սրելով
անոնց
յարա թերութիւնն
երր։ Եւ որովհետեւ
կառավարու­
թիւնը կանգնած
էր քիւրտ
վերնախաւին
թիկունքը,
այդ Հողերը
ամ­
բողջովին
կ՚անցնէին
անոնց
ձեռքըԴ
60—
ական թուականներէն
սկսելով,
ծանր
Հարկերը եւ
զանոնք
գանձելու
կեղեքիչ
եղանակները
աւելի
չեչտուած
էին Ա ասնոյ
մէջ,
որը կը Հանդիսանար
ամէն տեսակ կամա
յ ական ութի
ւնն եր ո ւ թատե­
րաբեմ։
ԳլխաՀարկը որ
40
ղր
ու
Լ
էր
1
սասն ո յ մէջ կը Հասնէր
աւելի
քան
60
ղր
ոլ
չի
ն
*՝
կու տամ Հետեւեալ
օրինակը
իբրեւ
նմոյչ
թրքական
կառավա­
րութեան
կա մայա կան ութի
ւնն եր էն • -
Յայտնի
աչիր եթապետ—աւազակապետ
քիւրտ
Մուսա
պէյչյ,
խումբ
մը սինեալներով
կը յարձակի
Հայկական
Հարսանեկան
Հան­
դէսի մը վրայ, ցանկանալով
յափչտակել
Հարսնացուն։
Հարսնեւորներուն
մէ9էն Արաբօ անունով
խիզախ
Հայ երիտա­
սարդ
մը, ատրճանակը
քաչելով կը սպաննէ
քիւրտերէն
երկուքը։
Միւսները
կը փախչին
։
Այս դէ
ա
ՔԱ
«
քաղաքական
ապստամբութիւնդ
որակելով,
թ ի ՚ ֊ ր ք կառավարութիւնը
կը ձերբակալէ
Արաբօն եւ կը
դատապարտէ
15
տարուան
բանտարկութեան
եւ տաժանակիր
աշխա­
տանքի
։
Արաբօն
կը յազողի
փախուստ տալ
աղէ չի
(
Պիթլիս՝)
բան­
տէն,
կ՛անցնի
Կ ո վկաս եւ
16
Հոգինոց
զինեալ
խումբ
մը
կազմելով,
1893–
ին
կը վերա դառնայ
երկիրէ
:
189
Ց
թուականի
գարնան,
թուրք
զ°րքերը
յանկարծակի
յարձա­
կում կը գործեն
Աւզուտ
եւ Վարդէնիս
գիւղերուն
վրայ եւ
չկարենա–
է
ո
վ
գտնել
Արա բո յ ին, սոսկալի
կոտորածներ
կը սարք են այնտեղ
։
Թուրք
զինուո բները կը տանթեն եւ չի կա ցած
երկաթներով
կ՚այրեն
տղամարդկանց,
կը բռնաբարեն
կիներ եւ ձի եր ո ւ սմբակներուն
տակ
կը ճզմեն
մանուկներ
։
Հարիւր
մարդ ալ ձերբակալելով
կը վերադառ­
նան
Մուչ
56
։
Մուչի
առաջնորդ
ծայրագոյն
Վ^արգասլետ
՛
էյերս էս կարապետ–
եանը
Համարձակութիւնը
կ՚ունենայ
բողոքելու
թուրք
զօրքերու
վայ րա գութի
ւնն եր ո ւն դէմ
։
կառավարութիւնը
այգ դէպքր
եւս «քա­
ղաքական
ապստամբութիւնդ
որակելսվ
ձերբակալել
կու տայ Արբա–
53
Նոյն, էջ
9 - 10։
Ծանօթ–
Արդէ ար եւելահա
յ երէն
գիրքերէ
քաղուած
մէջբերումները
արեւմաաՀայերէնի
վերածուած
են Հեղինակին կողս է։
54
Նոյն,
# 1 3
ւ
1
65
Մ* վարանդեան,
Հ. 8 • Դաշնա կցութեան Պա տմութիւն, Հա.
Ա., էջ
142։
Ա՝ Մար կո սեան ,
Արհւմտ ահայերի Վիճակը 19-րդ Դարի Վ երջերին,
ԽըԺ–
բադրութեամբ
Փրոֆ. էր» Աարգսեանի, Երեւան,
1968
1
էջ
195։
- 86 -
Fonds A.R.A.M