190
ԱՆԴ
պրս.
ՅՈճօհ
բառի հետ միասին հանում է
սանս. ձհս = զնդ. ձս արմատից։
ԱՆԴՈ.ՐԴԱՆՔ
( ֊
անաց)
«
ժայռ, սուր քարեր,
սեպք, արտևանք լերանց», հին քերականնե­
րից առնելով
ունի միայն ՀՀԲ, որից էլ ՓԲ։
Այս բառր գիտէ ՆՀԲ իբր գաւառական բառ և
գրում է
անդորգանք
«
ափափայք և ժայռք լե­
րին մօտ ի գագաթն)), նոյնը կրկնում է
խուլն
բառի տակ. չունի ԱԲ։
֊
Ա Ն Դ Ո Ր Ր
(
հոլովուած
միայն
յանդորրոլ)
«
հանգստութիւն,
հանգիստ (իբր Գ
ո
ի)>
լ
ա
1
ս
>
արձակ, րնդարձակ, հանգիստ
(
իբր ած.)))
ՍԳր, Վեցօր, գրուած նաև
անդոյր
Լարոլբ.
18.
Սերեր,
ընդոյր
Մծբ.
347, 364.
անդոյրր
Վե­
ցօր.
141.
Յճխ. Էմբ. սղ.
րնդորր
Սրգ. ա. յհ.
ղ. Էջ
679
(
ա. տպ.), որ բ. տպ. Էջ
535
ունի
անդոյրր
ձևը. որից
անդորրութիւն
Ծն, իզ.
22.
անդոյրրութիւն
Եղիշ. դատ.
անդորրիչ
Եփր.
համաբ.
ընդորրոլթիւն
Փիլ. յովն. Էջ
609,
ան­
դորրագիր
(
նոր բառ),
այժմ
ըն դո լնուած Է
միայն
անդորր
ձևը։
= Կազմուած
Է
ան
(
ոչ բացասական)
մաս­
նիկով
դորր, դոյր
արմատից, որի վրայ ըն­
դարձակ տե՛ս
դ ի ւ ր ։—
Աճ.
ՆՀԲ համայն դիւր և թրք.
տաՐսըդ, տար–
լըդսրդ
«
ոչ
նեղ))։
Լ Յ
§ . Սւ
՚
^ՑՏՇհ.
208
սանս.
ճհ<1ք
«
տանիլ)) արմատից։
Հիւնք.
յն. Խհ՚ղՕԿ՝) «գետափն))
բառից։
Մ ամի֊
կոնեան, Հազարից մէկը, էջ
237
համա­
րում է կազմուած
ան–
բացասականով՝
դոՐՐ
ձևից, ՝որ գտնում է գլռ.
դորր գալ
(
Ղրբ՛ ևն) ոճի մէջ, այսպէսով
անդՈՐՐ
լինում է «անշարժ)), (բայց ըստ իս գւռ,
դիլրիլր գալ, դիրոլր գալ
«
շարժուիլ»,
դիրար տալ, իրար տալ
«
շարժել» ևն ձե–
վերը ծագում են
ընդ իրեար (իրար)
ձևից
և հետևաբար կապ չունին
վերի
դոՐՐ
կամ
անդորր
բառերի հետ, տե՛ս իմ Գա­
ւառական բառարան, էջ
279
ա)։
ԳԻՌ.-Ատանայի
թրքախոս
հայոց մէջ
գործածական
անոոկ աթրօք օթոլրմուշ
«
ան­
հոգ նստել
է)) ոճի երկրորդ բառը Պ էտէլեան,
Արևելք
1888
նոյ"
8 — 9
մեկնում է հյ.
ան–
դորրօք
ձևով։
+ ԱՆԴՈԻՆԴ, ո
հլ, (գործածուած է անեզա­
բար, նոր լեզուի մէջ միայն կայ եզակի
ան­
դունդք
«
անյատակ
խարոլթիւն»
ՍԳր, Վեցօր,
Ագաթ, Կոչ, փխբ, «դժոխք, գերեզման»
Նար,
որից
անդնդալից
11
սկ. ես.
անդնդախորք
Ոսկ.
բ. կոր,
անդնդական
Ագաթ,
անդնդ ային
Ա֊
գաթ.
անդնդեհպետ
(
կրճատուած
անդնդա–
դեհսյետ
ձևից) «դժոխքի
իշխան)) Արզն, քեր.։
= Կազմուած է
ան–
բացասականով
"
գունդ
«
յատակ»
բաղից, որ առանձին
աւանդուած
չէ։ ճիշտ
նոյն կազմութիւնն
տւնին
յն.
&–
քՏօօ–
<30<;,
հսլ,
Եշշ-ՃԱՈՅ,
ռուս.
663
^,ՏՅ,
գերմ.
Ձ ե
֊
^ Ո տ ճ ,
գալլ.
ՅՈ֊ՈԱ
՚
քո
ևն
հոմանիշները՝
որոնց բուն նշանակութիւնն է
«
անյատակ»։
Այսպէս է մինչև անգամ մեր գալառականնե–
րից Երև. Վն.
անտակ
«
անդունդ»
(
օր. անտա֊
կր գնաց)։
Հյ.
*
դունդ
«
յատակ»
ծագում է
հնխ,
հհսոԺհօՏ
«
խորք, յատակ» բառից, որի
միւս ժառանգներն
են սանս.
հսճհՈՁՏ,
զնդ.
ԵԱՈՕ
("
րից փոխառեալ
Հլ,
ՈՈՆն,),
յն,
7
ւս9–
(
ւփ, տ^ՏօԱ,
լա.
քԱոճԱՏ,
իռլ.
ԵօոԺ,
ԵՕՈՈ,
անգլս ք.
ան զլ
•
եօէէօա
(
տե՛ս
՝
Գ1&\ձշ
325,
801
ՏՅՇզ
825,
&1
սճ6
1 0
65,
ի օ է օ ա ^
2
>
190,
ԹոՕԱէ–^Ա1էէ
385)։
Բայց
Հնխ.նհ\1դձ–
հՕՏ պիտի տար
Հյ.
*
թունգ,
որով մեր բառը
լինելու էր
*
անռու(1դ.՛
Բ ձայնի
դ ֊ ի վերա֊
ձուիլը կարելի է մեկնել
մի քանի
ձևով;
Նախալեզուն
հհԱՈճհՕՏ
բառին
իբր Հոմա­
նիշ
ուներ նաև
*
ճհսԵՈՕՏ
«
խոր))
բառը
(
Հմմտ. Հսլ.
ՃԱՈՕ
«
յատակ»,
ռուս. յԼԱ@,
լիթ.
ճսջՈՅՏ
«
յատակ»,
ճսեԱՏ
«
խոր», գոթ.
ճւԱթՏ,
Հբգ.
էաք,
գերմ.
է1Քք,
գալլ. ձ^Խ
«
խոր»)։
հ\ՏԼ 12, 430 կարծում է,
որ Հնխ.
ԵհԱՈճհՕՏ
ազգուելով
ԺհսեՈՕՏ
֊/
ւ^,
նախաձայնի
փոփ ոխ ուիժեա մբ
դար ձել է
փ
ճհԱոճհՕՏ,
որից
Հյ.
*
գ ո ւն դ ;
^ՈԺւ՜^&Տ
յ \ \ Տ Լ
18, 309
ենթադրում է՝ որ
ԵհԱՈճհՕՏ
ձևի մէշ նախաձալնը պարզապէս
ազգուել է
վերշաձա լնի ց
է
բալց
նո լն
ձեզին ակը
(
անգ,
էշ 310յ ո ոլց է տալիս նաև, որ ձին լեզու֊
ների մէշ
<ք
աշխարՀ, անդունդ,
խորք, խո֊
րութիւնք
ևն» նշանակող բառերը՝
իբր
սրր֊
բազան դա զ ափ արն եր՝ ար դի լու ած էի՚սե՝է
ոքյ
/
բերան առնել, ենթակալ
են եղած
կամաւոր
ձալնափոխութե
ան։ Ալսպիսի մի
ձալնափո֊
իւութ իւն կարելի է ենթադրել նաև
Հալերէ֊
նի Համ ար
։
Fonds A.R.A.M