113
ԱՀԵ
ճախ
գործածուած),
որից
ահա աւասիկ, ահա
աւադիկ, ահա աւանիկ
կամ միացած՝
ահա­
ւասիկ, ահաւադիկ, ահաւանիկ
ՍԳր. համառօ–
տոլած՝
սլլաս
(
իբր ձայնարկութիւն)
«
ահա­
ւասիկ, հա հիմի կգամ, ալէ՚սթա»
Մխ. ա֊
նեց, 38 (նորագիւտ
բառ)։
= Բնաձայն
բառ. հմմտ. վրաց,
ա՛հա
«
ա֊
հալասիկ». «Ահա եսերա, մե ծարվավլինո
ան֊
գելոսի
չեմի» (ահաւասիկ ես առաքեմ
զհրեշ֊
տակ
իմ) Մրկ. ա. 2, ասւում է նաև վր.
եհ,
եհա,
ուտ,
ահա,
ասոր, Հ&Հ
113,
ն, ասոր,
Յ Է Յ ,
քրղ.
3 ,
Յ Ո Յ Ո , 1ւՅՈ,
V 3 հ ^ , ^ ՚ Յ Ո Յ ,
ո֊
րոնց համար պէտք չկայ կարծելու,
թէ
հայե֊
րէնից են փոխառեալ։
Ահաւասիկ
ևն
կազ֊
մոլած
են
ահա –|–աւա+ Ա ֊|– իկ
ևն չորս
տար֊
րերով. իսկ
աւասիկ
ևն պարունակում
են մի­
այն
վերջին
երեքը։
յստէւ
156
աւա-դի-կ
գնում է
դիտել, դէտ,
պրս.
ձւճՅՈ
ևն ձևերի Հետ՝ զնդ.
ձ1, ճւճ
«
տեսնել»
բառի տակ։ Տէրվ, Նախալ, 20
ահաւասիկ
ևնբառերր
մեկնում է իբր
ահալ
=սանս,
Յ Տ Յ Ա
(
=3 + Տ Յ + Ա
դե­
րանուանական
արմատներից)
և
սի-կ,
դի–կ, նի–կ
(
ս, դ, ն), այս պատճառաւ
կոչում է «հինգպատիկ
բարդեր»։
Հիւնք,
ահաւանիկ
գնում է ահ\ա–\֊պրս.
ինէք
«
ահա՛»
բառերից։
էսգէթ, Արրտ. 1915,
65
աս\ա– արաբ.
Ա, հտ
«
ա՛ռ»
հրա­
մայականից,
որ գործածւում է իբր «ա֊
հա՛»։
ԳԻՌ֊ՀՃ.
Սչ.
ա՛հա,
Ալշ. Կր. Հմշ.
ա՚հան,
Ախց. Մրղ.
ա՜հա՜,
Ոզմ.
ըհա՚,
Աս լ.
~ ՚ ք – –
(
Ագլ,
ր ՚ հ ը ,
Ղրբ.
րհը,
Տիգ.
հա՛. —
նոր ձևեր են
Արբ.
ահա՚նա, ահա՚նաքա,
Ակն.
ահանակ,
Ռ.
հա ՚նա , հա ՚նս ա , հա՛նդա,
Խրբ. ննխ, Ռ.
նա՛­
նա,
Վն,
հան,
Խզ. Մշ. Վն.
ահանջ,
Վն.
հա­
նան֊,
Երե. Ղրբ,
հրէս, հրէտ, հրէն,
Շմ.
հ
ա
Ո՜1ա, հուՐՈ՜ւտ,
հաոոն,
Ագլ.
հրէ՚սիկ՛, հ ր է ՚ –
տիկ՚, (ւրէնիկ–՛
կամ
(
ւե՚սիկ–՛, (ւե՚տիկ՛, Տե՚նիկ–՛»
ԱՀԱՆԳ, ի
հլ., մէկ անգամ
միայն
գործա­
ծուած է Մ ես ր, եր, «Գրօշս
կանգնէին
ընդդէմ
ահանգիցն
Պարսից»։
Անստոյգ
բառ։ ՆՀԲ մեկնում է
«
յարմա­
րութիւն
ձայնից և իրաց, հանդէս» և նոյն է
դնում պրս,
Յ հ Յ Ո ^
«
նպատակ, հա–
ա ա ա կ ա ն թ ա ւ ւ ա ր ա ն—
8
ղորդակցոլթիւն,
ներդաշնակութիւն»
բառի
հետ, որնշանակութեան
կողմից
յարմար չէ։
ՋԲ չի նշանակում
այս բառը։ Պատ կ.
^ 3 X 6 0 .
/. 8
պհլ.
Յ հ Յ Ո է Օ
«
օրէնք, կարգ», պրս ւ*Հձ.*֊\
ԶհԱՈ§
«
ներդաշնակութիւն»։
Հիւբշ. 95 դը֊
ժուարանում է ընդունել թէ բառը
ուղիղ է
գրուած,
բայց
սրբագրել
ահադնից՝
գտնում է
անյարմ
ար։
Ահապա
տե՛ս
հապա։
ԱՀԱՐ
«
նօթի», գիտէ
միայն
Բառ. երեմ, էջ
10.
անստոյգ
բառ։
Ակինեան ՀԱ 1930, 493
կարծում
է, թէ
սովահար
բառի
վերջի մասն է։
ԱՀԵԱԿ,
\
լ–ահլ. «ձախ»
ՍԳր. Ագաթ,
որից
ահեկակողմն
Յհ. իմ.
ահեկան
Յհ. իմ. երե.
ահեկեայ, ահեկիք, ահեկին
«
ձախակողմեան»
Խոր. Եղիշ. դատ. Յհ. իմ. երև. Փիլ.
ահեկու­
թիւն
«
ձախորդութիւն»
Մխ, ապար, որև
ահ–
կոլթիւն
Հայել,
146,—
այս բառից պէտք է
դնել նաև
ահեկորդ
«
չար, սատանայի
զա­
ւակ», որ աղաւաղեալ
ահկէորդ
ձևով գործա­
ծուած է մէկ անգամ Անկ,
գիրք հին կտ, էջ
394. «
Ապա
յայնմ ժամանակի
նեղեսցի
վիշա–
պրն և յառաջնորդաց
իւր բմբռնեսցի,
և
յ ա հ –
կէորդացն
կապեսցի, և մի՛ ոք րնկալցի
զնա,
ղի եհեղ
զարիւն
սրբոցն
ի քաղաքս և իգա­
ւառս» (տե՛ս իմ Հայ. նոր բառեր
հին մտ. հտ.
Բ)>
86
էէ1շհ6ւ
2
Լա
<3
1850, 350
միացրեց
սնս.
Տձ\՚գձ֊,
զնդ.
հ Յ \ ^ 3 , Ո Յ ՜ Հ Օ ^ ՚ Յ ,
պհլ.
հ61
կամ
հ
3
V11<։
«
ձախ»
բառերին։
Այս
մեկնութիւնը
ընդունում
են
ա ւ ւ տ ւ – , յ՜ԱՏէւ,
Տէրվ. ևն։
Լ Յ § .
Խա.
Տէ. §
45.
այս բա­
ռը համարում է պահլաւական
փոխառու­
թիւն,
մինչդեռ
ձախ
բնիկ հայ է։ Տէրվ.
Նախալ. 105
ահեակ
հանում է
հնագոյն
*
հաւեակ
ձևից, իբր նախաձայն
հ
կորած
և միջաձայն
վ
դարձած
հ.
ինչ.
ա ր ո ւ ե ս տ է
արհեստ։
Հիլբշման, որ
1
Հ2
23
նոյնպէս
բնղունել
էր վերի
մեկնութիլնբ,
ճո՜Ո
Տէ.
17
կասկածով է վերաբերւում,
իսկ
ճքքՈ.
(3
x3171.
414
բոլորովին
սխալ է գտնում,
ասելով որ«եթէ
բնիկ հայ լինէր՝
սանս,
Տ&\1յ2ւ
= հյ.
*
հեգի
կամ
*
եցի
ձելր
պիտի
առնէր, հմմտ. սանս.
^ 3 \ դ ՚ 3
= կոցի.
իսկ
եթէ փոխառեալ
լինէր
իր ան ե անից, պհլ,
0 0 1 ,
հ Յ \ ՚ 1 1 <
ձևերը շատ
անհամաձայն
Fonds A.R.A.M