ԱՆՍ
նուլ
«
հագնիլ, վրան
առնել»,
ըստ անձին&
աոնալ
«
ստանձնել»,
յանձն րեկանիլ, գան–
ձամք դաոնալ
«
իր շուրջը պատիլ»,
յ անձին
ունել
«
վրան առնել, ընդունիլ, խոստանալ»,
ձեոն յանձին հարկանել
«
պարծենալ»,
յ ա ն –
ձըն առնել
«
յանձնել»,
յանձն աոնալ
«
իր վրայ
վերցնել», բոլորն էլ հին և ընտիր։
Ածանցման
մէջ մտնում է
անձն
ձևով, յօդակապով
կամ
առանց յօդակապի
և խիստ քիչ անգամ մի­
այն
անձ
կամ
անձին
ձևով։ Այսպէս
1.
սւն–
ձ բ ն
ձևից՝ յօդակապով,
անձնագով
«
ինքնա­
գով» Ոսկ, մ, բ. 10.
անձնադիւր
«
թուլամորթ,
հեշտասէր»
Ոսկ. եբր. Եզն.
անձնակամ
«
ան­
կախ»
Բոլզ. դ. 5, Ագաթ,
անձնակից
Կնիք
հաւ. 31.
անձնամատն
Ա. թագ. ի. 30.
անձ­
նապահ
ՍԳր.
անձնապահապետ
Ա. թագ. իր.
1.
անձնատուր
ՍԳր. Ոսկ. մ. բ.
ստանձնակիր,
առանձնաւոր
«
բեռնակիր, մշակ»
(
նորագիւտ
բառեր)
Բ.մնաց. բ. 18, լդ. 13 (ըստ նորա­
գիւտի).
—
2.
առանց յօդակապի,
ձայնաւորի
մօտ կամ բառավերջում,
ինչ.
անձնգովութիւն
Ոսկ.
անձնհահոյ
Բրս. հց.
յանձնապաստան
ՍԳր. Կոչ.
անձնսիրութիւն
Ոսկ. մ. ա. 16.
անձնտէր
Պիսիղ.
անձնդիւր
Առակ. ծդ. 23.
Ոսկ. ա. տիմ.
անձնապուր
Ոսկ,
ես. Եզն.
անձնեդ
«
մեծամարմին,
խոշոր»
Ոսկ. մ. բ.
22.
անձնրնտիր
Եղիշ.
անձնիշխան
Եզն.
անձ­
նիք
«
իրան» ճառընտ.
անձնիկ
(
չունի
ԱԲ)
Բ՚լկր. 29.
առանձնել
«
ընդունիլ»
Սերեր,
ըս ­
տանձնել
«
շալկել» Ադաթ.Բոլզ.
յանձնել
Ե֊
ղիշ. Խոր.
անձնիւր
(
գրուած
սովորաբար
անցնիլր^
«
իւրաքանչիւր,
ամէն
մէկը իր»
Ոսկ. Եզն. Սերեր. Եւս. քր.
անցնուՐՈ(ն
«
ա֊
մէն մէկինր զատ զատ» (փխնկ, գրելու
անձ–
ն ո լ ր ո յն ;
Յհ. կթ,
դատարկանձն
Ա, տիմ, ե.
14.
միանձն
Վեցօր.
կոպտարանձն
Խոր.
հա–
մանձն
«
ընկերակից» Պրպմ, 423 ա
(
նորագիւտ
բառ),
կիսանձն
Շիր.
մեծանձն
Պիտ, Կաղկնտ.
վեհանձն
Կղկնտ.
անանձն
Ոսկ. ես.
—
3,
աՕձ–
ձևից են՝
յանձանձել
ՍԳր. Ոսկ.
յանձանձիչ
Երեմ. Խթ. 1. Ոսկ. ես. Կիւրղ. Ծն. Եւս. քր.
անձնուէր, անձնուիրութիւն, անձնուիրաբար
(
նոր գրականում
կազմուած՝
փխ՛
հնաձև
անձնանուէր
ևն),~–4.
ա նձիՕ
ձևից կայ մի­
այն
առանձին, աոանձինն
«
մինակ»
ՍԳր. Ա–
դաթ. Ոսկ. Սերեր.— նոր գրականում
կազ֊
ա
մուած բառեր են՝
անձնականութիւն, անձնա–
պաշտպանութիւն, անձնապասսաթիւն, անձ»
նավստահ,
անձնատուութիւն,
անձնազոհ,
անձնափոխանորդ
ևն։
= Հնխ.
Յ Ո ^հՇ Ո .
ձևից, սրա
պարզական
արմատն
է հնխ.
ՅՈ9-
«
փչել,
շնչել»,
որից
սանս.
ՁՈւէւ
«
շնչում է»,
ՅՈԱՅ
«
քամի»,
յն.
Օ^Տյւօ^
«
քամի»,
գոթ.
ԱՏ-ՅՈՁՈ
«
արտա­
շնչել», հսլ.
\
քՕՈյՁ
«
գոլորշի»,
\
քՕՈյՅէ1
«
հո­
տիլ»։ Հների մէշ հոգին րմբռնուելով
իբր շունչ
կամ քամի, ծագում է նոյն արմատից, հմմտ.
Եզն. 90՝ «Քանզի
ոգւոյ և հողմոյ անուն եբ­
րայեցերէն
և յունարէն
և աս՛որերէն
նոյն է.
նա թէ և հայերէն ոք մանր միտ դնիցէ,
նոյն­
պէս գտանի, յորժամ տագնապեալ
ոք յումիքէ
իցէ, ասէ. Ձետ ոգի կլանել, չետ ոգի առնուլ, և
այնու զօդոյս՝ զոր միշտ ծծեմք, յայտ
առնէ»։
Ըստ այս մ նոյն արմատից
ոլնինք լտ.
ՅՈ1Ո13
«
օգի Հոսանք, քամի,
շունչ, Հոգի»,
ՅՈ11ՈԱՏ
«
Հոգի», թոխար.
ՅՈՈ1
«
Հոգի»,
Հիսի
ՅՈճ1,
ՕՈճ
«
Հոգի»,
բրրտ.
6
Ո&քք
«
Հոգի»։
Պարզ
արմատի
օյ՚հ
աճականով՝ Հշվէգ.
ՅՈ§6,
<վէդ–
Յ Ո ^ Յ ,
գան.
Յէ1§;6
«
շոգի,
գոլորշի»,
ՀՀիւս.
ՅՈ§1
«
անուշաՀոտութիւն,
բոյր», նորվ.
ՅՈ§6
«
անուշ Հոտ»=գոթ.
* 3
^ § Ց , *3§§1ՈՏ,
Գ"լ–
ՅՈ^1
«
Հոտ,
բոյր»
և Հյ.
անձն,
որի առա­
ջին իմաստը
եղել է «Հոգի». Հմմտ.
պրս.
շչԼ-ա
1
ՅՈ
«
Հոգի. 2. մարմին»
և աշխ.
Տոգի,
որ Հիմ ալ նշանակում
է նաև
«
անձ», ինչ.
երկու Հոգի, մի քանի
Հոգի ևն 1 Տե՛ս
Բ օ ՜
1
աա^
Լ 58,
Թ
՚
ո օ ս է
-
^ ք ա շ է
51,
\
^Յ1<36
44,
80
։
ՏՁՇզ
61.
նոյն արմատից
է
նաև
քւողւք,
որ տե՛ս
աոանձին։
ՆՀԲ լծ.
ինձ, ինքն
և արաբ,
ինս, ինսան
«
մարդ»։
Բւօէշէ,
բ. տպ,
գ. 276 պրս.
ՅՈ
«
խելք»
ևն բառերի
հետ սանս.
ՅՈ
«
շնչել»։
Մառ
3 8 0
5, 317
զնդ.
ՅՈհԱ ՛
Հիւնք,
ցանկութիւն
բառից։
016
քքոեՅՇհ,
՝՝
^011.
ճ&
§0է. ՏբՐ.
1, 47
ՅՈ
«
շունչ»
արմատից, ինչպէս սանս.
ՁէւՈՅՈ–; 8 ս § –
^6 1Բ
/ ,
450
արմատը
դնում է
անձ,
որ պահուած
է գտնում
նախ-անձ
բառի
մէջ, իբր
նախ
«
առաջին» +
անձ < * Յ Ո ճ –
<Լհնխ.
ՏՕէ՚–,
ծագած
6
Տ
«
լինել» արմա­
տից, հմմտ. յն.
օսօէօ.
«
էութիւն»։
Բ Յ –
ԿսՆճպ
IV 13, 164 և ՀԱ 1903, 152
ան–
203
Fonds A.R.A.M