ԱՂԱ
121
ԱՂԱ
պատրաստել»,
քՅՈճհՅՈՅ
֊«
եփուածք,
կերա֊
կրրի պատրաստութիւն»,
ՈՂՈձհ\
֊«
եփելր»,
լս, ՃԽւա, գւռ, ԼՕ՜Օ. «կաթսալի
եռոտանի»
(
<*).օ\) ֊ <հնխ,
կձե֊),
հպրուս.
13
Ո֊
ՃՅ Ո
«
կերակուր»,
իռլ, հկորն.
13
ՈՈ
«
տա­
պակ»
(
Փ օ ե օ ւ ՚ Ո ^
2, 439,
ՑօւՏՁՇզ
558)։
Հա­
յերէնի
վերջաձայնի
փոփոխութեան
համար
հմմտ.
փոխինձ
և
փոխինդ, ա
յենարանը
դը֊
ոոլած է
դ
ձայնի պատճառաւ,
առանց
յենա­
րանի ձեր և նախնական
նշանկոլթիլնը
պա­
հած է հայերէնից
փոխառեալ
վրաց
շշծէյօ՚ցօ
լանձվի
«
տապակ, կասկարայ»,
տչ-Տմ^ձ
լանձ–
վա
«
մի քիչ այրել՝
խորովել»։—
Աճ.
Պատահական
նմանութիւն
ունի լտ.
բօ16Ո~
էՁ
«
փոխինդ»,
որ
*
բօ1ոէՈ
ձևի տակ կարող էր
տալ
հյ.
*
աղա ն դ > աղանձ։
ՆՀԲ
լծ.
խանձեսւլ,
ՋԲ
աղ
և
խանձ
բա­
ռերից։
Գազանճեան,
Արև. մամուլ
1902,
74
ա + խանձել։
ԳԻՌ
Ալշ. Երև. Ղրբ. Մկ. Մշ. Մրղ.
Ոզմ.
Ջղ. Սլմ, Վն.
աղանձ.
Շմ.
աղանձիլ,
Խրբ.
աղընձիլ,
Ագլ.
րղա՚նձիլ,
Հճ.
աղոնձ.
Ակն.
աղունձ
«
փշրուած
կորկոտ»,
Զթ,
աղըն­
ձիլ
«
աղանձել»,
իսկ
ղօգաղրնձիլ
«
մարմնի
քոր գալր». սրա վրայ
ընզարձակ տե ս
եոալ։
Ունինք նաև գւռ.
եղնձել
Բն.
«
եգիպտացորե–
նր խորովել»,
որի վրայ տե՛ս
եղինձ։
ՓՈԽ. — Վրաց.
ալանձվա
«
խարկել, բո­
վել,
կերակոլրր
այրել»։
ԱՂԱՆՈԻՐ
«
մի տեսակ
գունաւոր
կաւ»
(
կարող է լինել
կարմիր, սպիտակ,
մոխրա­
գոյն, կանաչ,
ևն. հին ժամանակ
գործած֊
ւոլմ էր իբրև
դեղ). նորագիւտ
բառ, որ
ունի
միայն
Պիսիղ. Վեցօր. տող 1531, իբր
յն. ֆաԼՕՀ, ֆր.
ԵօԼ
տճկ.
թրնի մախաում։
ԱՂԱՉԵԼ
«
խնդրել,
աղերսել»
ՍԳր. Ագաթ.
Եզն. որից
աղաչիլ
«
մէկից
աղաչուիլ»
Ոսկ.
(
միջին
հյ.
աղչել
Անսիզք 41),
աղաչանէք
«
աղերսանք»
ՍԳր. «երաժշտական
ԳԿ ձա
յ–
նին պատկանող
մի տեսակ
եղանակ»
Ման֊
բուս, (տե՛ս
Ամատունի,
Հայ. բառ ու բան,
էջ 18 բ).
աղաչելի
Ոսկ.
աղաչաւոր
Նար.
ա–
ղաչելութիւն
Արծր.
բուն
արմատն է
աղ–
կամ
աղա–,
որից
չ
յօդակապով
աղաչել
(
ինչ. ճանաչել,
ամաչել,
փախչել,
թաքչել),
օթ
մասնիկով՝
աղօթ
(
հմմտ.
ճանաչելն
*
ծանաչել
—
ծանօթ, ամաչել
—
ամօթ),
գործա­
ծուած
անեզաբար՝
աղօթք
ՍԳր. Ագաթ,
ա–
ղօթաբուղխ
Ագաթ,
աղօթակեր,
աղօթկեր,
աղօթկեար, աղօթկիր
Բուզ. Եւս. քր. Սերեր,
յետին են
աղօթել, աղօթարան
ևն։
ա116. Տ ա ճ ա
38, 589
,».
օա
«
ա֊
ղաչել»
բառին
ցեղակից,
(
մերժում
է
Լ Ձ § .
ԽՈՂ.
Տէսճ. §
52
ասելով՝ որ լտ.
01՜0
գալիս է ըստ
ՇօքՏՏ6Ո 1Հ2
11, 336
0
Տ
արմատից,
ուստի
ամենևին
նման
չէ
հայերէնին),
ՃՏՇՕև
1
Լ2, 16, 448
կցում է սանս,
Յէ՚ձհ,
(
ն.
Տքւ^-ՏօՑօ»
բառե­
րին,
հյ.
աղաչել
դնում
/;
= աոաջել
<քՁՈ§6Ո6Ո,
դիմում
անել»։
Տէրվ. Նա֊
խալ. 32, 62 հյ.
աղէ, աղմուկ, աղա­
ղակ,
սանս.
31՝
«
օրհնել»,
31՜6
«
օ ն»,
լն.
օճօճօ. «աղաղակ»,
Հ1.0Օ. «աղոթք»
բառերի
հետ, հնխ.
*
ՅՐ
«
օրհնել,
աղա­
չել» արմատից։
8
ս § § 6 , 86ւէւ՝.
36
նոյն­
պէս
գնում է հնխ.
Յք
արմատից,
հմմտ.
յն. ԱնՕՏգԱ՝. «աղօթել,
աղաչել», 0.00.,
ԱՕ՜կ
«
աղօթք,
խնդիրք,
աղաչանք»,
Օ.0ԱՂ.՝.7.0Հ «աղաչական»։
Հիւնք.
ուխտ
և
աղօթք
բառերից։
Հալաճեան,
Արևելք
1893
նոյ" 10
աղու աչք։
Շէֆթէլովից
8 8
29, 48
սանս.
Յ Ր յ ՚ Յ Ս
«
փառաբա­
նել»։
(
Այս բառր
ցեղակից է վերի
յն.
ձևերին,
որոնց
միանում են նաև լտ.
01՜0
«
ասել,
խօսել,
խնդրել,
աղաչել»,
ռուս.
0
բ \ ՚ , 0թ31ե
«
բղաւել».
բայց
հա­
յերէնը կապ
չունի
նրանց
հետ)։Բ^Ճ^Հ–
Տ6Ո,
Հայ. գր. լեզ. 91
ողոք
բառի հետ ։
֊
Լտ.
10
զԱ01՝
«
խօսիլ»7
Ւ(ՅՐտէ,
Յու֊
շարձ. 417 թրք. գՏձ–\&է~Հռ1\զ
«
աղա­
չել»։
Շհ31՚բ6Ոէ101՛
I I
7
՛
25, 242
սանս.
1&
բՅէ1
«
խօսիլ,
շաղփաղփել»։
0
§էե%
՝\\՚01՝
է61՝ ԱՈճ Տ3.0հ6Ո
3, 204
Հսլ. ^\
Լ\–
«
ողբալ,
լալ»; Մառ
3 8 0
25 (1921),
էշ 25 վրաց.
Հ>–.^Յօ լոց վ ա
«
աղերս,
աղաչանք»,
բառի
Հետ։
ք օ –
եօա>–
ւ, 182 մերժ ում է լտ.
01՚
Օ,
յն,
0.00.
են։
ԳԻՌ. —ՀՃ. Մշ. Ջղ.
աղաչել,
Ախց. Երև,
Կր. Ննխ. Պլ. Ռ.
աղաչէլ,
Զթ– Հմշ. Շմ. Ոզմ.
աղաչիլ,
Ալշ.
աղաջ՚ել,
Սլմ.
աղաչել,
Մրղ.
աղաչէլ,
Տիգ.
աղաչիլ,
Մկ.
աղանիլ,
Վն.
Fonds A.R.A.M