ԱՌԱ
ԳԻՌ.— Ակն.
աոըսդախ,
Զթ–
այըսղօխ,
աոոսդոխ,
Սվեդ.
աււըսդ՚ոսլ՛
«
առաստաղ. 2
բերանի
քիմք» (հմմտ.
թրք.
թավան
«
ձե­
ղուն. 2. քիմք»
)։
ՓՈԽ.-Հայերէնից
են փոխառեալ
թրք՛
զւււ.
ՅՐՑՏեւզ ^ – ^ – ֊ ֊ – • ^
(
Եւդոկիոյ
բարբառ),
&1՝0
ՏԺԱ–ք
(
Կարնոյ բարբառ),
ԱՀձտճ՚ձզ (Կե­
սարիս յ բարբառ),
ՁքՅտճ&ք
(
Սեբասաիոյ և
Տարէնաէի
բարբառ),
ձՐՅՏճ՜&ճ
(
Ատանայի
բարբառ) «առաստաղ»,
օր.՝
ՍԱ §ԱԱ 6^1Ո
&
քք)տճՅ–
1
"
)
Ո9 Ձ,ւճՅէՈ
«
այսօր
տունը
վերից
վայր մաքրեցի»։
Թրքախօս
հայերն էլ գործ
են ած՜ում էնկ.
ցրՑՏէն՚է,
Ատն.
ցյ՚Յտճէէճ
«
ա֊
ռաստաղ»։ Այս բոլորի մասին տե ս Արևելք
1888
նոյ. 1—9, Բիւրակն 1898, էշ 626, 712,
789
և1899,էշ
798,
Ծաղիկ 1891, էշ 89—90
և Յուշարձան, էշ 328։ Նոյնը ^Լ^Հ^Հ
օՀէ&Տէճզ
ձևով և «ձեղուն»
նշանակութեամբ
ունի
6\՚,
Ա31՝08՚ե, €թ3 8. 0./108. 1
՝\
Փ
.–731.
I,
Էչ 23
իբրև հայերէնից փոխառեալ
բառ։
*
ԱՌԱՏ, ի-ա
հլ. «առատաձեռն, առատ ա֊
ռատ բաշխօղ, բարեգործ»
ՍԳր. «անարատ,
պայծառ
(
աչք)»
ՍԳր. «լի, յ
ո
ՐԳ> շատ» Ա.
թագ. իե. 3. Ագաթ, որից
առատութիւն
«
շա­
տութիւն» Տիտ, գ. 6. Ագաթ, «առատաձեռ­
նութիւն, բա րևրա րոկթիւն» ՍԳր. Ոսկ.մ, բ.
20,
«
պարզասրտոլթիլն»
ՍԳր,
առատաբեր
Վեցօր.
առատաբուղխ
Ագաթ,
ա ո ա տ ազոյն
Եբր, ը, 6. Ոսկ, յհ, ա, 22.
առատաձեռն
ՍԳր.
Ոսկ. բ. կոր.
առատամիտ
Ոսկ. ա. տիմ. և մ.
գ. 11. Եփր. բ. կոր.
բազմա ռ ա տ
Եփր. պհ.
171.
զուարթառատ
Բ. կոր.
թ.
7.
կիսառատ
Ոսկ. Երր.
առատանալ
կամ
առատանիլ
«
ա֊
ռատաձեռնոլթիւն
անել. 2. սիրտր եռալ, ե֊
փ՚ոլիլ
(
զայրոյթով,
վրէժով, ցաւով)» ՍԳր.
Ագաթ. Ոսկ. ևն։ — Մի չին
հյ.
ըռատ,
որից
ր–
ռատակն
«
առատասիրտ»
Սմբ.դատ. 15։ —
Նոր գրականում
աոատ
նշանակում է միայն
«
շատ»։
֊
Պհլ.
քՅէ
«
վեհանձն,
բարեբարոյ»,
քՅէւ1ւ
«
վեհանձնութիւն»,
պազենդ.
1՝3(11
«
վեհանձ­
նութիւն»,
պրս.
>\շ 13(3
«
առատաձեռն,
քաշ, կորովի, մտացի»,
զնդ.
1
§էՅ
«
շնորհ»,
սանս,
յ՝Ձ է՜.1 -
«
առատասիրտ,
բարեբարոյ»,
որոնք բոլոր ծա գամ են
1՚3
«
տալ, բ յյշխել,
ԱՌԱ
շնորհել» արմատից, ինչպէս
ունինք սանս.
1՚
ՅէՅ–.
գոդ.
ւ՚ՁէՕ
«՛
տրուած,
մատոլցաած»,
բառիս եւրոպական
ցեղակիցներն
են ի
ռ
է–
ա է հ
«
շնորհ», գալլ.
1 ՚
Ո Յ Ճ
«
շնորհ»,
րհօճշ1ւ
«
տալ», լտ.
1՚6
Տ
«
բան, իր, տրուած բան» ևն
(
տե՛ս
\
^
Ձ
1
ճ 6
650),–
Հիւբշ. 107,
Ուղիղ մեկնութիւնը տուաւ նախ ԳԳ, յե­
տոյ Պատկ.
Իձ
.
Յւ7Շբ. I. 15։
—
8
ս
§ § 6
է
՛
ք
1, 452
դնում է
*
Տ Ո 1ՅՃ–
ձևից. Հմմտ. յն.
ֆաՀ) -
6/
>0՚,
«
հոսուն».
նշանակութեան
տարբերութեան
համար հմմ՛տ. յն
թՕՕ՛»)^
«
հոսուն, առատ», ֆրանս.
6
ւքսՏ10Ո ճ6
ՇՕՇԱք, .
հյ.
առատութիւն սրտի,
ըստ
8
ս
^ § 6
հյ. բառը
հնապէս
"
ւսոուատ
ձևն ունէր,
Բ Յ է ա ե Յ Ո ։ /
ՀԱ 1908, 213
հնխ.
թւ
՚
Օ–
մասնիկով
(
ՅՅ
«
տալ» ար­
մատից։
Գաբրիէլեան ՀԱ 1910, 365
ա–
ռու,
լորդ,
յն. լտ.
ա, 1՜Ա0
«
հոսիլ»։ Թի­
րեաքեան,
Արիահայ բռ. 61
առատա­
նալ
«
գրգռուիլ»
շոկում է սոյն
առատ
«
յորդ» արմատից և հանում
ա
բացա­
սականով
պհլ.
1՝
ՁՃ
«
ազնիւ»
բառից։
ԳԻՌ.— Ախց. Երև. Սլմ.
առատ,
Ալշ.
Խրբ.
Մշ.
առադ,
Ոզմ,
րոատ,
Ակն.
ըռադ,
Զթ.
օ ֊
ռօդ,
օռոդ
(
բոլորն էլ «շատ»
նշանակու­
թեամբ), իսկ Հճ.
ւ՜ՈՐՕդ
նշանակում է «է֊
Ժւյն», ճիշտ ինչպէս
այլուր
ունինք
սուղ
«
թանկ»։
ՓՈԽ.— Վրաց.
.(
Ո|8)ՕՈ
աՐտիո
«
առատ,
շատ»
փ՛ոխառեալ է հայերէնից,
ինչպէս
ցոյց են տալիս նախ
ա
յաւելուածը՝ որ հայ­
կական է և երկրորդ «շատ»
նշանակութիւնը՝
որ չկայ պյյրսկերէնում,
ուտ.
ՅքՅէ՛
«
արգա­
ւանդ,
բարեբեր»։
ԱՌԱՏՈԻԿ
կամ
ԱՌԱՏԻԿ, ի -ա
հլ. «առա­
սան կա՛մ չուան՝ որով յանցալորի
ոտքերն ու
գլուխը պրկում էին գելարա՛նի մէջ», գործա­
ծուած է միայն հոլովեալ ձևերով, երկու ան­
գամ
առատկօք
Ագաթ. Յհ. կթ.300 և մէկ
անգամ
աո ատ կա զ
Յհ. կթ. 912, այնպէս որ
անկարելի է ճշտել ուղղականի շեշտեալ ձայ­
նաւ՛որի երանգր
ք^ի
կամ ու)։
ՆՀԲ
նոյն րնդ
առասան,
իտալ.
ՈէէՅ.
Սխալ է
աոատոկ
ձևը՝ որ տալիս է ՓԲ։
Պատահական
նմանութիւն
ունի պրս.
֊
>)
քՅ(ւՅ
«
կամնաս
սյլ. Լ է տախտակն
25
օ
Fonds A.R.A.M