ԱՊԱ
2 3 3
ԱՊԱ
կոր»
հոմանիշի
հետ։
Լ&^^ձշ,
Սւ՜–
§ՁՏնհ.
243
հր վարկ բայից, որ ինքն իսկ
մերժում է Խա.
Տէ. §
160։
Թիրեաքեան
ՀԱ 1914, 56 պրս.
ՅԵ
«
ջուր» և
Ե51
՚–
ւԺՅՈ
«
տեղալ,
հոսիլ» բառերից, իսկ Արիա՛
հայ բռ, 54 աղաւաղուած
ապարահ
բա֊
ռից։
ԱՊԱՒԱՍԻԿ
տե՛ս
Պայուսակ,
ԱՊԱՒԱՐՏԱԿ, ի-ա
հլ. «արգանդ», մէկ
անգամ գտնում եմ գործածուած
Տիմոթ.
կուզ, էջ 160
«
Քանզի
որպէս ի կուսական
ապաւարտակացն
յառաջ եկեալ մարդ
ոչինչ
նհատ Աստուած ի ձեռն
ճահագործութեանն
ճանաչիւր,
այսպէս և մարմնով
մեռեալ
յարոյց զսա՛..»։
Տեղից և
գործածոլթիւնից
յայտնի է, որ
ապաւարտակ
«
արգանդ»
նշա­
նակութիւնն
ունի, յոգնակի
գործածութիւնը
համապատասխան
է
համք
հոմանիշին, որ
նոյնպէս
անեզական
է. հմմտ.
Փիլ. այլաբ.
էջ 108, Տիմոթ. կուզ, էջ 292 ևն։
նոյն բա­
ռը եզակիով
ունի Օրբ. հկճռ, գ. էջ 32 և զ. էջ
79 «
նախ
մարմինն
գոյանալ
յապալաբտակի
և յետ տեսականալոյ
անդամոցն ի կերպս
ձևոցն, ապա առնու շունչ և տպաւորի ինր֊
մա կենդանութիւնն»
(
մի քիչցած՝ պարտ է
գոյանալ
մարմնոյն
յարգանդի
մօրն). «Սերմ
առն և արիւն կնոջ իմիասին խառնեալ յա֊
պալարտակի՝
լինի
մարմին և գոյանայ մա­
նուկն»։
Բառ. երեմ, էջ 27 ունի
ապրտաւակ
«
ո֊
րովայն կամ անմաքուր», իսկ էջ 24
ան–
պալատակ
«
մաքուր»,
որոնք
միևնոյն
բառն են, ՀՀԲ, ՋԲ և ԱԲ գրում են
ա–
պաւարտակ
«
անմաքուր, աղտոտ», առ­
նելով հին քերականներից, որոնք այս նը֊
շանակոլթիլնը
յարմարեցրած
են տեղին՝
ենթադրելով
ապաւաո
«
թրիք,
քակոր»
բառից։
նՀԲ չի յիշում։
Վերի
մեկնու­
թիւնը տուաւ Աճառ. Հայ. նոր բառեր
Տիմոթ. Կուզի մէջ, էջ 66։ Թիրեաքեան,
Արիահայ բռ. 57 առանց
ուշադրութիւն
դարձնելու՝ դեռ
ապաւաո
բառից է հա­
նում ։
ԱՊԱԻԵԼ
տե՛ս
Յապալեր
ԱՊԱԻԷՆ
(
սեռ.
ի.
ըստնՀԲ)ւ–ա
հլ.) «ա–
պաստան, օգնական. 2. պատսպարան, ա–
պաստանելոլ տեղ» ՍԳր. Խոր. էմբ. սղ, նար.
որից
ապաւինիլ
ՍԳր.
ապաւինութիւն
ՍԳր.
ապաւինել
(
այսինքն
ա պ ա փնեցուց անել)
Եփր. բ. թես.
անապաւէն
«
առանց
ապաւէնի»
Արշ. նար.։
Մորթման
2
Լ ա
< 3
26, 496
նոյն րնդ \ռ–
պաստ ան։
Հիլնք. յն.
ձ17օՅ
^Օ)
«
ժամա­
նել ի նաւահանգիստ»։
ԳԻՌ.— Սեբ.
աբա վ էն
«
օրապահրկ,
օրոլայ
հացր», Մկ.
հուս-ապավէն
«
մէկի
յոյսն ու
ապաւէնը», կայև Վն. անէծքի մէջ
ապաւա^
ս ե ո
«
յոյսն ու ապաւէնը
մեռած»։
ԱՊԱՔ,
արմատ
առանձին
անգործածա­
կան, գտնւում է միայն
ապաք ցապաքէն
և
ապաքէն ցապազ
«
անշուշտ,
անտարակոյս»
ասացուածն
երի
մէջ. առաջինը
յիշւում է մի­
այն Հին բռ. «միանգամայն
այսպէս»
նշա­
նակութեամբ, իսկ երկրորդը մի քանի տեղ
գործածուած է մեր մատենագրութեան
մէջ.
ինչ. Կոչ.
5.
Ոսկ. յհ. ա. 6. Եւագր. գ։ Արմատի
–
էն
մասնիկով զարգացած
ձևն է
ապաքէն
«
արդարև, անշուշտ»,
(
հմմտ.
արդ-արդէն,
անգ-անղէն, աստ֊աստէն,
այսր֊այսրէն
ևն)
ՍԳր. Կոչ. Ագաթ. Եզն. որից ռ"չ
ապաքէն
«
չէ" որ» ՍԳր.
ապաքինել
կամ
ապաքինիլ
«
լաւանալ,
բժշկուիլ, առողջանալ»
ՅՀ. դ. 52.
Ոսկ. ես.
ապաքինացոլցանել
Սերեր,
ապա­
քինիչ
նար.
ապաքինութիւն
ճառրնտ.։
—
Ա–
պաքէն
և
ապաքինիլ
բառերի
նշանակու­
թեան
զարգացման
համար
հմմտ. դ+.––*օ
Տէփւե.
«
ճիշտ, ստոյգ» և
Տ1եէ13է
«
ա֊
ռողջոլթիլն»
արաբերէն
ձևերր։
Հներից
Համ ամ. քեր. 267 հանում է
ապ
նախդիրից։
նՀԲ
ապաքինել
բայը
կցում
է
հյ.
աւաքել
և յն.
օհէՏՕ^օււ
«
բուժեք»
բառերի
հետ։
Լ Յ
§ 3 1 ՚ ( 3 6 , Սւ՝ց;6ՏԺւ.
37
նոյն բայը կցում է սանս. զնդ.
XVՅ
«
իւր» բառերին, իբր թէ «նորէն
ին­
քը իրեն գալ, բժշկուիլ»։ Տէրվ.
ՃԱՅՈՈ.
37
հյ.
կեանք,
սանս. \\\ «ապրիլ»
արմատից։
Հիլնք
յն.
Տ051"քՏ17
և հյ.
ա–
լաքել
բայերի հետ։ Այս բոլորը վերաբե­
րում են
ապաքինել
բային,
քննիչները
նկատի չեն առած սակայն, որ մեր մէջ
բայի արմատն է
ապաք։ ^6ւ11շէ ^ Տ Լ
Fonds A.R.A.M