Այս
նոր վափոխութիւնը,
այն է Խարթերդէն
անջատելով
զայն Տիգրան ակեր տի
միացնելը
Բալուի
ժողովուրդին
Համար,
պաշտօնական շատ մը յ ար աբեր ո
լ
թի ւններո
լ
տեսակէտով, աննպաստ
եւ անբնական
կարգադրութիւն
ւՐեղած է. որովՀետեւ, ասովդ կա
ռավարական
կեդրոնէն
Հեռացուած է ենթարկուելու^
կեդրոնին
Հետ Հաղորդակցելու
բացառիկ
դժուարութիւններուն,
որոնցմէ մին
եղած է ճամբաներ
ւյլ
անապաՀովութիւնը։
Իր սաՀմաններն
են՝ Հիւսիսէն՝
Կարնոյ, Արեւմուտքէն՝
Խար֊
բերդի, Արեւելքէն՝
Բաղէշի նաՀանգները,
որոնց ծայրագոյն գաւա
ռակներուն՝
Չ ար սանճագի , ճապաղջու րի
Դ
"
Բղիի եւ Հայնին
միջել
սեղմ ուա ծ փոքրիկ Հողամաս
մը կը
ձեւացնէ։
Արածանի կամ Մուրատ
Ձայ գետը՝
Արեւելքէն
Արեւ–՛
մուտք կ՛երկարի քանի մը ծոցաւորոււՐսերով,
եւ Բալուի
Հողամասը
երկու Հատուածներու
կը վհրածէ, Հարաւային եւ Հիւսիսային։
Հա
րաւային կամ Ձախափնեայ
Հա տուածը
լեռներու շեղջակոյտով
մը
Արղընի կամ Պագըր Մատ էն ի կը կրթնի, եւ նեղ երիզ մը կը ձեւա–
ցընէ։
Այս շեղջակոյտը՝ գետին Հետ զոլգաՀեռօրէն
երկարելով
մին
չեւ
Խարբերդի
սաՀմանը՝ գէպի
Հարաւ կը Հակի
դ
եւ կը
կազմէ
Տաւրոսեան
շղթային
վերին Հատուածներէն
մին։
Աոյն շղթային
Հիւսիսային
ստորոտը կը գրաւեն
Թիլ, @՝ըր–
խէ,
Նա Տար ան, Վերի Վարդենիկ եւ Վարի Վարդենիկ
գիւղերը։
Վերջին երկու զիւդերը նախապէս
Հայաբնակ
եղած են, ապա բո
լորովին քրդաբնակ : Նոյն
լեռներուն
բարձունքները կը գրաւ
են
Արին եւ Պաղին երկու Հայաբնակ
գիւղերը՛՛
Ձախափնեայ
այս շերտին
մշակելի գաշտօրան
նոյն
լեռնա
շղթային
ստորոտը
կը տարած ուի , եւ միշտ ենթակայ է գեւոին
գարնան յորդուսՂւերուն
պարբերական
աւեր ածութեանց։
Կէս գա
րու ընթացքին, այս գի՚֊ղերը մեծ տարածութեամբ
մշակելի
ընտիր
արտեր կորուսած
են։
Արաձանիի աջ ափը, գետին
երկայնքը կը գրաւեն՝
Բալու
քաղաքէն
սկսեալ
Աէյաիլար
թրքաթնակ,
Նոր Գիւղ,
Նոր
գեղայ
Մրզայ, Արմըճայ ,(կառավարական
արձանագրութեամբը
Եէնի-Բէօյ,
ԵարըմՏւսյ), եւ
1
1
իՎիչկէր>
Ուղուն-Օպայ
զուտ Հայալճւական
գիւ՜
ղերը։ Ասոնք ՎԱՐԻ ԳԵ՛ԼԵՐ կ՛անուանին։
Իսկ գետին աջ ափէն դէպի
արեւելեան
Հիւսիս եր կարող ղաշերը կը գրաւեն* Ջէթ, Աղամ, Աադ–
րաթ, Շնաղ, Ապրանք, Մռջոմի,
Մրզպյ
Զայրի Մրղայ, Հավաւ, Ներ–
խի, Նսլըշի, խոշմաթ,
Խամիշլոլ \ իսապէկ, Արթըխան
եւն. զուտ
Հայաբնակ
գիւղերը, որոնք ունին մշակելի ընտիր Հողեր։
Այս շըր–
ջանը ՎԵՐԻ ԳԵՂԵՐ կը կոչուի։
Իսկ այս դաշտամասը
շրջապա–
տող
լեռներուն
ծոցերը կամ կողերը կը գրաւեն
միւս գիւդհրը, ո–՝
Fonds A.R.A.M