Աւետիսը
կը բանտարկուի
*
սակայն
երկար չիմնար բանտ։ Ան
կ րնտրէ
իրեն
նման
երեք կտրիճ
Հայեր եւ ամէն
կողմ անվախ կը
պտըտի
։
կարն ո յ մէֆ Աւետիսը
առաջինն
էր որ թմրած
Հայ
երիտասարդ–
ներ ուն աչ քերբ բացաւ եւ ցոյց տուաւ
անոնց որ Հայն ալ կարող է
տաճի կին
ծեծել եւ իր իրաւունքն
ու պատիւը
պաշտպանել
:
Ամ առները,
կարն ո յ ՀՐ^ակայ
Խաչափայտի
լերան
կողմեր
էն*
լազերր կու գային
կարնոյ
դաշտը եւ չէրքէզներուն
Հետ միացած կր
կողոպտէին
Հայ գիւո երը
: 1 8 6 7
^ »
ամառը*
Աւետիս
Վէմեանը
իր քա­
քերով երբ կը շրֆէր Կարնոյ
լեռները
*
լազերու եւ չէրքէզներու
խում–
րի մը Հանգիպեցաւ,
որոնք
պաշարեցին
իր խումբր
:
Աւետիս
քաջա­
բար կռուելով
սպաննեց
չէրքէզներու
բէկր եւ կրցաւ փախուստ տալ :
Այդ
օրուրնէ ան փախաւ
Կարն ո յ շրջակայքէն
եւ ապաստան
գտաւ
Մշոյ
լեռներր։
1 8 7 0 –
Ա ւ ե տ ի ս
վերադարձաւ
կարին,
Աչ
ո
յ
Ա՛
Կարապետ
վանքր
ուխտի գացած
կարնեցի
նշանաւոր
Առաքել
էֆէնտիին
Հետ :
Աւետիս
ամուսնացաւ
եւ սկսաւ
դարձեալ
զինագործութիւն
ընել ,
վայելելով
Առաքել
էֆէնտիի
Հո վանաւոր
ո ւթիւնր : Ան մինչեւ
կէսօր
զինագործութիւն
կ էՀեէր, իսկ անկէ
յետոյ
կ՚երթար
դրել
կարդալ
սորվելու:
Աւետիս
Վ^էմեան
Կ արն ո յ գաւառի
ամէնէն վարպետ
զինագոր
ծն
էր։ Ան ամբողջ
25
տարի*
1870—1895,
զէնքեր պատրաստեց
եւ բաժ­
նեց Հայ երիտասարդներուն,
շատ անգամ
յետին
թշուառու
թե
աս
մատնուելով:
«
Պաշտպան
Հայրենեաց»ի
քանդումէն
ետք նոյնիսկ
ան
գաղտնի
կր փոխադրէր
իր պատրաստած
զէնքեր
ր մէկ թաղէն
միւսր եւ կր
բաժնէր
Հայ երիտասարդներուն։
*
րանիցս
բանտարկուեցաւ
եւ սոս­
կալի չարչարանքներու
ենթարկուեցաւ
բայց
դարձեալ
շարունակեց
Հայ երիտասարդութիւնը
զինելու իր յեղափոխական
գործր։
Առի­
թով
մր բանտարկուեցաւ
մեծ աղուն Հետ եւ ոստիկանները
աթ ոտքը
այրելու
սկսան
ո րպէս
զի կարնո
յ յեղափոխութեան
դաղտնիքներր
յայտնէ,
սակայն իր որդին
առանց
ի
ս
քդի
ս
ք
կորսնցնելու
կր խրա­
խուսէր
Հօրր՝
ըսելով՛
«
միամիտ
(
մէկ մտքո^վ)
կաց, Հայրիկ,
ես
եւս քեզ Հետ եմ**»»^
9
։
Զորս
ամիս բանտ
մնալէ ետք, երբ ոչ մէկ
գաղտնիք
կրցան
իմանալ
անոնցմէ,
երկուքն ալ ազատ
արձակեցին
:
1890–
ա կ ան թուականներուն,
Աւետիսը
ուզեց
քաՀանայ
ձեռ­
նադրուիլ,
որպէսզի
լայն
սքէմին տակ
զէնքեր
ր պահելով
փոխագրէ
տեղէ տեղ (կրօնաւորները
չէին խուզարկեր)
:
կառա վար ո ւթիւնր ար–
™
Նոյն* էջ
85։
-
53
-
Fonds A.R.A.M