ԱՊԱ
պախ տաս էր
«
ապերախտ կամ կեղծարար»
Կնիք հա,.,
367
ևն
։
ՆՀԲ լծ, հր
ուխտ,
թրք.
ախտ, անտ,
իբր
«
ուխտազանց կամ ապերախտ», յն.
Հա՜)
–7
յ;
«
յետո կասեալ»։ Տէրվ.
ճ1է31՜Ո1.
87
= ապակտիք,
ա1|ն
բառից. հմմտ.
գոթ,
Յհ - յՅ Ո
«
տեսնել,
զգալ, մտածել»,
ՏւՈՅւ «միտք», հբգ.
Յ հ ֊ ւ Յ
«
յարգանք»,
Հիւնք.
ապ-ոլխտ
և յն.
ծ.ֆօ.՝/.յտ.Ն.(յՀ
«
պիղծ, աննուէր»։
Թիրեաքեան,
Արիա֊
հայ բռ.
45
կրճատուած
ապերախտ
բառից։
"
ԱՊԱԽՏԱՐ,
ի-ա
հլ. «հիւսիս»
Խոր. աշխ.
«
աստղահմայի
գուշակութիւն»
Շիր.։
= Պհլ.
ՅբԳճէՏւՀ
«
հիւսիս,
հիւսիսային,
մոլորակ»,
պրս. ^Լ֊^ձձ
Ե^xէՅ^
«
հիւսիս»,
^Ճ—Ն
եՅ \ է Յ ; ք
«
հիւսիսային»,
զնդ.
ՅթՅճէՅ՝
ՐՅ,
ՅբՁՃՑՏյ՚Յ
«
հիւսիսային». այս բառը
բուն նշանակում
Է «յետևր,
յետևի
կողմում
գտնուած» և զնդ.
ՅթՅ, Յք)3է
«
յետևը»
բառի
բաղդատականն
Է՝
էՅՐՅ
մասնիկով
կազ֊
մուած (կապ չունի պրս. Յճէ՚ձէ =- զնդ.
*
ՅՃ–
«
աստղ» բառի
հետ)։ Հին
իրանեաննե֊
րր նայում Էին դէպի հարաւ, ուստի հարաւը
կոչում էին «յառաշակողմ,
առշեի կողմ», իսկ
հիւսիսր «յետև,
յես,ևի
կողմ»
ք831՜էհօ1օ–
էՈ36, ՃԱՄՁՈ.
՝
Գ10Հէ էջ
79–80
)։–
Հիւբշ.
94։
ՆՀԲ Հանում է
ախտարս
բառից։
Ուղիղ
մեկնու թիւնը
տուաւ
նա խ
Ց ա
՚
ո օ ս է ,
VՅՏՈՅ ( ; Ճ Ճ ֊ Շ Ճ Ճ 1 1 ,
յետոյ
Լ
9
§
Յ Ր ճ 6
ՏՔէէՐ.
ՑՅՇէՐ. Լ6Ճ.
էջ 6,
ՕՅՐՐ62, ւ1ձտ.
XIII
(1869),
էջ 191, Հիւնք.
Համարում
է
ախտ արք
բաոի
բացասականը։
ԱՊԱԽՏ
ԱՊԱԿԱՆ
«
ապականուած»
Արծր. (այս
արմատական
ձևով ուրիշ տեգ գործածուած
չէ), որից
ապականել
«
անհետացնել,
գնգեի
մէջտեղից
վերացնել.
2.
խանգարել, վնա–
սել, աւրել, Փճացնել.
3.
կեղտոտել.
4.
պըղ֊
ծել զկոյս.
5.
(
կրաւ) հրակէզ լինել, կրակով
այրիլ» ՍԳր. Եզն. Ագաթ,
ապականացու
Ա.
պետ. ա.
18.
ապականիչ
ՍԳր. Ագաթ,
ա–
պականութիւն
ՍԳր. Ագաթ,
անապական
Ա֊
գաթ. ևն։ Նոր գրականում
գործածլում է
Արմատական բառարան—15
2 2 5
^ ^ ^ Ա Պ Ա
միայն «կեղտոտել»
իմաստով և նիւթական
կամ բարոյական
առումով։
ՆՀԲ ևՋԲ՛.
ապ
և
ակն
բառերից,
՛
իբր
"
բառնալ և աներևոյթ
առնել
յաչաց»։
Նձ§,–ձւձ&,
ՕՏՏՅՈՆ
հնհձ.
298
1
աՅՈ
«
վարել» արմատից,
որից նաև
ւ|կան–
ւյել։
Պատկանեան, Փորձ
1880
մարտ,
էջ
84
և
^372քՈՁ./ա
I–
6
ա բացասակա֊
նով պրս.
յյԼ> բտէ
«
մաքուր»
բառից,
իբր
«
անմաքուր»։
Տէրվ. Նախալ.
24
ապա +ակն։
Հիւնք.
ապ +ակն,
ինչ.
յն. ձ՚Հ>օւ՝Ո՝1(ս «աներևոյթ
դարձնել,
շըն֊
ջել, կորցնել,
հեռացնել,
մթագնել»,
կազմ ուած
3
բա ցա ս ա կանով
©3.1՝^10
«
ե֊
րևիլ»
բայից։
Հիւբշ.
413
խորհրդածե­
լով
ԼՅ^ՅՐՃ6 – / |
համեմատութեան
վրայ՝
կասկած է յայտնում, որ գուցէ բառս ի–
րանհանից փոխառեալ
լինի, իբրև պհլ.
*
ՁթՅ
՚
էՅՈ6ա7
Թիրեաքեան,Արիահայ
բռ.
49
պրս.
30
«
ջուր»
–(–
կան
մասնիկով,
իբր թէ «մէշր ջուր
խառնել»։
ԳԻՌ. —Ջղ. Սլմ.
ապականել,
Երև.
ապա–
կանէլ,
Շմ. Ոզմ. Տ,ի.
ապականիլ,
Խրբ.
ա–
րացանիլ.
բոլորն էլ նշանակում են «կեղտո­
տել» և յատկապէս քաղաքավարական
լեզ­
ւով «կղկղել, բնական պէտքր
հոգալ»։
"
ԱՊԱԿԻ
( ֊
ւոյ, եաց) «ապակի,
շուշա»
Յոր. իր.
17.
Ցայտ. իա.
18.
Պղատ. տիմ.
Յհ. կթ. «շիշ, սրուակ»
Եզն. «գինու
բաժակ»
Վրք. հց. ա.
580.
նոյն բառն է նաև
ապիկի
«
ապակի, շուշա կամ ուլունք» Խոսր. պտրգ.
Վստկ.
92. 116.
Եփր. արմաւ.
56.
«
արիւն
առնելու սրուակ» Մխ. բժշ.
29.
«
շնարակ»
Բժշ. Վստկ. ածանցման
մէշ մտնում է երեք
ձևով.
1.
ւսպակւս–,
ինչ.
ապակագործ
Վրք.
հց.
ապակագործութիւն
Ագաթ. Սահմ.
ապա­
կատարազ
Մագ.
2.
ապակե–,
ինչ.
ապակե­
ղէն
Ոսկ. ա. տիմ. Ագաթ. Յայտ. գ.
6.
ա՛­
պակեակ
Վրք. հց. բ.
66. 3.
ա պ սւ կ է – ,
ինչ.
ապակէցործ
Յայսմ.
ւսպակէգործութիւն
Սահմ., Իսկ
ապիկի
ձևից ունինք
ապիկած
«
ջնարակած» Վստկ,
ապիկէցործռւթիւն
Մխ.
բժշ.
ապիկեղէն
Յայսմ. սեպ.
20.
նաև
ապի­
կոյ
փրփուր,
ապիկոլ խոտ
բոյսերր.
Ւ՚ժշ.։
Նոր գրականում րնդունոլած է միայն
ապա­
կի
«
շուշա» (բարդութեան
մէջ
ապակե–)
և
Fonds A.R.A.M