7
5.
Աւգերեան
Մ. վրդ., Առձեռն
բառարան
Հայկազնեան
լեզուի. Բ տպ.
Վենետիկ
1865.
նՀԲ֊ից
5000
բառ
աւելի
ունի, դժբախտաբար,
իբրև առ­
ձեռն, առանց
վկայութեան
(
= ԱԲ)։
6.
Ալիշան
Հ. Դ., Հայբուսակ
կամ Հայկական
բուսաբառութիւն.
Վե­
նետիկ
1895.
հայերէն
լեզուի
բուսաբանական
բառերի
բառարանն
է, թէև
գիտական
տեսակէտով
անբաւաբար
(
=
ՀԲուս.)։
7.
Գաբամաճեան
Ս., նոր Բառագիրք
հայերէն
լեզուի. Բ տպ.
Պօլիս
1910 (
=ԳԲ կամ Գաբ.
բառ.)։
8.
Քաջունի
Հ. Մ., Բառգիրք
Արուեստից
և Գիտութեանց
և
Գեղեցիկ
դպրութեանց,
հտ. Ա և Բ ֆրանս. — հայ., հտ. Գ հայ—ֆրանս.
Վենետիկ
1892.
սխալաշատ
և զգուշալի
աշխատութիւն,
որ նախապէս
որոշել էի չօգ­
տագործել,
զանազան
պատճառներով
սկսայ
օգտագործել
Լ տառից
սկսեալ,
նախորդ
մասերի
մէջ գտնուած
կարևոր
նորութիւնները
գնում եմ
Յաւել­
ուածի
մէջ։
9.
ներսէսովիչ
Աստուածատուր,
Հռովմ,
1695։
10.
Բիքօ1է1 քք., Օւշէւօո&ոստ &աւ6Ո0–1Ձ,էասա, Բ&ոտ 1633.
11.
Տիրոյեան
Հ. Աթ., Հանրագրութիւն,
Վենետ. 1907.
պարունակում
է հայերէն
հոմանիշների
ճոխ բառարան,
ունի նաև մի խումբ
հետաքրքրա­
կան նոր բառեր,
որոնց
աղբիւրը
յայտնի
չէ։
12.
86
§աՈ0է
և Տիրացուեան,՝Շ0Ոէճնսէ0\1\Ա
ք1(Մ8, ձշև՚ՃՈՈՇՈա, \ ^ 6 ֊
Ո621Ձ,
1912.
հայ բուսաբանական
բառերի
բառարանն
Է, առանց
այբուբե­
նական
կարգի,
լատին
գիտական
անոլանակոչութեանց
հետ
միասին։
Շա­
րունակ
հետևել եմ իրեն՝
բոյս երի գիտական
անունը
ճշտելու
համար։
13.
Կոյլալ,
Բառագիրք
գերմ՚աներէն֊հա
յերէն.
Վիեննա
1889։
14.
նորայր,
Բառագիրք
ի գաղղիերէն
լեզուէ ի հայերէն.
Պօլիս 1884.
հոյակապ
գործ, որ ո՛չթէ լոկ ֆրանսերէն
բառարան
է, այլ և հաւաքածոյ
բազ­
մաթիւ գաւառական։
միջին
հայերէն և նոր աշխարհիկ
բառերի,
առանձին
վկա֊
յոլթիւններով
ճշտոլած և ստուգաբանուած
են բազմաթիւ
հին հայերէն
անստոյգ
բառեր։
Այս
բոլորը
սակայն
բաւական
հեռու են հայ լեզուի
բոլոր
գանձերը
պար
փակելուց։
Հայ
լեզուի
մատենագրութիւնը
կարելի է բաժանել
հինգ
շրջանի.—
ոսկե գարե ան շրջան, յետ֊ոսկեդարեան
կամ յետին
հայերէնի
շրջան,
ստորին
կամ
միջին
հայերէնի
շրջան, գաւառական
հայերէն, նոր կամ
աշխարհաբար
հայերէնի
շրջան։ Այս հինգ շրջաններից
առաջին
երկուսի
բառերն
են
միայն
հաւաքուած
յիշեալ
բառարանների
մէջ։
Ստորին
հայերէնի
բառարան
բնաւ
չկայ։ Գաւառական
հայերէնի
համար հրատարակուած
են Սահակ վրդ. Ամա֊
տունոլ
«
Հայոց
բառ ու բանը»
(
Վաղարշապատ
1912)
և իմ
«
Գաւառական
բառարանր»
(
Թիֆլիս
1913).
առաջինր
պարունակում
է 14,000 բառ,
երկ֊
րորդը
30,000։
Բայց ես կարծում եմ, թէ այս թիւը դեռ կարելի է
հասցնել
մինչև
50,000։
Հաւաքուած
չեն նոյնպէս
նոր աշխարհաբար
լեզուի
բառերը
(՛
շոգենաւ, սաւոոնակ, սակագին
ևն), որոնց
թիլը
կարելի է դնել
մինչև
10,000։
Ի նկատի
ունենալով
իրերի այս վիճակը,
ստիպոլած
էի ես էլ սահ֊
մանափակուիլ
առաջին
երկու (ոսկեդարեան
և յետին)
շրջանների
հայերէնի
բառամթերքով։
Պակաս չափով
միայն
կարելի
եղաւ օգտագործել
միւս
շրջան–
Fonds A.R.A.M