Page 297 - ARM_19-1948_01
P. 297
կին մէչ օդին պաբպոլած Հրազէնները^ ուխաա - ՊՈՒՏ՝Մ ԾԻԾԱԴ. ներուն ու փարիսեցիներուն դիմելով՝ իբրեւ փոխ–
դնացութիլնը գէպի մեռելները, օրՀնտութիւնը շի վբէմ՝ խաչել տուինՆաղովյրեցիԲ ր ի սա ո ս ը որպէս
րիմներուն, լարախաղացը գել եղեմ՞անա ա ան առ– յեղափոխական \
2եւ, ծառե բուն քով, որոնց թ՜արմ տերեւն երը, Զատկական/... ԵԼ քանի որ ՛Բր իստոսի ըրածը յեղափոխու —
ՀովՀն տակ ք. կը պաամ եւ մ՛եր ներքին յռւղույքը, եւ Գմուաը ին պար՛տադրանք , աւանդական թիւն էկՀ եձ յեղափոխութեան պաշտօնականն ֆ*յէ&..
*Ռ\Րւ1աաէս •ուրախութիւնը՝ ախրռւթենէն ո լ լա - \նըմ. ալ կաբմիկձն՝ է, ուրեմն այլեւս բացատրելու
ցէն վե\չ.չ, անդորրութիւնը մեր Հոգիին,.. 4ոձսէԼ՛՝* դար պէտք չմնար զկարմիր Հաւկիթիդ թ^գիրՐ ** *
Մանկութիւն մը կալ ամէն Հոգիի մէչ եւ կան ձան դար ձ ա՛ծ օր երո ւ մաս իւ աո դեբ դե ելը թո ւ գ— ՈՀ Տ ինչ գեղեցիկ գիւտ։ Սքանչելի։ Ոչ Ջի -
կո տ ր ահ ճշմ ալ տ ո ւթ ե ան մը կա որւե լ ը ո ը կբ Բ1՚ն վրսյյ ։ թունին եւ ոչ ալ Նարդունին պիտի կարողանային
փայլին ցեխերուն մէԱ1,1, երբ, Զ^ակիս , կը վեր Գրչին Կ"թլՀ Ք"*նի մը անգամներ , ամուր կեր այնքանն դիւր ութեամ բ տալ ա յս փաստումը
սկսի ամէն աաբի տռամ ը մեր թշուառ գոյութեան պով սեղմելու է մատնելուդ սէչ *** Զ ա տ կա կան կարմիր Հաւկիթի մ աս ին :
կը գա լ գան ա յ խո լանին վրա յ ու կըՀասն ի կալ ելի Բ,ո լորը դիա են Զատէ կի Լ՝ Հ ա\ն դամանքը ։ Ւս կ Հ աւկթախաղր , ո\ր ( ամ եր ի կա Հ ա յ )
իր կատարելութեան ; \) ասնաւո րապէս , իր ե՛. ց մանկութիւն ր Հայ դա - Հանդէսներու եւ ծանուցումներու դասակարգին
Մանկութիւն մբ որ կը ծածկէ կեանքէն՝ ու ւառներու մէչ լքելով եկածներ ։ մէչ կը փայլի այսօր, դա մի Հայկական օգտակար
մ աՀ էն եկող վախը : 1Լաիս մը յա ւի տ ենա կան օրէն € Ա՛խ մեր Զատիկը ուրիշ է\ր ։ .Մեր դեղին ոո վորո ւթ ի ւն է :
ներկա յ սատանա յէն՛, պատերազմներ էն , ն ե՛– գո լ — կարմիր Հաւկիթները տարբե^բ էէ*ն» մը կբ փրթի Օղտակա^ր *»•
թիւնւԼ էն եւ ա յն բոլո բ շա լ ի քնել, էն որ բարիք ալ իրենց սիրտերէն՝։ Մանաւանդ երր կը յի շեն որ Հապա : Հաւկթա բե կո ւթ ե ան այգ սով ո լ ու
են– , սէրէն\ ու տարփանքէն , կիր. քե ր էն՛ եւ երազնե այդ Հալկիթնեուձձ. քսան Հատիկը մէկ դրո.լշ կ՛՛ար– թիւն ըճ մ եր ազգա յիԼ կուսակցական՝ ^էԻրՔռ\1 Ոէ^՛
րէն ,ո րոնք կր մ զեն մար գերը յօշո տել ՂԻրաՐ 1 մէր , իսկ այսօր Հոս , Եվր՛ոպայի մէչ, մէկ Հաւ Համար խաղաղեց ո լցի չ բն\ոյթ ունի :
1Լա խ մը՝ գեբեղմ ան ին առ թե ւ սւր կէ գիշերներ ը , կիթը 1լաբմէ այնքան, որքան պիտի արմ էին մե\ր ա ..*
լսուած են եբեմն թափառող Հոգիներու Հծ՝ծիւ– երկրին մէչ, ագարակի մը ամբողչ Հալերը * *• Զե^ս տեսած , երբ մարդ բարկացած՝ ինք -
Ջեմ
ներ, շառաչող շղթաներ եւ ոռնացող շուտ– ե ր , խ,ո բ– ուսումնասիրա՛ծ Հաւ ղին քէն դուրս կ՚ելլէ , բան մ բ կը կոտրէ կամ կր
իստոսի
Հուրդ մը որ գուշակել կուաա / յեամաՀ՚ոլ ւո ա— կիթը եւ կարմիր գո յնը՝ թէ իսէ\ կապ ունի պատռէ որպէսզի չիզերր Հանգայտին։ Այս կեր -
ռապանք մը անՀ աւատին իսկ ո ր. իր աչքերը կր Նազով\րեցի Բր սլով, երկու Հակառակորդներ երբ Հաւկթախազի
դարձնէ գէպի գիտութիւնը , որ ոչ «ոչ» կ՝ըսէ եւ (Տարութեան տօ՛նին Հետ : անվիճելի մասնակցին՝ փոխա\. ակ ի բարու սիրտն ու գլո լխր
ոշ «ա^/ւ/յ» . . . սպասելով որոշ փաստերսլ *•• Զիթունին , անշոլշա կրնայ իր կոտրելու , քանի մր Հաւկիթ կը ճ՚սթեցնեն կամ
Ըմբռնենք գեդեց կո ւթիւ ւնն ու խոբՀոլրգը պատմափաստեբը բերել, իր ՀՀԱ աս ո ւն ական» Հա կը կոտ\ր՝են ու Հանդարտած տուն Հլր վերադառ -
եւ Վյսնի ա զգա գբ ա կան էն լու
այս աօԱին\, անկէ եկող մեծ մխիթարութիւնը , մա յնադիտաբանէն նան * * •
մ եղ ։
բանա ստեղծ ութ իւն բ, իրապաշտ ու գեր իրական , սաբանելու Համ աբ
Հեթան ո ս ութ են էն մինչել խո րՀ ր գա պա շտ ո ւ թ ի ւն՝ : Նա ր դունին , իր փաստեր ը մեզի ա1լնամ զելու Այո Հ՛ո գէ ախտաբան ական ն իւթը , Հ Հա / Բո յ–
Տարիները խաթարած են այս բոլորը՛ Հ Աս՛ոնք տա Համար, կը ճամբորդէ մինչեւ Տրովադա, գոնէ մ՝ծի մ ի չո ցաւ կր նուի բեմ եւ կը յանձնարարեմ մեր
մեքե^. աներուն տակ ո՛
փակցած են՛ , ճզմուած մ եղ Հոմերոսէն սկսելու իր մ ե Լլնա լւսէն ո ւ թ ի ւձ– ը *** Մ իութենասէ րներ՚ո լն եւ կուսակցականներուն ի ր—
պիտի րլ լային եւ եղան
րոնք մ եր ծառաներ ր \$\Լայելով իրենց Զատ կի Հանգիստը, ես կու Ր ե ւ խազազեցոլցիչ միչոց եւ իբրեւ Զատիկչէք
Հալած՜՛ող ղեւերը ։ Ա՛շտկոյթ <ոլ քաղաքակրթու տամ ա յս նիւթին մեկնաբանութիւնը ըստ իմ շնորՀաւոԼրե լով իրենց ՚Բբիստոսի Ա» Յարութեան՝
թիւն փա՛կած են մեր Հ՛ոգիին ։ խսնարՀ մտապաշարիս ; տօնը ... կ . ՊԵՏՈՒՇ
Ըմբռնենք այս բանաստեղծութիւնը երբ չենք Բ բիստոսի մամ ան ա կա շր չան ին , լրագիր գո
կրնար՛ այլեւս բանալ մեր Հոգին խորանին առչեւ ։ յութիւն չունէր , ուրեմն կիները կը լրացնէին այդ ՄՏԲԻ ԶԲՕՍԱՆ-Բ
ՈՐ՛Բ ԱՆ ԲԱՆ ԳԻՏԷ*
Ու իչնենք գէպի մանկութիւն ; պակասը ։ Այսօր , կիներ ուՏն այդ դերը ս տանձն ած
կատիկը գեր եղման մըն է որ կը բաց՚ուի յա*֊ են թեր թեր ու թղթակիցներն ու լրաբերն երր ։
ւիտենական՚ո լթեան վբայ ։ Արդ , ՚Բ(ր իստոսի Տ արութեան առաչին լր ա -
բեբնեը եղան իւղաբեր կան ա յք , ա յսինքն մ արդ -
Ամբողչ տարին կ՚ապրինք թտղո լածկեանքին^ կային ցեղին Հալերը,
որոնց խորՀրդանիշն է ( Պատասխանները Զորեքշաբթի )
մէչ, կ՚տշիսատինք, կբ վազենք, կը դաւենք, կր Հաւկիթը
Հ 1. Զաաիկին թուականը ի^նչպէս կը Հաշ -
վիճինք, մոռնալով նոյնիսկ մաՀը, կ՚ուտենք ու Հապա Հաւկիթը գունաւորող կարմի^վւ՚ը սւեն ;
կը վայելենք, կը տառապինք նաեւ ,բայց կբ մնանք Օ՛՜ շատ պարզ է։ ՝Բբ ի սա ո ս իր մամ անա - 2. § ա Ր Գ ա օ է ք Հետեւեալ թուականները
թաղուած կեանքին՛ մէչ, խաւարին՝ խոԲԼՀ • կին յեղափ՛ոխական՛ն էրւ Մ աբքսը կամ էենինր : Ռ8ԿԳ, ՌՑԿԹ, 1Ի31-.
Զատիկը յարութեան օր՝ մըն է ՛որով կը լու— Հա կա գրամ ատի ր ականը ; 3. Տէր յ °՝թէ զշյրթունս իմ բանաս , բերան
եկող Անցած
սա ւոր ո ւ.ի կեանքը յաւիտենականոլթենէն կիրակի , ՝Հ$աղկազարդին , խարազա իմ եբգեսցէ օբՀնաւթիւն քո* սխալ կա0յ այս խօս–
նով դուրս դրամ ա -
լոյս ով մը : վոձնաեց Տաճարի բաԱ կալին քին մէչ ։
Տարբեր էին մեր զանգեր բ գանգերէն որ կը Հ ըն~~ փոխն երը եւ աղաւնեվաճառները՝ ա ւա գա կն ե ր ո լ 4. Լոնտոնի «Ֆլիթ Սթրիթ»ր Ինչոռվ ձա<նօթ է:
տեղ ղմնելով զանոնք; քքլ . . • : Այն՝ ատեն մ ոմ 5.
չեն այս մե՛ծ քաղաքին վրայ ։Բայց անոնք կը նմա նկարը Ամեբ իկեան մէկ աո լա ր ն ււ ցին վր ա յ ո րո® ւն
• Աղա ւն ե վաճառն ե0 ր ըոիք
նին Հ ետզՀ ետ է իմ նե րքին՝ քայլե բուս ։ Ահոնք կբ կա յ :
մնան անմ արդկտյին իրենց Հ րեշտակա յին ու չէի^ն ծախեր բանկա լր ; 6. Ո՞ր կիրճը իրարու կը միացնէ Հնդկաս–
ս ո վ ո\թ՝ո ւ թ իւն ը Բ.ր ի ս տ ո ս էն - աւս՚ն ու Աֆղանիս տան ր Հ
ւԼե րա ցակ ան Հնչիմւ՚ներ ով : էլ լ սա կա յն , պա/ոե - շատ աա
բազմ , թշուառութիւն ու մ աՀ տեսած այս մեծ րին եր ետքը Հնար ուած է՝ մամ եր ու պիւտճէն ճո 7. • Բերթ՚ուած մը Մ ա լա րմէէն , երամշտա -
քաղաքրվւր խաթար ում1 երէն ու չարիքներէն վեր խացնելու եւ բան՛կա լա պետ ի պաշտօնը Հնարելու կան կտոր՝ մը Տըպիւոիէն եւ պար մը Նիմինսքիէնւ
կը տարած է տխրութիւն մր՝ •որ կր նմ անի մ եր Համ աէր՛ : Այս մ ասխն Աւետարանը կը լո֊Է մ ինչեւ միեւնոյն ան՛ունը ունին՛. ՝ո0րը Հ
յ ո յ ս ի դարաւոր կարօտին ։ Մեր զանգեր բ, այնքան այսօր ։ Հա ։ էքլ աղաւնեվաճառներն ալ քաՀանա - 8. Ն՚ոյեան Տապագին մէչ քանի0 կիս կար։
անկեղծ ու տառապագին , անցան , գացին պար ա– 9. Երբ մէկը ճաշի կը Հրաւիրենք, կրնանք
պին՛ Փլած ու ան՛Հ ետացած են նոյնիսկ զիրենք Հովիտներուն ու ծմակներուն մէչ, առաւօտեան Հրաւիրատոմսը մեքենագրել •
կրող .եկեղեցիները։ Բայց անոնց արձագանգները այս լոյսին մ էչէ՝՝ն ք բացո ւող դամ բաննեբու նմ ան , I 0. Ա եղան ին վրա յ ո0 ր պատառաքաղը ա$
ճ շմ ա բ տ ո ւթ՛ ի ւն մ բ կ ար ձ ա գա 1ւ գե\1 միչտ X Եւ– կր նոբէն նոր Հակառակ թաւալոո ,Հնչող ու կապոյտ կողմր կը դրուի I
լսեմ այգ յոյսն ու ճ չմ՛արտ ութիւՀնը այս մեծ քա երկինքներու մ էչ իրենց թափած՝ բիւրեղներէն II . ՌՓվ էր Անդլիոյ առաչին կին երեսփո
ղաքին զանգեր-ուն կանչեր ո ւ ն մ էջէն։ : վերչ պարապին գա ցած՛ յո յսեբուս , երազներուս խան բ ;
Ու անոնք կր թրթռան՛ , կր Հնչեն , կր տարա ոլ սրտագին կանչե՛րուս * *• 12. Հելլենական ո^ր աստուածուՀին ծ՛ո՛վուն
փրփր ո ւրէն ծն աւ ;
ծեն իրեէնց ձայնական ալիքները Հոգւոյս Հեռաւոր. Ն– ՍԱՐԱՖԵԱՆ
մր, Գեսնէբ (ԺԸ • գար), Հելլէն դիցաբանութե - դարձան սպիտակ վարդի թուփեր ։ եկաւ Ծաղկավանք, իրեն ցոյց տուին գերեզմա
ն՚է՚ն՝ նեբշնչուած՝ , այսպէս կը պատմէ վարգին ծը– 11. Գերմանակա՛ն է ա յս մէկն ալ* Հրեշ նը, սպիտակ մարմարի մը տակ մարդաՀասակ,
նունգր , Բագոսին բերնով . — - « 3 ա ւ ե ր մ ա Հ ա բ ս մբ տակը , ո րուն. պաշտօն տուած էր Աստուած՝ Հըս– շ ո է ֊ – 1 ՚ չ ր երկաթէ ցանկապատ ։ Ա՝Ղւ\Ի^.Ր Լա9ալՀ
կը ՀետտպԼ դէ ի անտառի մր մէչ, եւ յաւեբմաՀա– կել ծագի կնե ր ուն վրայ , խնամե լ եւ Հ ագո լեց նեւ ցանկապատին կառչեցալ , երկաթէ ձո ղե բուն պըէ՜
սը կը փախչէր այնքան թեթեւոտն, ոբ կարծես ղանոնք յո յմ դեղեց ի կ մարդոց Հիացում պատ - լուեցալ , ցօղուն ի պէս եր կար ե ցաւ , յանկաբծ՜
կը թռչտէր ծաղիկներուն ՚իրայէն , բայց միշտ ե– ճառելու աստիճան , գիշերները ցօղ ու շաղ տեղալ ծաղկի թուփ դարձաւ , կանանչ բարունակ , վրան՛
լառ ն՛ա լով եւ, չարաճճի՛ն, խնդալով վրաս անոնց վր այ , բո յ ր ու թո յր՝ ան՛ոն ց շափրակ– ե– շատ մը կարմիր բամակ, այսպէս էր ոբ վարդի
որ չէի կրնար Հասնիլ իվ՚ենցւ Երգում կ^լճնեմ, որ բուն, գարնանային օր մը, 1լ ըսէ Հէքեաթը, կը առաչին թուփը բո ւսաւ աբեղա յին՝ դերեզմ անին
պիտի չկարենայի երբեք Հասնիլ իրեն, եթէ թու քնանա՛ր ՚Լարդի մբ թուփին տակ։ Երբ արթնցաւ, վր այ՛. Երբ գիշեր ԼՀԼԼա V է լուսնկան՝ , պատան ի ի
փի մը փ՛ուշը չկառչէր իր քղանցքին : Մօտեցայ , մպտեցալ եւ ըսաւ. Ա ան ի կս ^շնորՀ ակալ եմ որ ե— ^(Լ գէ^Քոէ1 1 փարփառ աչքերով, կը բարձրանար
եւ Դիացիկ՝ րսի * • Մի՛ վախն աբ ,Բագո սն եմ ես , րազնեւր ս բուրումնաւէտ դար ձ ո լ ց ի բ , ըսէ՛ > ի~՝ո– սարին տեւէ՛ն , \ք ա զկա վան ք ին մ էչ՝ մ շտա ր—
աստուած գինիի եւ ուրախութեան՛, յաւիտեէ ա– չ վո<Ե փոխարինեմ : Վ^աբդը պատասխանեց * • Նոր իք ււ ւն ՝ սաղմ ոս քաղողն եր ը կ՚ըսէին թէ ա բեռա՛ն
պէս եր իաասաբգ : 3 աւե ր մ աՀա ր սը կա րմ ր ե ցաւ կա խ ա բ գա՛ն ք մը։ Ե՛– Հ րեշտակը վարգեն ին ծած է, ոբ վեր կը բարձրանայ դիտելու Համար վար
ակնածանքէն եւ խոնտրՀեցուց աչքերը ՚.Այն ատեն՝ կեց փրփրուն ու թաւշանման մամուռի պսակով գի թուփ դար ձած իր Ամրանը՝, կանանչ բարու–
մ ո դա կան գաւազանս գրի թուփին վրա յ՝ երախ - մբ , վարդերուն ամէնէն գեղեցիկ տեսակը ։ >՛ ակ , վրան շատ մր կարմիր բամակ։ Ե ւ մինչ լու–
տագիտութ եանս ի նշան\ եւ Հ րամ ա յեց ի ՛ո ր ծա– 1 2. Եւ– Հ իմ ա Հա յ կա կան * Ծաղկավանքէն սընկան կուլաբ կարօտո՛ վ եւ ս րտազեզոլթեամբ ,
զիկներով ծածկուի՛, գոյնը՝ ա՛յն կարմիրով, զոր քաղաք կ՝ իքն էր մ ատ աղատ ի աբեղա յ մը, Հաղոր– եւ կրակի փշրանքներ ու պէս մ անտրտիկ ցօղի բ կբ
ամօթխածութիւնը գրաւ յաւերմաՀարս ին այտե դո ւթեան գթևի գնելու ; .թամբուն կէսն բրած էր թավւէր վսւՀյ. դեն ի ին վբա յ ել պա ր տ է զին մ էչ՝ գի՞՜
րուն։ վրայ։ Հրամայեցի եւ վարդը ծնաւ՝$> ։ արդէն , սաղմ ոս կարդալով՝ աչքեր ր մ ի շա գիր*– ն ո վցնոգ անո լշաՀ ո տ ո ւթե ամ բ մը ծփո ւն , ա յդ
1 0. Եբրա յա կան աւանդութիւն .—^ ԲեթզեՀԷ– քին ՚իրայ ։ Ւշխա՚Լ Զար եւանդի աղչիկը, Ամրան , պաՀ ոճն , նեբշն չական ել գրախտային այդ պա -
մի մ է չ , մ ան կամ արդ աղչիկ մը խարո յկի Վրայ կառքով անցաւ քովկն սրարշաւ, ամպՀ՚ովանիին Հ ուն՝ \$ ա զկա վան քին պատ ո լՀ աննե ր էն դուրս կը
ողչ ողչ այրելոլ դատապարտեցին քաղաքին ի– տակ Աստուածամօր չափ գեղեցիկ՛– Աբեղան տե Հ՛ոսէր երգ մը, երգ մը աշյխարՀական , սաղմոսի
մ աստ ո ւնն ե ր բ՝ այն մեղադրանքով թէ չէ պաՀ– սաւ ու սիրաՀարեցտւ : Նետեց Աաղմոսը թուվւե– փոխան .
սլանա ծ իր կուսութիւնը։ Խ ար ո յ կը պատրաստ էր բուն մէչ՝ միտքը խոտորած։ Իշխանը սաստիկ Լուսնակն անուշ, Հո՛վն անուշ,
արդէնգ եւ ազչիկր ազօթքի կանգնած՝ խաբոյկին բարկացաւ, վա՚աՀայրբ ոլամտեցաւ, եւ աբեղան ՛Շինականին քունն անուշ,
վրայ* «Տէր, կ՝Րսէր 1 ցոյՑ աուբ որ ան՚մեզ բռնի տարին՝ վա՝՝. ք , խցարգել բրին՝ օրը մէկ փարչ ԱնմաՀական Հոտ բուրէր,
Բոռցեերբ բ> ՚ւրձրտօ եւ կարմիր պատմուճանի չ^ւր եւ մէկ շերտ օթեկ Հաց։ Ա յ ս ա է ս ^ալեցլ Բաֆուր վարդին Հո՛տն անուշ ։
մբ պէս ծածկեցինւ իր մարմինը։ լ ւ Օ •> ւ է/
Բայց յանկարծ՜ *- ՚ ՚ * - ւ Շ. ՆԱՐԴՈՒՆԻ
կրակը քաշեց իր լեզուներ ր, մարեցան բոցեր ը , մոմի պէս , բայց միշտ կանչեց * Ամրա՛ն , ամ ԾԱՆՕԹ՛— Այո կտորով կը ըաոուի Վարդսւ–
Հանգչեցաւ կրակին բար կ ո ւթ ի ւնր , լռեց ճարճա– րա՛ն : Գրակալին, առչեւ ծ՜ունկի՝ երբ Աազմոս կր լքատեան. Հատորը, մամուլի տակ։ Վե քթին Հայ -
1 ի ւն ը , փայաեբը , որոնք բոց առած էի^ կարդար , գրակալբ կբ դառնար փոքրիկ իշխանաւ– կակաԱ աւա&ղոլթիլնը, աւելի ընդարձակուած եւ
քիչ առա^ դարձան կարմիր վարգի թուփեր, իսկ
Հին՝ կանանչ Հագած , մազերու$. ՝ կարմիր մա– երգախառ1ն , պիտի գրուի Սպիտակ Աււ«1լ#ա Հա֊–
տորին մէչ :
այն փայաերը, որոնք վառած չէին տակաւին՝ սլաւէն՝ ։ Օր մ րն ալ, մեռա՛ւ աբեղան; Զ ա յ ն թա
ղեցին պարտէզին մէչ% Ամիսներ ետքը՝ աոԼ\իկէՀ
Fonds A.R.A.M
դնացութիլնը գէպի մեռելները, օրՀնտութիւնը շի վբէմ՝ խաչել տուինՆաղովյրեցիԲ ր ի սա ո ս ը որպէս
րիմներուն, լարախաղացը գել եղեմ՞անա ա ան առ– յեղափոխական \
2եւ, ծառե բուն քով, որոնց թ՜արմ տերեւն երը, Զատկական/... ԵԼ քանի որ ՛Բր իստոսի ըրածը յեղափոխու —
ՀովՀն տակ ք. կը պաամ եւ մ՛եր ներքին յռւղույքը, եւ Գմուաը ին պար՛տադրանք , աւանդական թիւն էկՀ եձ յեղափոխութեան պաշտօնականն ֆ*յէ&..
*Ռ\Րւ1աաէս •ուրախութիւնը՝ ախրռւթենէն ո լ լա - \նըմ. ալ կաբմիկձն՝ է, ուրեմն այլեւս բացատրելու
ցէն վե\չ.չ, անդորրութիւնը մեր Հոգիին,.. 4ոձսէԼ՛՝* դար պէտք չմնար զկարմիր Հաւկիթիդ թ^գիրՐ ** *
Մանկութիւն մը կալ ամէն Հոգիի մէչ եւ կան ձան դար ձ ա՛ծ օր երո ւ մաս իւ աո դեբ դե ելը թո ւ գ— ՈՀ Տ ինչ գեղեցիկ գիւտ։ Սքանչելի։ Ոչ Ջի -
կո տ ր ահ ճշմ ալ տ ո ւթ ե ան մը կա որւե լ ը ո ը կբ Բ1՚ն վրսյյ ։ թունին եւ ոչ ալ Նարդունին պիտի կարողանային
փայլին ցեխերուն մէԱ1,1, երբ, Զ^ակիս , կը վեր Գրչին Կ"թլՀ Ք"*նի մը անգամներ , ամուր կեր այնքանն դիւր ութեամ բ տալ ա յս փաստումը
սկսի ամէն աաբի տռամ ը մեր թշուառ գոյութեան պով սեղմելու է մատնելուդ սէչ *** Զ ա տ կա կան կարմիր Հաւկիթի մ աս ին :
կը գա լ գան ա յ խո լանին վրա յ ու կըՀասն ի կալ ելի Բ,ո լորը դիա են Զատէ կի Լ՝ Հ ա\ն դամանքը ։ Ւս կ Հ աւկթախաղր , ո\ր ( ամ եր ի կա Հ ա յ )
իր կատարելութեան ; \) ասնաւո րապէս , իր ե՛. ց մանկութիւն ր Հայ դա - Հանդէսներու եւ ծանուցումներու դասակարգին
Մանկութիւն մբ որ կը ծածկէ կեանքէն՝ ու ւառներու մէչ լքելով եկածներ ։ մէչ կը փայլի այսօր, դա մի Հայկական օգտակար
մ աՀ էն եկող վախը : 1Լաիս մը յա ւի տ ենա կան օրէն € Ա՛խ մեր Զատիկը ուրիշ է\ր ։ .Մեր դեղին ոո վորո ւթ ի ւն է :
ներկա յ սատանա յէն՛, պատերազմներ էն , ն ե՛– գո լ — կարմիր Հաւկիթները տարբե^բ էէ*ն» մը կբ փրթի Օղտակա^ր *»•
թիւնւԼ էն եւ ա յն բոլո բ շա լ ի քնել, էն որ բարիք ալ իրենց սիրտերէն՝։ Մանաւանդ երր կը յի շեն որ Հապա : Հաւկթա բե կո ւթ ե ան այգ սով ո լ ու
են– , սէրէն\ ու տարփանքէն , կիր. քե ր էն՛ եւ երազնե այդ Հալկիթնեուձձ. քսան Հատիկը մէկ դրո.լշ կ՛՛ար– թիւն ըճ մ եր ազգա յիԼ կուսակցական՝ ^էԻրՔռ\1 Ոէ^՛
րէն ,ո րոնք կր մ զեն մար գերը յօշո տել ՂԻրաՐ 1 մէր , իսկ այսօր Հոս , Եվր՛ոպայի մէչ, մէկ Հաւ Համար խաղաղեց ո լցի չ բն\ոյթ ունի :
1Լա խ մը՝ գեբեղմ ան ին առ թե ւ սւր կէ գիշերներ ը , կիթը 1լաբմէ այնքան, որքան պիտի արմ էին մե\ր ա ..*
լսուած են եբեմն թափառող Հոգիներու Հծ՝ծիւ– երկրին մէչ, ագարակի մը ամբողչ Հալերը * *• Զե^ս տեսած , երբ մարդ բարկացած՝ ինք -
Ջեմ
ներ, շառաչող շղթաներ եւ ոռնացող շուտ– ե ր , խ,ո բ– ուսումնասիրա՛ծ Հաւ ղին քէն դուրս կ՚ելլէ , բան մ բ կը կոտրէ կամ կր
իստոսի
Հուրդ մը որ գուշակել կուաա / յեամաՀ՚ոլ ւո ա— կիթը եւ կարմիր գո յնը՝ թէ իսէ\ կապ ունի պատռէ որպէսզի չիզերր Հանգայտին։ Այս կեր -
ռապանք մը անՀ աւատին իսկ ո ր. իր աչքերը կր Նազով\րեցի Բր սլով, երկու Հակառակորդներ երբ Հաւկթախազի
դարձնէ գէպի գիտութիւնը , որ ոչ «ոչ» կ՝ըսէ եւ (Տարութեան տօ՛նին Հետ : անվիճելի մասնակցին՝ փոխա\. ակ ի բարու սիրտն ու գլո լխր
ոշ «ա^/ւ/յ» . . . սպասելով որոշ փաստերսլ *•• Զիթունին , անշոլշա կրնայ իր կոտրելու , քանի մր Հաւկիթ կը ճ՚սթեցնեն կամ
Ըմբռնենք գեդեց կո ւթիւ ւնն ու խոբՀոլրգը պատմափաստեբը բերել, իր ՀՀԱ աս ո ւն ական» Հա կը կոտ\ր՝են ու Հանդարտած տուն Հլր վերադառ -
եւ Վյսնի ա զգա գբ ա կան էն լու
այս աօԱին\, անկէ եկող մեծ մխիթարութիւնը , մա յնադիտաբանէն նան * * •
մ եղ ։
բանա ստեղծ ութ իւն բ, իրապաշտ ու գեր իրական , սաբանելու Համ աբ
Հեթան ո ս ութ են էն մինչել խո րՀ ր գա պա շտ ո ւ թ ի ւն՝ : Նա ր դունին , իր փաստեր ը մեզի ա1լնամ զելու Այո Հ՛ո գէ ախտաբան ական ն իւթը , Հ Հա / Բո յ–
Տարիները խաթարած են այս բոլորը՛ Հ Աս՛ոնք տա Համար, կը ճամբորդէ մինչեւ Տրովադա, գոնէ մ՝ծի մ ի չո ցաւ կր նուի բեմ եւ կը յանձնարարեմ մեր
մեքե^. աներուն տակ ո՛
փակցած են՛ , ճզմուած մ եղ Հոմերոսէն սկսելու իր մ ե Լլնա լւսէն ո ւ թ ի ւձ– ը *** Մ իութենասէ րներ՚ո լն եւ կուսակցականներուն ի ր—
պիտի րլ լային եւ եղան
րոնք մ եր ծառաներ ր \$\Լայելով իրենց Զատ կի Հանգիստը, ես կու Ր ե ւ խազազեցոլցիչ միչոց եւ իբրեւ Զատիկչէք
Հալած՜՛ող ղեւերը ։ Ա՛շտկոյթ <ոլ քաղաքակրթու տամ ա յս նիւթին մեկնաբանութիւնը ըստ իմ շնորՀաւոԼրե լով իրենց ՚Բբիստոսի Ա» Յարութեան՝
թիւն փա՛կած են մեր Հ՛ոգիին ։ խսնարՀ մտապաշարիս ; տօնը ... կ . ՊԵՏՈՒՇ
Ըմբռնենք այս բանաստեղծութիւնը երբ չենք Բ բիստոսի մամ ան ա կա շր չան ին , լրագիր գո
կրնար՛ այլեւս բանալ մեր Հոգին խորանին առչեւ ։ յութիւն չունէր , ուրեմն կիները կը լրացնէին այդ ՄՏԲԻ ԶԲՕՍԱՆ-Բ
ՈՐ՛Բ ԱՆ ԲԱՆ ԳԻՏԷ*
Ու իչնենք գէպի մանկութիւն ; պակասը ։ Այսօր , կիներ ուՏն այդ դերը ս տանձն ած
կատիկը գեր եղման մըն է որ կը բաց՚ուի յա*֊ են թեր թեր ու թղթակիցներն ու լրաբերն երր ։
ւիտենական՚ո լթեան վբայ ։ Արդ , ՚Բ(ր իստոսի Տ արութեան առաչին լր ա -
բեբնեը եղան իւղաբեր կան ա յք , ա յսինքն մ արդ -
Ամբողչ տարին կ՚ապրինք թտղո լածկեանքին^ կային ցեղին Հալերը,
որոնց խորՀրդանիշն է ( Պատասխանները Զորեքշաբթի )
մէչ, կ՚տշիսատինք, կբ վազենք, կը դաւենք, կր Հաւկիթը
Հ 1. Զաաիկին թուականը ի^նչպէս կը Հաշ -
վիճինք, մոռնալով նոյնիսկ մաՀը, կ՚ուտենք ու Հապա Հաւկիթը գունաւորող կարմի^վւ՚ը սւեն ;
կը վայելենք, կը տառապինք նաեւ ,բայց կբ մնանք Օ՛՜ շատ պարզ է։ ՝Բբ ի սա ո ս իր մամ անա - 2. § ա Ր Գ ա օ է ք Հետեւեալ թուականները
թաղուած կեանքին՛ մէչ, խաւարին՝ խոԲԼՀ • կին յեղափ՛ոխական՛ն էրւ Մ աբքսը կամ էենինր : Ռ8ԿԳ, ՌՑԿԹ, 1Ի31-.
Զատիկը յարութեան օր՝ մըն է ՛որով կը լու— Հա կա գրամ ատի ր ականը ; 3. Տէր յ °՝թէ զշյրթունս իմ բանաս , բերան
եկող Անցած
սա ւոր ո ւ.ի կեանքը յաւիտենականոլթենէն կիրակի , ՝Հ$աղկազարդին , խարազա իմ եբգեսցէ օբՀնաւթիւն քո* սխալ կա0յ այս խօս–
նով դուրս դրամ ա -
լոյս ով մը : վոձնաեց Տաճարի բաԱ կալին քին մէչ ։
Տարբեր էին մեր զանգեր բ գանգերէն որ կը Հ ըն~~ փոխն երը եւ աղաւնեվաճառները՝ ա ւա գա կն ե ր ո լ 4. Լոնտոնի «Ֆլիթ Սթրիթ»ր Ինչոռվ ձա<նօթ է:
տեղ ղմնելով զանոնք; քքլ . . • : Այն՝ ատեն մ ոմ 5.
չեն այս մե՛ծ քաղաքին վրայ ։Բայց անոնք կը նմա նկարը Ամեբ իկեան մէկ աո լա ր ն ււ ցին վր ա յ ո րո® ւն
• Աղա ւն ե վաճառն ե0 ր ըոիք
նին Հ ետզՀ ետ է իմ նե րքին՝ քայլե բուս ։ Ահոնք կբ կա յ :
մնան անմ արդկտյին իրենց Հ րեշտակա յին ու չէի^ն ծախեր բանկա լր ; 6. Ո՞ր կիրճը իրարու կը միացնէ Հնդկաս–
ս ո վ ո\թ՝ո ւ թ իւն ը Բ.ր ի ս տ ո ս էն - աւս՚ն ու Աֆղանիս տան ր Հ
ւԼե րա ցակ ան Հնչիմւ՚ներ ով : էլ լ սա կա յն , պա/ոե - շատ աա
բազմ , թշուառութիւն ու մ աՀ տեսած այս մեծ րին եր ետքը Հնար ուած է՝ մամ եր ու պիւտճէն ճո 7. • Բերթ՚ուած մը Մ ա լա րմէէն , երամշտա -
քաղաքրվւր խաթար ում1 երէն ու չարիքներէն վեր խացնելու եւ բան՛կա լա պետ ի պաշտօնը Հնարելու կան կտոր՝ մը Տըպիւոիէն եւ պար մը Նիմինսքիէնւ
կը տարած է տխրութիւն մր՝ •որ կր նմ անի մ եր Համ աէր՛ : Այս մ ասխն Աւետարանը կը լո֊Է մ ինչեւ միեւնոյն ան՛ունը ունին՛. ՝ո0րը Հ
յ ո յ ս ի դարաւոր կարօտին ։ Մեր զանգեր բ, այնքան այսօր ։ Հա ։ էքլ աղաւնեվաճառներն ալ քաՀանա - 8. Ն՚ոյեան Տապագին մէչ քանի0 կիս կար։
անկեղծ ու տառապագին , անցան , գացին պար ա– 9. Երբ մէկը ճաշի կը Հրաւիրենք, կրնանք
պին՛ Փլած ու ան՛Հ ետացած են նոյնիսկ զիրենք Հովիտներուն ու ծմակներուն մէչ, առաւօտեան Հրաւիրատոմսը մեքենագրել •
կրող .եկեղեցիները։ Բայց անոնց արձագանգները այս լոյսին մ էչէ՝՝ն ք բացո ւող դամ բաննեբու նմ ան , I 0. Ա եղան ին վրա յ ո0 ր պատառաքաղը ա$
ճ շմ ա բ տ ո ւթ՛ ի ւն մ բ կ ար ձ ա գա 1ւ գե\1 միչտ X Եւ– կր նոբէն նոր Հակառակ թաւալոո ,Հնչող ու կապոյտ կողմր կը դրուի I
լսեմ այգ յոյսն ու ճ չմ՛արտ ութիւՀնը այս մեծ քա երկինքներու մ էչ իրենց թափած՝ բիւրեղներէն II . ՌՓվ էր Անդլիոյ առաչին կին երեսփո
ղաքին զանգեր-ուն կանչեր ո ւ ն մ էջէն։ : վերչ պարապին գա ցած՛ յո յսեբուս , երազներուս խան բ ;
Ու անոնք կր թրթռան՛ , կր Հնչեն , կր տարա ոլ սրտագին կանչե՛րուս * *• 12. Հելլենական ո^ր աստուածուՀին ծ՛ո՛վուն
փրփր ո ւրէն ծն աւ ;
ծեն իրեէնց ձայնական ալիքները Հոգւոյս Հեռաւոր. Ն– ՍԱՐԱՖԵԱՆ
մր, Գեսնէբ (ԺԸ • գար), Հելլէն դիցաբանութե - դարձան սպիտակ վարդի թուփեր ։ եկաւ Ծաղկավանք, իրեն ցոյց տուին գերեզմա
ն՚է՚ն՝ նեբշնչուած՝ , այսպէս կը պատմէ վարգին ծը– 11. Գերմանակա՛ն է ա յս մէկն ալ* Հրեշ նը, սպիտակ մարմարի մը տակ մարդաՀասակ,
նունգր , Բագոսին բերնով . — - « 3 ա ւ ե ր մ ա Հ ա բ ս մբ տակը , ո րուն. պաշտօն տուած էր Աստուած՝ Հըս– շ ո է ֊ – 1 ՚ չ ր երկաթէ ցանկապատ ։ Ա՝Ղւ\Ի^.Ր Լա9ալՀ
կը ՀետտպԼ դէ ի անտառի մր մէչ, եւ յաւեբմաՀա– կել ծագի կնե ր ուն վրայ , խնամե լ եւ Հ ագո լեց նեւ ցանկապատին կառչեցալ , երկաթէ ձո ղե բուն պըէ՜
սը կը փախչէր այնքան թեթեւոտն, ոբ կարծես ղանոնք յո յմ դեղեց ի կ մարդոց Հիացում պատ - լուեցալ , ցօղուն ի պէս եր կար ե ցաւ , յանկաբծ՜
կը թռչտէր ծաղիկներուն ՚իրայէն , բայց միշտ ե– ճառելու աստիճան , գիշերները ցօղ ու շաղ տեղալ ծաղկի թուփ դարձաւ , կանանչ բարունակ , վրան՛
լառ ն՛ա լով եւ, չարաճճի՛ն, խնդալով վրաս անոնց վր այ , բո յ ր ու թո յր՝ ան՛ոն ց շափրակ– ե– շատ մը կարմիր բամակ, այսպէս էր ոբ վարդի
որ չէի կրնար Հասնիլ իվ՚ենցւ Երգում կ^լճնեմ, որ բուն, գարնանային օր մը, 1լ ըսէ Հէքեաթը, կը առաչին թուփը բո ւսաւ աբեղա յին՝ դերեզմ անին
պիտի չկարենայի երբեք Հասնիլ իրեն, եթէ թու քնանա՛ր ՚Լարդի մբ թուփին տակ։ Երբ արթնցաւ, վր այ՛. Երբ գիշեր ԼՀԼԼա V է լուսնկան՝ , պատան ի ի
փի մը փ՛ուշը չկառչէր իր քղանցքին : Մօտեցայ , մպտեցալ եւ ըսաւ. Ա ան ի կս ^շնորՀ ակալ եմ որ ե— ^(Լ գէ^Քոէ1 1 փարփառ աչքերով, կը բարձրանար
եւ Դիացիկ՝ րսի * • Մի՛ վախն աբ ,Բագո սն եմ ես , րազնեւր ս բուրումնաւէտ դար ձ ո լ ց ի բ , ըսէ՛ > ի~՝ո– սարին տեւէ՛ն , \ք ա զկա վան ք ին մ էչ՝ մ շտա ր—
աստուած գինիի եւ ուրախութեան՛, յաւիտեէ ա– չ վո<Ե փոխարինեմ : Վ^աբդը պատասխանեց * • Նոր իք ււ ւն ՝ սաղմ ոս քաղողն եր ը կ՚ըսէին թէ ա բեռա՛ն
պէս եր իաասաբգ : 3 աւե ր մ աՀա ր սը կա րմ ր ե ցաւ կա խ ա բ գա՛ն ք մը։ Ե՛– Հ րեշտակը վարգեն ին ծած է, ոբ վեր կը բարձրանայ դիտելու Համար վար
ակնածանքէն եւ խոնտրՀեցուց աչքերը ՚.Այն ատեն՝ կեց փրփրուն ու թաւշանման մամուռի պսակով գի թուփ դար ձած իր Ամրանը՝, կանանչ բարու–
մ ո դա կան գաւազանս գրի թուփին վրա յ՝ երախ - մբ , վարդերուն ամէնէն գեղեցիկ տեսակը ։ >՛ ակ , վրան շատ մր կարմիր բամակ։ Ե ւ մինչ լու–
տագիտութ եանս ի նշան\ եւ Հ րամ ա յեց ի ՛ո ր ծա– 1 2. Եւ– Հ իմ ա Հա յ կա կան * Ծաղկավանքէն սընկան կուլաբ կարօտո՛ վ եւ ս րտազեզոլթեամբ ,
զիկներով ծածկուի՛, գոյնը՝ ա՛յն կարմիրով, զոր քաղաք կ՝ իքն էր մ ատ աղատ ի աբեղա յ մը, Հաղոր– եւ կրակի փշրանքներ ու պէս մ անտրտիկ ցօղի բ կբ
ամօթխածութիւնը գրաւ յաւերմաՀարս ին այտե դո ւթեան գթևի գնելու ; .թամբուն կէսն բրած էր թավւէր վսւՀյ. դեն ի ին վբա յ ել պա ր տ է զին մ էչ՝ գի՞՜
րուն։ վրայ։ Հրամայեցի եւ վարդը ծնաւ՝$> ։ արդէն , սաղմ ոս կարդալով՝ աչքեր ր մ ի շա գիր*– ն ո վցնոգ անո լշաՀ ո տ ո ւթե ամ բ մը ծփո ւն , ա յդ
1 0. Եբրա յա կան աւանդութիւն .—^ ԲեթզեՀԷ– քին ՚իրայ ։ Ւշխա՚Լ Զար եւանդի աղչիկը, Ամրան , պաՀ ոճն , նեբշն չական ել գրախտային այդ պա -
մի մ է չ , մ ան կամ արդ աղչիկ մը խարո յկի Վրայ կառքով անցաւ քովկն սրարշաւ, ամպՀ՚ովանիին Հ ուն՝ \$ ա զկա վան քին պատ ո լՀ աննե ր էն դուրս կը
ողչ ողչ այրելոլ դատապարտեցին քաղաքին ի– տակ Աստուածամօր չափ գեղեցիկ՛– Աբեղան տե Հ՛ոսէր երգ մը, երգ մը աշյխարՀական , սաղմոսի
մ աստ ո ւնն ե ր բ՝ այն մեղադրանքով թէ չէ պաՀ– սաւ ու սիրաՀարեցտւ : Նետեց Աաղմոսը թուվւե– փոխան .
սլանա ծ իր կուսութիւնը։ Խ ար ո յ կը պատրաստ էր բուն մէչ՝ միտքը խոտորած։ Իշխանը սաստիկ Լուսնակն անուշ, Հո՛վն անուշ,
արդէնգ եւ ազչիկր ազօթքի կանգնած՝ խաբոյկին բարկացաւ, վա՚աՀայրբ ոլամտեցաւ, եւ աբեղան ՛Շինականին քունն անուշ,
վրայ* «Տէր, կ՝Րսէր 1 ցոյՑ աուբ որ ան՚մեզ բռնի տարին՝ վա՝՝. ք , խցարգել բրին՝ օրը մէկ փարչ ԱնմաՀական Հոտ բուրէր,
Բոռցեերբ բ> ՚ւրձրտօ եւ կարմիր պատմուճանի չ^ւր եւ մէկ շերտ օթեկ Հաց։ Ա յ ս ա է ս ^ալեցլ Բաֆուր վարդին Հո՛տն անուշ ։
մբ պէս ծածկեցինւ իր մարմինը։ լ ւ Օ •> ւ է/
Բայց յանկարծ՜ *- ՚ ՚ * - ւ Շ. ՆԱՐԴՈՒՆԻ
կրակը քաշեց իր լեզուներ ր, մարեցան բոցեր ը , մոմի պէս , բայց միշտ կանչեց * Ամրա՛ն , ամ ԾԱՆՕԹ՛— Այո կտորով կը ըաոուի Վարդսւ–
Հանգչեցաւ կրակին բար կ ո ւթ ի ւնր , լռեց ճարճա– րա՛ն : Գրակալին, առչեւ ծ՜ունկի՝ երբ Աազմոս կր լքատեան. Հատորը, մամուլի տակ։ Վե քթին Հայ -
1 ի ւն ը , փայաեբը , որոնք բոց առած էի^ կարդար , գրակալբ կբ դառնար փոքրիկ իշխանաւ– կակաԱ աւա&ղոլթիլնը, աւելի ընդարձակուած եւ
քիչ առա^ դարձան կարմիր վարգի թուփեր, իսկ
Հին՝ կանանչ Հագած , մազերու$. ՝ կարմիր մա– երգախառ1ն , պիտի գրուի Սպիտակ Աււ«1լ#ա Հա֊–
տորին մէչ :
այն փայաերը, որոնք վառած չէին տակաւին՝ սլաւէն՝ ։ Օր մ րն ալ, մեռա՛ւ աբեղան; Զ ա յ ն թա
ղեցին պարտէզին մէչ% Ամիսներ ետքը՝ աոԼ\իկէՀ
Fonds A.R.A.M
