ. ՏյՈ
-
.
10
բ)։
Մորթման,
Տոէ.
541
գտնում է տոսպա–
կան
ՅռհՅւ՛,
որ համարում է հյ.
աո
նախդիրը կամ
ա գ արակ։
Ալիշան,
ՀԲուս. § 4
ագարակի խոտ
յարմարաց
-
րած է կարծում
լտ.
ՅՇ0Ո1Տյ
ֆրանս.
ՅՕՄ6,
թրք.
ՀՀ
Ճ
Հ
6
§Մ
հոմանիշներից։
Սագըզեաֆ, ՀԱ 1909, 335 և \ԼՅւ1Տէ, Յու–
շ.արձ,,Էջ402
սումեր.
3
§ 3 ք
«
արտ» բա­
ռին
ցեղակից։
ՓՈ Խ.֊–Վրաց.
ագարակի
«
արտ,
մարգ,
գիւղ, ագարակ».
Թոմելման դահսթնսա թեսլի
կեթիլի ագարակսա թասա
(
Որ
սերմանիցէ
սերմն
բարի յագարակի
իւրում). Մտթ. ժգ.
24. —
առանց
֊
ա կ
մասնիկի՝
ագարա
«
ագա­
րակ,
գիւղական
տուն»։
նոյն բառը
թոլրքա֊
ցեաչ
ՇւՀՀՇւՀ ձևով գտնում ենք բազ­
մաթիւ
տեղական
յատուկ
անունների մէջ
Փոքր-Ասիա
յում։
նոր-% ախիջևանֆ
գիւղա­
կան
հայ բարբառով
^ա^ԷգԷրԷք
«
ամառժա֊
մանակ
եւլների պառկած
տեղը դաշտի
մէջ»,
այս
բառը
անշուշտ
հյ,
ագարակ
բառն է, որ
փոխառութեամբ
անցել է նախ Խրիմ ի թա­
թարների
լեզուին և այստեղ
*6
§6քշ1<
ձևն
ստանալուց
յեսւոյ՝ նոր փոխառութեամբ և
ձևափոխեալ
նշանակութեամբ
յետ է դարձել
հայերէնին։
•
ԱԳԻ
( –
ւոյ, եալ, ւով) «պոչ»
(
յատկապէս
մազաւօր տեսակը, ինչ, ձիու, եզան
ևն,բայց
ո՛չ ոչխարի, շան, ձկան,
թռչունի,
օձի ևն)։
Բուզ Գ, 6. Յայտ, Թ, 10, 19. որից
ագևոր
Խոր.
աշխ.
ագետակ
Վստկ.
ագատ
Ոսկիփ.
կարճա­
գի
Պտմ. աղեքս, նոր գրականի
մէջ
ագեւէագ
«
կենգուրու
անասունը»,—
ըստ, Տաթև.
հարց, 371
ագատ
«
անդամը կտրած»,
որից
երևում է թէ
ագի
նշանակում էր նաև «առ­
նի»,
ինչպէս է և
պոչ։
Հիւնք,
դնում է
այ գ
«
առաւօտ»
բառի
հակառակը,
իբր
այ գ
«
սկիզբն
յուսոյ» և
ագի
«
վերջ,
ծայր»։
3.
Արշէզ,
Բազմ.
1897, 51
լծորդ է դնում
պոչ։
Ենսէն ՀԱ
1904, 184
հաթ.
ե, Էւ3,
Գեանջեցեան,
2
Ճ Բ հ
1, 48
հնխ.պ–1խ
ձևից. հետ.
սնս. ՅԱՀ «մեկուսի,
հեռա»,
3՝/
ՅքՅ
«
ե–
Fonds A.R.A.M