ԱՌ
247
ԱՌ
«
աչ», բոլորն էլ պատահական,
ինչպէս
նաև մանչուր.
V
101
«
աչ»։
ԳԻՌ.֊֊Ակն.
Գոր.
Ո
Երև. Ղրբ. Ոզմ. Ջղ.
Սեբ. Սլմ. Վն. Տփ.
2
> աչ,
Մկ. ալ, Ալշ.
Մշ.
առ,
Ասլ.
ա չ իլզ, աչիւ*,
Ագլ.
յեօջ, Հճ.
ե ^ ՚ ^ ՚ հ զ ,
միւսները գործածում են տճկ.
սաղ
Հոմանիշը։
Նոր բառեր են
աջերես, աջա––
Տ ամբ ոյր , աջել
«
լաչոզ երթալ,
յաջողիլ»։
+ ԱՌ.
նախդիր կամ նախագրութիւն, որ
զանազան
հոլովներով
զան ազան
նշանա­
կութիւներ է ստանում, ինչ. կողքին, դէպի,
դէմը, առչևը, համեմատութեամբ,
համար,
պատճառաւ, օրով, ժամանակին, մի բանի
տեղ կամ փոխարէն
ևն։ Սրանց համար օ–
բինակներ և վկայութիւններ
տե՛ս
ՆՀԲ։
Շատ սովորական է բ առա կերտութեան
մէջ,
ուր դրլում է բառասկզբում կամ մի նախ­
դիրից յետոյ,
ինչ.
աո-անց,
աո-անձին,
աո-ողջ, առ-ոաւատչեայ, աո-կայծ, առ­
ընթեր, առ-աւել, աո-ակունք, յ-աո-աջ,
ղ-առ-անցել, գ-աո-ի-վայր
ևն։
Ցունաբան
հեղինակների մօտ դարձել է յն.
7.
թ0տ
ձևին
համապատասխան
նախամասնիկ,
որով
կազմուած են բազմաթիւ բառեր, ինչ.
առ­
բերան =
յն.
Հօօօ՚սօյյււօ՝^.
առբերել
==սթօօօէքս),
աւսլննլ=7է(303Հ1&7յբ.՛.,
այսպէս և
առոգանու­
թիւն, առարկայ
ևն։
= Հնխ. բ^-ձևից,
որի բունն է
*
բՇէձ–
Հ(առաջի», այս բառը ներկայանում է բազ­
մազան ձևերով, որոնցից
հայերէնի
ամէնից
աւելի համապատասխանն
է յն.
7.(7.(3–.
7:7.07..
սա էլ մեր բառի պէս զանազան
հոլով­
ներով նշանակում է «կողքին, դէպի, դէ­
մը, մէկից, մի՛ջոցով,
համեմատութեամբ»
ևն. հմմտ. նաև սանս.
ԲՁ1՝Ձ, ր&ւ՚&տ
«
յայն­
կոյս, անգին»,
բ Ա ւ ՚ Յ Տ
«
առաչ»,
զնդ.
բ
&
քՕ,
յն.
ստրօ.
«
յայնկոյս,
անգին», լտ.
բ61", բ1՚0–,
ԲՐ36,
*
>իռլ.
Յք
«
առչևը»
(
օր. գոլ.
Ճ.Ր6-1Ո0–
ՈՇՅ––––^.
աո-ափնեայ).
Հիթիթ.
բ1ՐՅՈ
«
առ­
չևը» ևն, որոնց վրայ տե՛ս
XVՏլ1Ժ©
574—5
Հպրուս.
բՐ61,
լիթ.
բ1"§,
Հ»Լ.
թՐ1
«
մօտը, կող­
քին»
(
ՏՐՈՕԱէ–^6ւ116է
764,
թ օ է Օ ա ^
2, 35,
801
Տք10գ
746)։
Հյ.
ա ռ
ձևի կրկնակն է
երա–,
որ տե՛ս
երախայրի
բառի տակ։
ՆՀԲ
լտ.
Գ-լ. &է։
^ / ա ճ ւ Տ Օ հ ,
40
գոթ.
ԱՏ,
Հբգ.
9,1՝,
11՝,
6
Ր
ձևերի
Հետ։
Լ Յ
§ 3 1 ՝
Ճ
6 ,
Ս1՝ց6ՏՇհ.
.9
Հի
ա ռ
նախդիրը
գտնում Է լտ.
Ձ,1՝–06ՏՏՕ
«
մոտ
կանչել»
բալի
մէջ։
ՐւՇէշէ
8
՝՝/
Տ
2, 90
Հիռչ.
ՅՐ,
ՅՄ,
օսս.
Յ.Ր, 61՝,
վեգ.
քՄՅ,,
Ձ1՝5, ՁքՁէ.
Լ&Ջ&քճՀ, Խա.
Տէ. §
177
սանս.
(-
Ո8,,
զնդ.
պրս. \յ
1՝3
(
մասնիկ սե­
ռականի, տրականի և
Հայցականի)։
Մորթման
2
Լ ա Օ
26,541
աո սպա կան
ՅեեէՄ
ձևի Հե տ, որ մեկն ում է
ա ռ
կամ
ագարակ;
\
Լդ.^օ)ձնգ^^
Ո. օօք«թ. տԱ. / « ; ,
69
յն.
7.
րւ
5
տրւ
սաստկական
մասնիկ և
կապագովկ. ձթՅ,ֆ&\ «սա, աչս»։
Ուղիղ
մեկնութիւնը
տուաւ
^6111շէ /^ՏԼ
7,
165
և
ՏտզԱ1ՏՏ6
69, \
ՀԱՀՏէ, Ցուշարձ.
401
սումեր.
1(
Թ18,
«
առչևը», 406 սու՛­
մեր. ՀԱ «դէպի»։
յԱՏէւ, ւՀԱՐճ. 0^3111.
էչ
IX
զնդ.
քրՅ,,
պրս.
ք&1*–,
քրդ.
Ո61,
օսս.
Ձ,ք, ՅՐ
ձևերի
Հետ։
ԳԻՌ
Ղզ՛ Ղրբ. պահուած է
առիս, ա–
ոիտ, առին
«
մօտս, մօտդ, մօտը»
(
քովս,
քովդ, քովը)
ձևերի մէջ. սրանցից
առաջինը
գրաբարի
առ իս
ձևն է, որ միացած և մէկ
բառ է կազմած, իբր թէ ուղղականը
լինէր
առի
և
ս
դիմորոշ յօդ. այսպէս
ըմբռնելուց
յետոյ՝
շինուած են միւս ձևերը՝
առիտ, ա–
ռին,
յգ.
առընէրս, առընէրտ, առընէրր
«
մեզ
մօտ. ձեզ մօտ, նրանց մօտ»։—
Նոյն
առ
մասնիկը
պահում են նաև
առատամ, ա–
ռափ, առկող, առնկող, առնստիկ
ևն գաւա­
ռական
բառերը։
–)–
ԱՌ, ի
հլ. «առնելը,
գրաւում,
յափըշ–
տակոլթիւն, կողոպուտ, ալար,
կահ֊կարա–
սիք» ՍԳր. Ոսկ. ես. Եւս. քր. Եփր. թգ. բա­
յական
ձևն է
առնուլ
«
առնել, ձեռք
բերել,
կրել, հանել, գրաւել, նուաճել, խլել, ձեռ­
նարկել, սկսիլ, այնպէս
մեկնել կամ հաս­
կանալ ևն» ՍԳր. Ագաթ. Եզն. Բուղ. Սե­
րեր, Ոսկ. բառակազմ՚ութեան
մէջ մտնում
է առաջին ձեւով. ինչ.
առևանգել
Եւս.քր.
տուրևառ
«(
շունչ)
առնել-տալը»
Ագաթ,
«
վաճառականութիւն,
առուտուր» Պիտ. «կե­
նակցութիւն,
խօսակցութիւն»
Խոր. Փարպ.
տոլրևառիկ
Ոսկ.մ. ա. 1, բ. 10. Եփես,
աուրևառութիւն
Ոսկ յհ. բ. 39.
անառ
Լաստ.
Արծր. կամ
անառիկ
Ոսկ. ես.
աոևգնտց առ–
Fonds A.R.A.M