Հայոց
Հաւատարմութեան
մասին
այլ վկայութիւն
մը Ա*
Աստ֊
ւ ահա աոեան
էն • -
«
Այն
ժամանակ
,
երբ
ի ա լկան ե ան
ազգերը
ապստամբութեան
դրօշ էին պարզել՝
ձգտելով
անկախութեան
,
Հայերի
մտքո
վ
անգամ
չէր անցնում
ան վատ
ման Հարց*
իրենց ճակատագիրը
նրանք
կապում
էին երկրի
ամբողջութեան
Հետ։
Վերյիչենք
Հայ Հոգեւոր ական
ու–
թեան
լաւագոյն
ներկայացուցիչներից
մէկի
%
Վարժապետեան
պատ–
րի
ա
րքի
Կոնդակը,
ուղղուած
Հայ ժողովուրդին
այն օրերին
(1876),
երբ Օսմանեան
պետութեան
մաՀացու վտանգ
էր սպա
սնում
/
հուսաս–
տա
նի կողմից։
ԱՀա
թէ ինչ է աս ուած
այղ կոնդակում
(
Հեղինակը
կը մէթրերէ
Մ • Վարանդեանի
Հայկական Շարժման ՛նախապատմու­
թիւն
գիրքէն,
էջ
126)–»
I
«
Հայ
ազգը
չի կրնար անտարբեր
մնալ Օսմանեան
տէրութեան
գտնուած
արդի
ծանրակշիռ
պարագայի
մէվ,
այ լ պարտաւոր
է
ան­
կեղծ
օժանդակութիւն
մատուցանել
։
Օսմանեան
երկիրը
պաշտպա­
նել Հայաստան
պաշտպանել
ըսել
է, նոյնիսկ
Հայուն
կրօնը,
դպրո–
ցր* Ի
ս
էՔՌ*
տունը,
ընտանիքը
եւ պատիւն
ու կեանքը
պաշտպանել
ըսել
ի
8 4
։
I
Ա*
Ասա
ուա ծա ար եան
կը շարունակէ
• «
Մինչեւ
Ա*
Մեծ Պատե­
րազմը,
անկախութեան
գաղափարը
տեղ
չէր ունեցել
Հայութեան
քա­
ղաքական
ձգտումների
մէվ։
Այգ գաղափարը
ծնունդ
առաւ
միայն
պատերազմից
յետոյ,
խաղաղութեան
բանակցութիւնն
եր ի
Լ\Ր^
ա
՜
նում,
այսինքն
այն ժամանակ
,
երբ բուն
երկրի
մէվ Հայ
ժողովուրդը
բնաջնջուած
էր»
85
։
1878
Յո՚֊նուար
ի Թուրքի
ո յ խորհրդարանի
նիստին,
Հալէպի
երեսփոխան
Մանուկ
Խարաճ եան,
յանուն
իր Հայ երեսփոխան
ըն­
կերներուն
եւ իբր
լ\երմ
եւ Հայրենասէր
օսմանցի
,
պահանջեց
որ
յաղթական
Ռուսիս յ Հայաստանի
կողմէն
Հողային
Հատուցում
չըլ­
լայ, որովհետեւ
Հայերը
չեն ուզեր
օսմանեան
Հայրենիքէն
բաժնը–
.
իլ**։
Ներսէս
պատրիարքի
յորդորներուն
ու Հո վանիին
ներքեւ
Հայ
ժողովուրդը
կը շարունակէր
իր գործօն
Հաւատարմութիւնն
ու
անձ–
նազոՀութիւնը
ցուցաբերել
պետութեան
Հանդէպ,
միեւնոյն
ատեն
«
իր միսն ու կաշին
ու քսակը»
տրամադրելով
կառավարութեան
պա–
84
Ա՛ Ասաուա&աարեան,
Սողոմոն Թէհփրհանի Մահուան Աոթիւ
(
Տես
«
Հայ­
րենիք» Ամսագիր, Պոսթոն, Դեկա–
- 1960,
էէ
38։
86
սոյ
ն,
Է1
39։
8
*
Համբարձում
Երամեան,
Յուշարձան Վան-Վասպուրականի, Հա.
էէ
110։
•
-
36
-
Fonds A.R.A.M