էք
նրանց
բոլոր
գործերի
անունները,
ամէն մէկ էջըմի առ մի՝ տողերով
հան­
դերձ։ Այսպէս,
հայր
բառի դէմ յիչում է
ՐՑէշաաՈՈ,
(
յՐՁաա&է1Շ&
ե ո § .
Աք1Ո.
էշ 26՝ տող 22, էշ 33՝ տող 13, Էշ153՝ տող 22,
աոճւտօԽոՁւա, Օւշ (յ ա ո ճ –
13,
§ 6
ՕՈՈ.
էշ 22՝ տող 26, էշ 25՝ տող 17,
(
| 0 Տ 0հ6 ,
Լ
)6
ՅՈՅՈՁ,
1
ե1§;.
էշ
14,
80
էէ1Շհ6Ր,
1
Խ1
՚
ծ6 3,ՐՁաՁ10Ձ,6,
Էչ36՝ տող 67,
\/՚61՚
§161<։հԱՈց ՃՇՐ 8X111. ՇՕՈ–
Տ0ՈՁ,Ոէ6Ո, 2 Լ ա ( յ
1850,
էշ 357՝ տող 142,
Ճ Ո Օ Ց , , ֊ ^
6 4
՝
տո
Ղ
57,
Լ&Տ&ՐճՕ, 2ԱՐ
Ս
^ Ց Տ օ Խ օ հ է Ց ճ6Ր
ԽաՇա^,
էշ 121\աող856,Տք10.§&\,
Ոա՝քք.191,
ա1161",
Տ
\
^ ձ \ \ ^
Հտ. 35, էշ 194, 198; Հտ. 38, էշ 583,585,
589,590;
Հտ. 44, էշ
552, 556, 560;
Հտ. 64, էշ453;
Բւօէշէ, Օ ո § .
Ա1ճ.
Հտ. 2, Հշ 348,
ա 1 1 6 Ր ,
&
Ա եՈ Տ ԱՈճ
Տ0ե
)610
հ6ՐՏ
Ը>ՃԿկՀ,11,Հտ. 2, էշ 490; Հա. 3, էշ 90,91;
Տ բ 1 6
§ 6 1 ,
8\/
Տ,
Հտ, 5, էշ 369,
Լ&§31ճ6,
(
յ6ՏՁ
.1
աՈ61է6 .ձնհՅ,Ոճ1սՈ§6Ո,
էշ 9, տող 18,
Բ&էե;3,ոօքք, Բօօհշրօհշտտսք ւ^քօւ՚ւոՅէԽո
<&&1տւ
1
Ձ Ո § Ա
6
Յ Ո Ո
.
յ ճ Բ 1870,
Հտ. 2,
էշ 165,
Ճ Տ Ը Օ ե –
Տ0հ
\\՝61261 2\
^Տ
Հտ. 17, էշ136 և 141;
աԵՏՕԽւաՈՈ
1
<2
հտ. 23, էջ 19, 33, 35, 406։
—
Եւ այսպէս
ամէն
բառի
դիմաց։ Ըստ իս այս­
պիսի
մանրամասն
և ամբողջական
յիշատակոլթիլն
անտեղի
և աւելորդ
էր։
Ես բաւականացայ
միայն
ւիշելով
առաջին
հեղինակների
անունը
և ա
յն
տեղը, ուր առաջին
անգամ
երևացել
է ստուգաբանութիւնը։
Այսպէս,
հայր
բառի
համար
ամբողջ
վերի
յիշատակութեանց
վւոխարէն
դրի միայն
«
Ուղիղ
մեկնութիւնը
ունի նախ
քշէշՈՈ.
28, 33, 153
և յետոյ
Պ1աճ±Տ(1ն. 22, 25,
(
ԽտԺւՑ
14,
80
էէ1Ըհ.
Ւ101
՚
Ձ,Ը
9,1
Ձ,տ.
36, 67
ևն»։
Տողերը,
միևնոյն
հեղինակի
երկրորդ,
երրորդ ևն երկերի
յիշատակոլթիլնր
իսպառ
յապաւուած
են։ Այս
պարագային
ինքնին
հասկանալի
է որ բոլորովին
աւելորդ էր յիշել նաև այն
յետին
հեղինակներին,
որոնք
իրենց
նախորդների
տուած
մեկնոլթիլն–
ները
կրկնում
են շարունակ՝
իրենց
զանազան
լեղուաբանական
քննու­
թեան ց
մէջ։
I
4.
Հիւյւշմ ան 1875 թուին հրատարակեց
իր դարագլուխ
կազմող
յօդ­
ուածը՝
՚
Ա հ ^
ճւտ Տէ611սո§ Ճ6Տ ճաւշա տժւշո աւ
Ր
^61Տ6 Ճ
Ց Ր
աճօջշաւ. ՏրրՁ,–
ՇՒ16Ո
(1
Լ2, թերթում, հտ.23, էջ 5—42)։
Այս յօդուածով
հայ
լեզուաբանու­
թիւնը
մտնում
էր մի նոր շրջան.
հայերէնը՝
որ մինչև
այն
ժամանակ
կարծւոլմ
էր արիական
լեզու,
այնուհետև
դառնում
էր անկախ
մի ճիւղ՝
հնդևրոպական
լեղուախմբի
մէջ։
Հայերէն
բառերի
մէջ բացլում
էր մի մեծ
խտիր.
զանազանւում
էին բնիկ
հայերէն
բառեր և փոխառեալ
արիական
բառեր,
որոնց
համար
առանձին
ձայնական
ճիշտ
օրէնքներ
էին
որոշւում։
Պէտք էր վերաքննել
ամբողջ
նախկին
գիտունների
աշխատանքը։
Հիւբշման
այս գործը կատարեց
նախ մասամբ իր վերոյիշեալ
յօդուածում,
յետոյ
աւելի
կանոնաւոր
ձա&ՈւՏՇհՇ
Տէսճ16Ո
աշխատութեան
մէշ
(
Լէ1թ21^
1
883)՛
Սկըս֊
ուեցաւ
կռիւր նախկին
գիտունների
և Հիւբշմանի
միջև.
Նծ^ԱքձՀ
և իհս1\ՇԸ
(
թէև
իրար մէջ անհամաձայն)
հին գիտութեան
աւերակներին
պաշտպան
մնացին, իսկ նոր երիտասարդ
ուժերը
Հիւբշմանի
դպրոցին
յարեցան։
Կռիւր
վերջացաւ
հների
պարտութեամբ,
և այսօր
գիտութեան
մէջ ընդունուած
է
միայն
Հիւբշմանի
դպրոցը։
Ով
Հիւբշմանի
դպրոցին
աշակերտ
չէ, նա գի­
տութեան
զաւակ չէ։ Վերջապէս
Հիւբշման
ինքը ամփոփեց
իր և իր հետե–
ւորղների
նոր աշխատութեանց
արդիւնքը՝
ՃՈս6ատԺ16
Օւ՜ՁտւՈՅէա
անուն
գործի մէջ (ՆճֆճՏ,
1895 — 7),
որ, ինչպէս
ասացի, հայ
լեզուաբանութեան
պատուանդանն
է։
Արմ՛ատական բառարան—2
Fonds A.R.A.M