ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԿՈՂՄԻՑ
Գիտության
վ ա ս տ ա կ ա վ ո ր
գործիչ, պրոֆեսոր 11տ. Դ. Լիսիցյանր պաա–
՛
կանռւմ էր գիտական ումանկավարժական գործիչների ա յն սերնդին, ո ր ո
19-
րդ դարի վերջերին և 20-րդ դ. աոաջին կեսին հայ ժողովրդի լուսավորու­
թյ ա ն , մշակույթի և գիտության զարգացման գործում խոշոր դեր է խ աղա ց ել։
Ստ. Լիսիցյանր շուրջ 60 տ ա ր ի անխոնջ կերպով գործեց հայագիտության
ասպարեզում և աչքի ընկնող վաստակ թողեց, Հայաս տ անի ագգագրությտն.
աշխարհագրության և պ ա տմության ուսումնասիրության
բնագավառներում։
նշանակալից է Ստ. Լիսիցյանի վաստակը հատկապես ազգագրության
ասպարեզում։ Նա ազգ ա գ րությամբ սկսել է զ ր
ա
ղ վ ե լ դեռևս 19-րդ դարի վեր­
ջերից, սակայն 20-րդ դարի 20-ական թվականներին իրեն գրեթե ամբողջու­
թյ ա մ բ նվիրեց այդ գործին ե երկար տարիներ գլխավորեց սովետահայ ազ­
գագրությունս։
Ստ. Լիսիցյանի լավագույն գործերից մեկը «Ուրվագծեր նախառևոլյու­
ցիոն Հայաստանի ազգ ա գ րության» աշխատությունն է, որը լո՛ւյս տեսավ հե ­
ղինակի մահից հետո
«\
Լտւա&Յշաո
Յ՚ ո - ւ օ ւ ՜թՅՓ ^ շշ ւ է ա
շ6օբ
«
աօ>~ա.մ, տեա. I,
1955
և վերահրատարակվեց
«
Ւ13բօ
/
Ա>1
1
^32X333», I I հ.
(06
թ«$ւ «Ւ13թՕ
^,հՏ
* 1
«
բՁ » ,
Ի\.,
1962).
Ազգագրական նյութերի հավաքումը ավելի սիստեմատիկ դարձնելու ե
գիտական հիմունքների վ ր ա դնելու, նպատակով Լիսիցյանր կազմել է « Ազ­
գագրական հարցարան», ո ր ի լույս ընծայումը 1946 թ. նկատելիորեն նպաս­
տեց ազգագրական նյութերի հա վ աքման աշխատանքներին։ Այդ հարցարա­
նով ա յ ժ մ առաջնորդվում են ոչ մի ա յն մեր ազգագրագետները, ա յլ և հար­
յուրավոր ուսուցիչներ և ուսանողներ։
Լիսիցյանր Հայաստանում և Անդրկովկասի հայաբնակ տարբեր
շրխ­
կաններում տարիներ շարունակ մե ծ եռանդով հավաքել և գրի է առել մե ծ
քանակությամբ նյութեր, որոնք աչքի են ընկնում լայն ընդգրկումով և բ ազ­
մ ազա ն ո ւթյ ա մբ ։
Ներկա մենագրությունը՝ «Զանգեզուրի հա յե րը » կարևոր տ եղ է գրավում
Ստ. Լիսիցյանի աշխատությունների շարքում։
Այն ընդգրկում է անցյալ դարի վերջերի և քսաներորդ դարի սկզբների ազ­
գագրական հարուստ նյութերը,
որոնց մե ծ մա սբ հեղինակը հավաքել Լ
1920 — 30-
ական թվականներին։ Ուսումնասիրության առարկան է ՝ Զանգե–
զուրի նյութական ու հոգևոր
մշակույթը, տնտեսությունը,
զբաղմունքները,
^երկրագործության տեխնիկան, տնայնագործությունը, արհեստները, աշխա–
5
Fonds A.R.A.M