ԱՅԴ
167
ԱՅԺ
+ ԱՅԴ
«
աչդ, դա» ՍԳր. ևն. որից
այդչափ,
այդպէս, այդպիսի, այդր, այդրէն, այտի
կամ
այդի
«
այդտեղից»,
այդրէնածին
«
բնիկ» Ե–
զեկ. խէ, 22. բոլորն
էլ Հին և րնտիր.
յետին
են
այդոա տ
կամ
այտուստ
«
այդտեղից»,
ա յ ­
դանօր
«
այդտեղ»,
այդգունակ
«
այդպիսի»,
այդապէս
«
այդպէս»,
այդքան
ևն։
= Բնիկ Հայ բառ, Հնխ.
էօ
ձևից,
մեկնու­
թիւնը մանրամասն
տե՛ս
Դ,
դա։—
Հիւբշ.
487։
ԳԻՌ.֊Ակն.
Պլ. Ռ. Սչ.
ադ,
Կր.
ադ, իդի,
2
ճ. ադ, Էդ, իդօ,
Ննխ.
ադ, իդա,
Հմշ.
Էդ, ի –
դա,
Ալշ.
Էդ,
Մշ.
Էդ, րդ, իդա, բդի,
Զթ–
ադ,
Խրբ.
ադ, ադի,
Ախց–
ատ,
Ագլ. Տղ.
ատ, ա՛­
տի,
Մկ.
ատ, ատիկ,
Երև. Ղրբ– Արղ՛ Սլմ.
Էտ,
Վն.
Էդա,
Ջղ.
էդ՛
(
որից
Հետաքրքրական
է
է դ ՚ տ ե ղ > տ տ նղ > տ նղ
«
այդտեղ»).
Ասլ.
––
այս
բառր
չունին
Շմ. և Տիգ. ա ռաշին
ր
նրա
փոխարէն
գործ է ածում
տա,
իսկ երկ­
րորդը գիտէ
միայն
զանազանել
այս
և
այն.
երկրորդ
դէմքը
անծանօթ է այստեղ* — Նոր
ձևեր են
ատիկ, ատիկա, ատիկակ, աաանկ,
ադենկ, ատանկոլկ, ատանկով, էդմալ, էդմլա,
էդման, էդօրդ
«
նախորդ
օրր»,
էդէնց
ևն, ո–
րոնցից
ոմանք մտել են և գրական
լեզուի
մէջ։
*
ԱՅԵՆԱԿ
«
օրինակ ». ունի
միայն Բառ.
երեմ, էշ
1 5 ։
= Պրս.
,
ձյ–0 \
–7՚
Ո
«
կարգ և ընթացք, տա­
րազ և կերպ»։ — Աճ.
*
ԱՅԵՐ
(
սեռ. ֊ ի ) , գրուած
նաև
անր
«
մթնո­
լորտ»
Մծբ. որ և
այերլս
«
օդի
չաստուածու֊
Հին, Հերա»
Ոսկ. ես.
ընդ այէրս օդոց
Մծբ.
223։
=
3
ն.
1
X1)0
(
սեռ.
ՕէՏքյՕշ)
«
օդ»,
որից փո­
խառեալ
են նաև լտ.
361՜,
ֆրանս,
անգլ.
ՅՄ,
ռուս.
ՅՅթ՚հ,
թուշ,
աէր,
վրաց.
3
;
>Ո
<5>0 հաերի,
արաբ.
լշ\ ձյէ կամ յկ) կ^Խ
«
օդ» (Կա–
մուս, թրք. թրգմ. Ա
7 5 4 )
ևն։ Մեր թառի մէշ
ե
գրուած է յն,
դ = է
գրի դէմ՝ ո՛չթէ յն. սեռ.
Օւտռօտ
ձևի
տ
ձայնի պատճառաւ,
այլ
յաջորդ
Ր–/ք
համար։
Յն. թառը
կցլում է
37
|1Ո
«
փչել»,
0
օ
(
|17
)
Հ
«
քամի»
թառերին և նրանց հետ միա­
սին ծագում է հնխ.
Յ Ա 6
«
փչել»
արմատից,
որի
միւս ժառանգներն
են սանս. ՚\/՚Տէ1> զեդ.
781
էք,
լիթ.
Գ&\&–,
լտ.
76
ՈէԱՏ,
գերմ. ՝Դ1
\1
\
Ճ,
ռուս,
86
է 6բ
«
քամի»,
Հիռչ.
ք6էհ
«
օգ» ևն
(
աՏձՕզ
1 7 ) , –
Հիւբշ.
338,
Ուղիղ
մեկնեց նախ
ՀՀԲ։
ԳԻՌ. — Կայ միայն
Տփ.
հայէր,
որ նոր փո­
խառութիւն
է
վրացերէնից։
ԱՅ
ԹԻՌ
(
գրուած
նաև
աթիո
).
ասլում է մի­
այն
յւսյթիս, յայթիոս, յաթիո ս կալ.
սրա հո­
մանիշն է
ակհիո, ահիւո, ակհիւո,
գործա­
ծուած
նոյն
ձևով՝
յակհիոս կալ, լինել
ևն.
Ոսկ. Վեցօր. Փիլ. էմբ,
(՚
յահիտ.
ունի
Արծր,
էջ 154), բայց այս երկուսը
միևնոյն
բառի
տարբեր
գրչոլթիլնները
չեն, որովհետև
գոր­
ծածուած եննաև միասին,
ինչ, Յաթիռս և
յակճիռս կան րնկճեալ,
Վեցօր. դ. 66. եր­
կուսն էլ նշանակում
են
«
Հետաքրքրութեամբ,
ուշի ուշով
լսել, ոտքի մա տների
վրայ յեց ած
երկարի
լ՝ ականջ
դնելու Համար»,
որից
ւ ա յթ–
ոել
«
ուրախոլթիլնից
թռչկոտիր
Փարպ.
թուղթ
(
էջ 200). իսկ Ոսկ. մ. գ. 16 յայթիռ ևի թռիչս
կայցէ–
յն, բնագրում
«
Հանդերձեալ
իվեր
յառնել»։
Բառ երեմ, էջ 218 դնում է
յ ա կ թի ո
«
կայ­
տառ կամ իմաստուն»
և ճիշտ այս ի–
մաստներով
էլ ունի էջ 219
յայթ.
որից
երևում է որայս վերջին
ր պէտք է Հաս­
կանալ
յ ա յ թ ի ո ։
ՆՀԲ
թոչել
(
թիռ) արմա­
տից
յ>
Հիւնք.
յն.
–
Հ՚Հ
^կւ
«
եթեր»
բառից։
*
ԱՅԺՄ
«
Հիմա»
ՍԳր. Եւս,պտմ. որից
ց ա յ ժ մ
ՍԳր. Եզն.
աո ա յ ժ մ
Գծ. իդ. 25, Ոսկ.
մ. ա. 1.
ա յժմի կ
ՍԳր. Ագաթ,
աո ա յժմի կ
Կոչ.
ա յժմ ո ւ
Բ կոր, ր, 14, Եւս,
քր. Ոսկ,
ա յժմ է ն
Նար.
ա յժմե ա ն
Սրգ. յկ,
ա յժմ ա ծ ին
Զքր. կթ–
նոր բառեր
են
ա յժմ է ո լթիլն , այժմէ ա կ ա ն։
֊
Կազմուած
է Հյ,
ա ՛ յս –ժամ
ձևից, շատ
յաճախ
գործածութեան
և շեշտր
առաջին
վանկի
վրայ
լինելու պատճառաւ
ս
բաղաձայ֊
նր և
ա
ձայնաւորը
կրճատոլել
են։ Իմ աստի
զարգացման
համար
հմմտ. ֆր.
էօսէ
3
1՚
Ւ16Ա–
V–,
թրք.
Ես
ՏՅՈՁէ
և յատկապէս
ռուս.
ՇՇԱ–
Դճ
-՚
ե,
որոնք
նշանակում
են «այժմ,
իսկոյն,
շուտ՛ով»
ևն,
բայց
բուն
«
այս
ժամին»՛ —
Հիւբշ.
411,
Ուղիղ
մեկնեց նախ ՆՀԲ. նոյնը
ընդու­
նում ենև
8
ս ց § 6
\\2 32,32,
Խ ւ ա
ւտ\տւ ւօ, 246 ևն,
յ ս ո ^ ր
ա
ՀՅ
, 34
Ց
չ
ի
ընդունում
այս + Ժամ
բացատթոլթիլնը,
այլ
ուղղակի
հնխ.
31
դերանուանական
Fonds A.R.A.M