ԱՂՏ
136
ԱՂՑ
հարբած
մարդու հոտած
զգայռանքների
հա֊
մար՝
«
Շոգին
աղտւեալ ընդ երեսն
մտանէ
(
փորից) և «ընդ
օդսն
տարածանի»)։
֊
Բնիկ
հայ բառ, հմմտ, յն,
ԱՀԿԱ
«
աղտ,
կեղտ, անմաքրութիւն»
,
Աընօճոգ
«
աղտեղի»,
ձթ§0է\6ա
«
ապականել»,
տե՛ս
Բօ1
<01՚Ո^
-
> 148,
801
ՏՅՇ(|
75։
Հայերէնի
մէշ սպասւոլմ էրրոտ
սովորականի
*
աւ՝տ,
ինչպէս
ունինք
յն.
/
ՕթՏէՕ
֊
հ յ .
սիրտ,
բայց
հմմտ. և
ն ե ղ ։ —
Հիւբշ.
4151
Այվազովսքի,
Յղ. հնչման
15
պրս.
Յ
10
ՃՅ
«
կեղտոտ»։
Ուղիղ
մեկնեց նախ
8
ս§–
§ 6 ,
8
ե–§.
35։
Բտէւ
-
ԱեՁՈ^
Տ ճ
1, 193
լատ.
1
սէԱՈ1,
հիռլ.
1
օէհ,
լիթ.
1
սէ
^ՈՁՏ,
1
սէ
^Ո6
«
դիրտ,
կեղտ»։
Շէֆթէլօվից
8 8
29, 28
յն.
ՕէտՏ՚յ.
«
կեղտ», սանս.
Յէ՚Ժէ՚Ձ
«
թաց»
և կամ
յն.
1
ւ
\
օէ8օ;
«
խոնաւու­
թիւն»։
Առաշինները
մերժում է
Բշէ6քՏ–
Տ Օ Ո
-
Լ2
47, 250,
կցում է յն.
սճօէՏօ;
«
թացութիւն»,
7
էճօ.<յՕ.ը0Հ «թաց,
խոնաւ»
բառերին
և
աղտիւր, եղտիւր, աղբ
բա­
ռերի հետ հանում է հնխ. շ \ ֊ ,
օ1–
«
թըը֊
շիլ»
արմ ատից՝
տ
աճականով։
նոյնը
կրկնում է
ԲօԽ ա ^
1, ֊53։
Վանցեան,
Պատմ, քերակ.
146
կ եղտ
բառից
կրճա֊
տուած։
Թիրեաքեան,
Ար. բառ.
15
հյ.
ա խ տ
«
հիւանդութիւն»,
պհլ.
Յ ճ է
«
յոռի»
բառից։
ԳԻՌ
Ախց. Ակն. Կր. Հմշ.
ննխ. Պլ. Ռ.
Սեբ. աղտ. Սչ.
ախդ,
Ասլ.
աղ*,
Ագլ.
Էխտ,
Գոր՛
յէղ™֊
Ջղ.
յեխտ,
Ղրբ՛
յէխտ,
Ջթ՛
օղդ,
ողդ,
Հճ.
օղդ։ —
նոր
բառեր են
աղտակալել,
աղտակոլլի,
աղտաջուր,
աղտկոՐոյս
կամ
աղտկորուստ
ևն։
+ ԱՂՏ
«
աղ»,
ի
հլ. գործածուած
է
միայն
տեղ
ցոյց
տուող մի քանի
անունների
մէշ.
ինչ. Ծով աղտից, Քաղաքք
աղտիցն,
Ի հովի–
տըս
աղտիցն,
2
որ
աղտից ՍԳր.կամ նաև
«
աղահանք»
նշանակութեամբ.
Զաղտս
Կ
ող­
բայ.
Յհ. կթ. Զմեր
աղտոլց
կէսն. Արձ.
1235
թուից (տե ս Վիմ. տարեգ.
79),
Բաժ աղտից
ՍԳր. կրկնոլթեամբ
աղտ - աղտ
«
աղի,
լեղի»
Վեցօր. որ և
աղ տ աղ տ ին
Յկ. գ.
12.
ա ղ տ ա ղ ­
տուկ
«
աղի, աղած, լեղի.
2.
աղի և
ծովային
վայր»
ՍԳր. Խոր. Փիլ. ինչպէս
աղ,
նոյնպէս և
սրա
հոմանիշ
աղա ՝
նշանակում է նաև
հողի
անբերրութիւն
և լայնաբար
ամէն
բանի վա­
տութիւն,
ուստի
ասում է՝ Յաղտաղտոլկս
ա–
նապատի.Արար
զերկիրն
պտղաբեր
յա զտաղ­
տուկս. ՍԳր. Աղտաղտուկ
կենցաղ,
կերակուր.
Լմբ. Վրդն. ևն։ Արմատի
երկրորդ
ձևն է
աղծ,
որի
վրայ տե՛ս
վերը։
֊
Հնխ.
Տ31Ժ
«
աղ»
բառից, սեռ,
Տ Յ1 Ո 6 Տ ,
որից նաև
աղ.
ըստ այսմ
աղտ
(
և
ա ղ ծ
)
աւելի
հաւատարիմ
են քան
աղ,
պահած
լինելով
հնխ.
բառավերշիկ
ձ ձայնր. այս ձայնր պա­
հում են նաև գոթ.
Տ Յ Ա
«
աղ»,
Տ Յ Ա Յ Ո
«
աղել»,
լտ.
Տ 3 1 1 0 < * Տ Յ1Ճ0
«
աղել»,
միւս
ցեղակից
ձևերը տե՛ս
ա ղ
բառի տակ
Հիւբշ. էշ
414։
ՀՀԲ և նՀԲ հանում են
ա ղ
բառից, իբր
աղուտ,
սեռ.
աղ տ ի
և սրանից
աղտ ։
նՀԲ
վերի
«
Զաղտս Կ ողբայ»
ձևի մէշ
աղտ
համարում է «վայրք,
գիւղք», իբր թրք.
ալէթ
կամ
վիլայէթ»
Հիւնք. լտ.
Տ31
թա­
ռից,
համարելով
թէ
Տ
տառը (ձևի նմա­
նութեան պատճառով)
տ
կարդացուած
լինի,
ՓՈԽ.— Վրաց.
–
Հո — Հֆօ
ալդ ա տի
«
չոր և
անբերրի
հող, աղտաղտուկ»,
հայերէնից
փո­
խառութիւն
է համարում
նաև Չ ուբինով^,
էջ
19։
Աղտամուղտ
տե՛ս
Արշն։
ԱՂՏԷԶ.
անստոյգ
նորագիւտ բառ, որ մէկ
անգամ
գտնում եմ գործածուած
Վրք. և վկ.
բ.
125
«
Ըստ սովորութեան
իւրեանց
զոհս աղ–
տէզ մատուցանէին
հրոյն»։
–
Թուի թէ պէտք է
ուղղել
զոհս ա ղ տ եղիս ։
Աղտիւր
տե՛ս
Եղտիւր։
ԱՂՏՈՐ
«
մի տեսակ
թթու
բոյս, որի փո­
շին Կովկասում և Պարսկաստանում
ձուածե–
ղի, ձկան և լուլա քաբաթի
վրայ են ցանում.
ւ՜հսՏ
Շ Օ Ո Յ Ո Յ ,
սմաղ,
սօմաք,
(
որ է ասոր,
1
-•- \–
ՏԱ1ՈՅ(|3
և նշանակում է բուն
«
կար­
միր»)
Խոր. աշխ. Մխ. բժշ. ռամկաբար
գրւում
է նաև
ախտոր,
աղտուր։
ԳԻՌ.-
Խրբ.
աղդ օր։
*
ԱՂՑ, ի
հլ. «պէտք, կարիք,
հարկաւորու­
թիւն,
ներքին
պահանշ»,
գործածուած
է մի­
այն
անեզաբար։
Բառիս
համար
գտնում եմ
ոսկեգարեան
մի վկայութիւն՝
Կոչ.
204.
«
Բնաւ
ա ՞ ղ խ ք
ինչ էին Աստուծոյ
բնութեան
ընդ
Fonds A.R.A.M