ԱՆԱՀԻՏ
51
լոր
ԱրևււՐուտքր
հ-սւռա յելքնել,
ոչ ոք
կ՚բնդդիմանայ
իրե՛ն Հզօրապէս.
Խորե՛նացի
Հաւ/՝ ո զո ւած է թէ մ՛եր Արտաշէսն
էր . որ
կիւրոսր գերի բռնեց,
իշխեց
Թէբէի և Բա.
բելոնի եւ Համ՝բաւ՛ն իսկ կբ Հիաց՛նէր
Հել­
լէնն
երբ),
նաեւ
Տիզ֊րան
Ա.ի վրայ պատ.
մ՚ածներբ (թէ Յոյներբ ոչ սակաւ
ժամ՛անակ
իրեն ներքեւնուա-ճելով
կբ
Հնազանդեցնէր
ԼՎն.) պարզապէս
մ՛եր դրացի
Պարսիկներուն
եւ Պարթեւներոճ։
նւՐսւէւ գործքերբ
եւ ա֊
նոնզ ւիառքբ
կորզել,
ւ/՚երացնել
է ։ իւ Խո­
րենացի խոստովանած
էր թէ Հայքս
ածու
վաքր ենք եւ յաճախ
ուրիշի
լուծին
տակ
եղած։
\)
ւ սակայն
Հին աշխարՀի
ամ՝ենէն
ւՐեծ եւ արի ազդբ նուաճած,
Հնազանդե.
ցուցած
բէէալբ
կը Հաւաստէ
այս
փ
ո
քր
ածու եւ յաճախ լծի տակ
եղած
ազդին։
Ա՚իւս կոդմ՚է՝
իր պանծացեալ
ճշմար­
տասիրութեան
դէմ՝
կ՛ելլեն
ա
յ ն
քամ՚ա–
Հրանքբ,
եպերանքբ,
լուտանքբ
զոր կ բ
թափէ մեր երեք թ՜տդաւորներու
գլխուէ։,
Մեծն
Տիդրանի
որդւոյն
Արաաւազդի,
Տրդատի
որդւոյն
///
սորովի եւ Արշակ Բ.ի
որդւո
յն Պապի,
որովՀեաեւ
երեքն ալ
թշէւամ՚իներու
Հետ իրենց
մարտնչուե%երու1ւ
մէ^
անյաջող
եղան,
Հայաստան
սլարտու–
թիւէւ կրեց, եւ /ս՚՚րենացիի
Հայրենասիրու.
թիւէւբ
տէր Հանդուրժեր
որ
Հայասւոան
պարսաւի,
բնկճուի,
առանց պասւճառբ վե­
րադրելու
թագաւորին
անփոյթ>
աք/արի,
թոյլ,
զբօսասէր,
Հաճո յամոլ
րլլալուէւ,
Լւ
ա յաղի ո ի ածակա՛ններով
(
եւ աւել ին եւս՝
պղերգ եւ ոբովայնամոլ»
կ՚որակէ մեր Ար–
աաւաղդբ՝
զարգացեալ՝
Հելլէնագէտ,
Հե–
ղինակ
յոմէւարէն
ող բերգութեանց
եւ ճա­
ռերս լ^ րսա Պլոււոաբքոսի
անսուտ
վկայու–
թեան,
«
քաՀարա՚ււցն,
աշխարՀաշէնն»
Խոս֊
բովր
որուն
մաՀբ մեծ աշխարանքով
լա­
ցաւ
ամբողՀ
Հայաստան
(
Բիւզանդ)
«
քա–
Հութեան
եւ բարի յիշատակաց
արժանի
դործքերու
անվայթ,
ինքզինքբ
Հաւորսու–
թ՜ե ան տուած
անպիտան
թ աղ աւ որ մբ կբ
ներկա յացնէ
որովՀեաեւ
յանդգնութիւնէն
ուէւեցեր
Է •Բուշաններու1։
և Պարսկաց
դէմ՝
երեք մեծ, արիւնաՀեղ
պատերազմներու
և
ներքին
խռովութեանց,
անՀարթութեանց
մէՀ^
վաքր
դադարի
մբ ատեն
շու1ւ չ
աոնելսվ
մայրիներու
անտառ
մբ
տնկել
տալու եւ որմափաԼլ
բէւելով
"՝՝
Է2^Ը^ երէն
եր
ժողվել
տալու, իսկ Պ
ա
պբ, այդ
ձեռներէց,
քա^, խրոխտ, սրտոտ երիտասարդ
թագա–
ւււրբ զոր Վաղէս
կայսեր
Հրամանով
իր ղօ–
րավարբ ՀայՀողի վրայ՝ Տէրէնտ՝
բարեԼրս՛
մաԼլան ճաշի
Հրաւիրելով՝
սեղանին
վրա
յ՝
դաւով՝
անոր
ետին
քլեցող Հռոմայեցի
զօ­
րականին
ձեռքով
դլիւուն
մ ա Հաւրս Հար.
ուած մբ իջեցնել ով սոլսհհւե
լ տուաւ, ա
յն–
պէս որ քթ՜էն
բերնէն
վազած
արիւաւ ր իր
խմելու
վրա
յ եղած
ուրախութեան
բա­
ժակին
մէշ^ Հոսեցաւ,
պարզապէս
վատ,
ստրԼլաՀոզ
ի, դեւոնամած
աղերսաւոր
մբ
կ՚բ1ւէ, որ կ՚աղաչէ
որ չմեռցուի,
այլ
արքա
յին
դէմբ
Հանուի,
ել քա^Ղւ՝. Տէ­
րէնտ
դթալով
կր շնորքւե աղաչանք ր,
եւ
երկաթեղէն\1լ
կապանքով
(
Աբտաւաղգ թա­
գաւոր
դսնէ իբր թադաւոր՝
ոսկեղեն
կա­
պանքով
դերի տարուեցաւ
Աղեք–ոանդրի
կ՚երթա
յ
Ա՚եծն
թ՚էոդոսի
(
սխալ
է,
Վաղէսն է Պ
ս11
ղի
ժամանակակից)
եւ իր
անզգամութեան
Համեմատ՝
սակրով 1լբ
մեռցուի։
Դժուար է ներել
ծերուէւի պատ­
մագրաւ
որ ա յո անարժան
նուաստացումբ
կբ յերիւրէ՝
Հտկաս ակ
ստոյգ
պատմութեան
(
Բիւզանդ եւ Ամմիանոս)
քաթ
Հ
ա
յ թա­
գաւորի
մբ, ամօթէն
կարմրիլ տալով արժա–
նապասււութեան
տէր
Հայբ։
Տեսայ
պիտի
տեւհւենք
կորիւնէն
քա–
ղածնեբու
՛
հ
մ՚էշ^
մտցուցած
բւսղմ
աթիւ
խեզաթիւրուսՂւերբ
եւ
այլափոխոււտերբ։
Այս
ամէնր
ինչսլէ՛՛ս
Հաշտեցնել
Խ՚՚/՚ե–
նացիի
Հայրհնասիրութեան
եւ
մանաւանդ
ճշմարտասիրութեան
Հետ։
Առեւլծ ուածին
լուծումբ
սա
1/
լհւայ րլ–
լալ
միայն, մեր
կարծիքով։
Հա կա
ււ
ակ իրյեղյեղած
Հաւաստում.
(1)
Աւքւֆանոս ստուգապատում՛ պատմագիրը
յատկապես կր յիշե մեր Արօակ Բ. թագաւորին
Անյուշ րերղր տարուիլր «ոսկեղեն կապանօք»,
իբր պատշաս իր թագաւորի նանդամանքին։
Fonds A.R.A.M