ԱՌ Ո Ի
264
ԱՌՈԻ
կայտառ
մարմնով, որ և թրք–
աւաղ»
(
սակայն
թրք–
աւաղ
նշանակում է
«
նի֊
հար, ազազուն»)։
Թաղիագեան, Առաջ­
նորդ մանկանց, էջ 47
արաղ
բառի հետ
կցում է հնդ,
ուղ
«
շաքարեղէգի
ծաղիկ»
ձևը։ Լձ^ճէճՇ,
Սւ
^ՇՏՇհ.
3 5 6
լտ.
Յ Ա –
շԱՏ-էԱՏ
ձևի Հետ։ Տէրվ. նա/սալ. 103
սա՛նս. \&\,
Ա1<§,
զնդ.
V^XՏ\
յ՛ն.
Օէէ)|ս),
լտ.
V
^§^^6, 3 1 1 ^ 6 ,
զոթ.
VՅե տ ] ՅՈ
ևն ձևե­
րի Հետ՝ Հնխ. ՝Հձ§, ՝V8ւ\^Տ «աճիլ , զօրանալ,
օգնևլ» արմ ատից՝ ցեղակից
4
յ.
օգնել,
զօրաւիգն, օ&ան, օժանդակ,
օժիա
և
վաշխ
բառերին»
1
^3քօ11ճ6Տ
տե՛ս
արի
բառի տա\կ։ Հիւնք,
արուգ
«
նիհար» բա­
ռից։ Աճառ. Բանասէր 1899, 252 իբր
աո + ոյգ,
ո յժ
բառից
գ-ժ
ձայների լը֊
ծոբդոլթեամբ։
Վերի
մեկնութիւնս ըն­
դունում է նաև
^61116է
(
անձնական)։
ՓՈԽ.—
յստէւ, Օւօէ. 1<աճտ
հայերէն
ա–
ո ոյ գ
բառից
Փոխառութիւն
է համարում
ՔՐԴ–
ձ*)^՛
«
կանաչ»։
ԱՌՈՇՈԳԻ
տե՛ս
Աշոգի։
+ ԱՌՈԻ
(
ո և\։–ա հլ.) «գետակ», վտակ. 2.
ջրի ճա,մ՛բայ, անցք, փոս, երա՛կ», առ հասա­
րակ յետին,
հներից
ունինք հետե ետ լ վկա­
յութիւները.
Առուս աղբանոցաց
(
Ոսկ. մ. գ.
4),
Աառոլս
տղմոյն
ձգել (Ոսկ. յհ. բ. 30).
Մեծութիւն թէ առուով գայցէ
(
Սաղմ. կա.
11).
առաջին
երկուսի մէջ
աոու
«
անցք» նը֊
շանակութեամբ է, երրորդի մէջ՝ թէև յն. հա­
մապատասխան
հատուածր
ունի
«
հոսեսցի»
(
ք67)).
բայց
հայերէնը
դարձեալ
«
անցք»
նշանակութիւնն
ունի։ նոյն իմաստով են նաև
առուահանք
«
շրանցք, քանքան»
Եւս. պտմ.
բ. 6, էջ 89,
աոուամէջք
«
ակօս, նեղ անցք»
Թուոց իր. 24. Ագաթ, րստ այսմ
աոու
«
գե­
տակ»
նշանակութիւնը
հնից աւանդուած չէ,
որչափ
թոյլ ենաալիս ենթադրել
նՀԲ–ի մէջ
բերած օրինակները,
ուստի և յայտնի չէ թէ
աոու
բառի նախնակս/ն
նշանակութիւնը կա­
պուած է հոսելո՞ւ գաղափարի՛ հետ, թէ փորե­
լու,
անցնելու։
= Եթէ բառը նախապես կապուած էր հո­
սելու գաղափարի հետ, ծագում է հնխ,
*
ՏՈ1
«
հոսիլ» արմատից, նախաձևը կարող է լինել
*
Տայ6Տ կամ *ՏՈ\յձ և կամ
*
ՏւԱւ1՚Տ,
որոնց
երեքն էլ հաւասարապէս
տալիս են
աոու.
Հմմտ. սանս. ՏՀ2ւ՝^ճ\\ «Հոսիլ»,
ՏՈ1է1–
«՛
Հո֊
սում»,
ՏքՕէՅՏ
«
Հոսանք, դետ, երակ, ելք,
բացուածք»,
Հպրս.
քՅԱլՅ
«
դետ», պրս.
էՕձ, ք։>դ.
ւՍ,
յն. \յ<ձՀ՝դզ «Հոսուն»,
ՕՕՅ՚.<։
«
Հոսում»,
թօքօ^
«
Հոս անք»,
Հսլ.
ՏէքԱ^Ձ
«
Հու­
սանք,
Հեղեղ»,
0
–
Տէա\՚ճ
«
կղզի»,
Հիսլ.
Տէւ՜ՁԱէՈք
և գերմ.
ՏլՐձա
«
Հեղեղ,
Հոսանք»,
լիթ.
ՏւՁ^1Ա, Տ
^& է ւ
«
Հոսիլ»,
Տ ^ Յ
«
Հո–
ս ան ո ն, գոլ.
տաէհ
«
գետ»,
տա31ա
«
Հե­
ղեղ» ևն»
Աոու
բառը այս
պարագային
ծագմամբ
նոյն ան ում է հյ.
առոգել, ոռոգել
բառերի հետ, որոնց համեմատութիւնը
տե՛ս
վերը։–Ւսկ
եթէ բառը նախապէս
կապուած
•
էր փորևլոլ և կամ անցնելու գաղափարի
հետ.,
այն ժամանակ
վերի
մեկնութիւնը
ուղիղ չէ
և
առու
չունի կապ ո՛չ
ոռոգել
բառի և ո՛չ
ՏՈ1
արմատի հետ, ինչպէս կարծում է Հիւբշ. 420։
Ըստ իս հալանական \է առաջինը և
առու
հա­
մապատասխանում է ճիշտ սանս–
Տէ6էՅՏ
«
Հո­
սանք, գետ, ելք, բացուածք, երակ»
բառին։
ր ԱՅթա էհ, յ\տ13 թօ1՝7§1.
էչ
1 0 0
պո
ս
–
31՚
§3
բառի
Հետ։ ՆՀԲ լծ. յն.
թ05ւ|
«
ս տա կ, Հեղե ղ», լտ.
ւ1\քԱՏ
«
առուակ»,
թրք.
8
ՈՈՅզ
«
գետակ»։
0
ՅՈ
1
Ո
1,
Տէսճ.
Շէ
^ա.
78
սանս.
՚
ք
«
Հոսիլ»։ Տէրվ. Նխլ.
57, 65
Հնխ. ՏւքՏ արմատից,
որից նաև
սանս.
31՚
§
և Հլ.
արշաւել, առուք՛ ==արքւ,
արշ)
ևն։ Նոյնպէս
^Ա11Շ1–, Ճ.ՈՈ6Ո. V I ,
իբր սանս.
ՅքՏ֊,
(
ն. Խօ՜ղ՝) «արու»։
Մ առ
3 8 0
5, 318
զնդ.
ՅՕԱ
«
գետակ»։
Հիւնք.
լտ.
Յա13
«
բազին»։
Ուղիղ մեկնո։
թիւնը
տուաւ
8
ս § § 6 1Ր
1, 452,
որ չի ընդու­
նում
Հիւբշ. 421։
8
ս ք § 6 , Լ^1ստօհ6
ՏէԱԱ.
1. 13
գտնում է նոյն
Հյ. բառը
Լիւկիոյ ՚ճթա^Խ. քաղաքի և Խ^Շ&Ո–
ՃԱՏ
գետի
անուան
մէջ։
Գաբրիելեան
ՀԱ 1910, 365 Հլ.
առատ, յ ո ր դ
և լն.
լա.
քԱ, ա օ
«
Հոսիլ»
բառերի
Հետ։
ԻՀՅւՏէ,
Յուշարձան, էջ 402 սումեր.
Յք1
«
Հոսիլ»,
31՜13
«
գետ»,
ԱքԱ
«
Հոսանք»,
էչ 423 օսմ.
ՅՐ9§
«
առուակ», չաղաթ.
31՜11
<, 31"ՈՅ<
Պատ աՀական
նմանութիւն
ունին եբր. ՝~\ՀՀ>
՝/30
ք,
եգիպտ.
յքՕՕք
Fonds A.R.A.M