մանչ , պանցից երկու աղջիկները եւ մէկ տղան կարապետի հետ զոհ
են դնում Խոյի կոտորածին, 1918 թուին :
կոտորածից յետոյ Տիրուհին կարողանում է իր մնացած երեք
որբացած զաւակնեբին՛ Ղուկաս, Սիրանուշ եւ Վարդանուշ, ստոյդ
մահից ազատել եւ տեղափոխել Թաւրիզ:
Թաւբիզում Ամեբիկեան նպաստամատոյց կոմիտէի կողմից
իւրաքանչիւր անձին տբւում էր օրական 2 ղււան նպաստ (այդ օրե­
րում Բ՚աւրիզ էր դտնւում 8-10 հազար հայ գաղթականութիւն) : Այդ
նպաստը ինքն ըստ ինքեան մի չնչին գումար էր օրուան ապրուստի
համար: Ուստի Տիրուհին շնորհիւ իր աշխատունակութեան՛ տքնա­
ջա՛ն ջանքերին, կարողանում է իր զաւակներին տալ րաւարար կըբ–
թութիւն:
1900
ական թուականից սկսած հայ ժողովուրդի ծոցից ծնուած
հայկական յեզսոիոխութեան մի յոյլ նուիրեալ ֆ ՚ ՚ ՚ ^ ^ Ւ ՚ ^ ՚ Բ ւ * ) կէ"
1
նպատակ էինհետապնդում, ազատագրելու Թրքահայաստանը թբքա–
կան բոնակալ լծից : "Նրանք մեծաւ մասամբ Խոյով էին անցնում,
մսանաւոբապէս իջեւանում էին «էյվաչի» եւ «Փոս» թաղերում։
Տիրուհոնց դուսը բաց էր բոլոր եկող գնացողների աււջեւ,
մասնաւոբապէս հայդուկ ֆետայիների, որոնք մի քանի օրով հիւ–
րընկալւում էին այգ յարկի տակ : Այդ էլ պիտի ասել, որ «Փոս» թա–
ղբ դտնւում էր կոթուր եւ Վանտանող անմիջական խսոզու վբայ :
Խոյը մի տեսակ կամուրջ էր դէպի երկիր անցնող ւֆետայինե–
րին, նրանք գալիս էին խմբերով ուշ գիշերով, գաղտնի եւ բեււնա–
ւոբուած զէնքերով • աղօտ սրագի լոյսի տակ այդ զէնքերը կարգի էին
բերում եւ շատ անգամներ էլ գիշերով սանապարհւում:
Այդ խմբերին, ինչ որ անհրաժեշտ էր հնարաւորին չափ տրա–
մադբւում էր՛ վերմակ, կարպետ եւ մի քանի օրուան համար ուտես–
տեղէն եւ թեթեւ իրեղէննհբ, ինչքան որ հնարաւոր էր սամրոբդու–
թեան համար, հետները վերցնելու, հոգալով նաեւ նրանց հագուստ
կապուստի նորո գութիւնը:
Կբբ Խոյը շէն էր Մելիք Թանգեան Սրբազանը իւր թեմերին այ­
ցելութիւն տալու նպատակով՛ իջեւանում եւ հիւրընկալւում էր Կա­
րապետէնց տունը:
կաբապետենց տունը 1914 թուականին յարմարութեան տեսա–
կէաից Զօր– Անդրանիկի կամաւորական գնդերի պատերազմական
զանազան պիտոյքների զինապահեստն էր :
Ռուսական վերջին նահանջի զօբքերից Վանում մնացած տասն
եւ երկու ոուս կոզակների հետ պայմանաւորուած էր մինչեւ պարս–
( * )
Այն ժամանակներում
ֆեաայէնե
քէն
ազգասէրներ
էին
անուանում,
Fonds A.R.A.M