ԱՆԱՀԻՏ
Հարցման։
Են չ որ յ այ ան ի է աքն է որ աա–
կաւին
այդպիսի
նկարազարդ
ձ եռադիրներ
է
ո է մէկը եր ե սան ելած է ։ Ես եթէ ա սանք
դո»
յ ո ւ թ ի լ ն
ունեցած
ալ են
ք
Հաւանօրէն
շ ա տ սա՝
կաւաթիս
են եղած^
կրօնքը
(
եկեղեցին
(
ե՜
կեղեցական
դրականութիւնը
մեծապէս
դե՛
րակշիռ
Հանդիսացած
ԼՀԷ1
ա
Լ
ո
Վ
մեր
մէՀ
։
Աք|էւքսա1յգ|1ՈԼ ւԼաբքք
կրցած
է
բացառութիւն
կաղմել
դ
որովՀեաես
եկեղեցական
Հեղին ակա–
սոր
անձնաւոր
ութ ի ւ ն մր, Խ ա Հա ա ուր
վար՛
դապեա
Կ ե է ա ռեց ի
ք
որ ր ս ա իր
յիշատակա–
րանին՝
ա/դ
Հին թ ա ր դման
ութ ի ւ ն ր
«
քերելովՀ
մաքրելով)),
կարդ
Ար չա էի աղանց
Հեթանոս
մասերը
Հանե՜լով
օրինակածդ
նկարադարղած
ես
ինքն ա դիր
փո՚քրիկ
բան ա ս ա ե ղծ ո ւթ ի ւնն ե -
րով
(
կ
աֆաներով^
մեկնաբանած
Է, ինք Է
ս
կ
դայն
ժ ո դո վր դա կան դարձուցած
է մեր մէ$ ՚
Աղեք
սանդրի
աիպարին
աալով
կէս
կրօնա­
կան
Հ ան դա ւէ անք
դ
անոր
մ Է ^ աեսնելով
կիս~
աստուածային
երեւոյթ
մը որ կուդայ
աշ–
խարՀի
տիրեչ
ք
Հրաշապատում
կեանք
մը ես
եղերական
վ ա խ ճ ա ն մըկ ունենալ
-
տեսակ
մը նախապատկեր
Յիսուսի
ք
ինչպէս
կ* ըսէ
ն ո յ ն ինքն
Կեչառեցի։
Եթէ այս կամ
այ՛ն
թագաւորը
կաս՝ Նախարարը
մերթ
քմահա­
ճոյքն
ունեւ/ած
Է պատմութեան
գիրք մը
կամ
բանաստեղծութեանց
Հաւաքածու
մը
Նկարազարդել
տալու. (չեմ ըսեր վէպ
մը կամ
դիւցազներգութիւն
մը, որովՀետել
քրիստոն­
եայ
Հայ աս տանին
մէԼ այդ գրակա՛ն
սեռերը
գոյութիւն
չեն ունեցած՝
ժողովրդական
ար­
տադրութեանց
ոլորտէն
դուրս^,
ատոնք
բա–
ցառիկ
երեւոյթներ
սլէտք
է եղած
ըլլան, քիչ
թուով
օրինակուած
ու փ ճ ա ց ա ծ
։
Եւ Հա­
ւանօրէն,
այդ պայմաններուն
մէշ,
աշխար­
հիկ
մանրանկարչութեան
արուեստը
չէ
զար­
գացած
,
իր առոյդ
ու լ ի ա կ ա տ ա ր
փթթումին
չէ Հասած,
ինչպէս
Պարսից
մէի
ԱշխարՀիկ
բանաստեղծութիւնն
ու եր ա ժ շտութ
ի լ ն ր
կըր–
ցած
են զարգանալ
շնորՀիլ
ժողովրդական
աշուղներուն,
բայց
Հայ
մանրանկարչական
տաղանդը
կրօնականին
մէշ՝ է որ իր
չափը
տուած
է, իր ամբողչՀ
ուժով
ու թ ա փ ո վ
ար­
տայայտուած
է ։
Պ. Մաքլէր
Ազեքս ան գ րու Վարք/ք
մեզի
Հասած
նկարազարդ
ձեոագիրներէն
երեքը
առած
է, Ս. %ազարինը,
Փարիզի
Ազգ. Մա–
տենաղաբանինը
ել Վիեննայի
Մ խիթ
արեան
Վանքինը,
ել ա/գ
երեքին
սլա ր ո ւ ն ա կա ծ բո­
լոր
նկարներուն
վերարտադրութիւնը
Հրա­
տարակած
է իր վերջերս
ի լոյս
ընծայած
Հա­
տորին
մէշ։
Ատոնց
կցած
Հ
նաեւ
կախարդա­
կան
բանաձեւներու,
Հմայեակներու
շարք
մը
պարունակող
ձեռագրի
մը
ամբողջական
թարգմանութեան
Հետ՝
եօթ ան աս ո լներ
կու
տեսակ
գելեր
ներկայացնող
գծագրութեանց
վերարտագրութիլններ
:
Ա՛յղ
գծագրութիւն–
ներն
իսկապէս
աշխարՀիկ
արուեստի
գործ
չեն
կրնար
նկաաոլիլ։
Պ. Ա աքլէր
ինքն ալ
կը գ բ է թէ կախարդական
ղՐքերր
կրօնա­
կանին
եւ աշխար
Հի կին
միշտին
տեղը
կր
բռնեն,
ըստ իս ատոնք
աւելի կր օն ք ի
ոլորտին
կը պատկանին,
Ա ա տանի
կրօնքին,
խաւարի
կրօնքին,
ինչպէս
Ար. Գրքերը
լոյ սի
կրօնքին,
Աստուծու
Հաւատքին
՛
նուն իսկ
Աւետարանին
մէԼ
արդէն
բարի
ոգիներուն
ղկս՝ չար
ոգի–
Մանրանկար « Վ արք Ազեքս ան գ րու »
ձե ռ ա գ րին (,|.|>. գար, |
;
ր ե ւ ա ն)
(
Ազգային լյ՛ա ահն ա գ ար ան փարիդի)
ներուն
տեսիլը
գոյութիւն
ունի).
ալն տար­
բերութեամբ
որ կախարդական
գրքերուն
մէչՀ տարամերժօրէն
կ՚իշխեն
չար
ոգիներն
եւ
անոնց
պետ ու աղբիւր
Սատանը,
մինչ
կրօնականին
մէ 9
մասնաւորապկս
քրիստո
նէական
կրօնի
գրքերուն
մէք—
կր
տիրա­
պետէ
Աստուած,
եւ չարի
ոգին
ու իր բա­
նակը
անոր
ապստամբ
ու յաղթուելու
սաՀ֊
մանուած
ծառաներն
են;
Գեղարուեստա
կան տեսակէտով,
այս Հա­
տորին
ալ պարոլնակած
նկարները
մեծապէս
անՀաւասար
են 1 Կախարդական
ձեոագիրը,
նոտր
գրով,
շ ա տ նոր ժամանակի
գործ,
զուրկ
չէ
շաՀեկանոլթ
ենէ,
բայց
կախար­
դ ա կ ա ն շ ա տ աւելի
Հ ե տ ա ք ր ք ր ա կ ա ն
Հին
Հայ
ձեոազիրներ
կան, որ դեռ անտիպ
են եւ
չու­
սումնասիրուած,
գելերու
նկարները
անճա­
րակ
եւ անճաշակ
ձափռտուքներ
են,
ուրիշ
Fonds A.R.A.M