-
Բարեկա՛մ
,
աչքդ աասլլ րաց եւ. ականք տուր ինծի
ոլ
–
էփ ուշով»
Թուրքիս
յ Հայերը կա՛մ սլկաք է մեռնին, կա՛մ սլկաք կ
Հաւատափոխ
ըլլան եւ կամ սլկաք կ երթան
: (
Թիւրքեանըն էրմէնիլերի եա՛ է օլմելի
;
նա՛
սւէօնւք1յլի, եա՛ կիր-լքելի) :
Ահաւասիկ
թրքական
պետութեան
ամ բոզք
քաղաքականութիւնը
խտացած
կր այս երեք սկզբունքներուն
մէք։
Աչքի առք եւ բեբկք անգամ մը, որ
1895/՛
չր քանին
Թուրք
մը
կրակած
կր իր գբացի
Հայ Խանութպանին
վրայ։
Թէպէա
գնդակը
իր նպատակէն
վրիպած՝
Ակնեցի
այդ բախտաւոր
առեւտրականը
.
գլուխը ազատած
էր». ր
ա
՚
յց անզգամ
մարգը
դէպքերէն
ետք
իրմկ
պահանջած
կր վաթսուն
փարա։
Գիւրին
կ
Հեաեւցնեէ
%
թէ
%
Հայ
ժողովուրդը
որպէս նախասահմանուած
քաւութեան
նոխազ
թրքական
երանելի
աշխարՀին մէք, սաիպոլած
էր գաՀիճին արձակած
գնդակին
փոխարժէքն
անգամ
Հատուցանելու
առ ի • • • ե բախտ ագի տոլ
թիւն։
1/
ովկասայ մտաւորական
֊
մը, ժամանակին
կ՚երթայ
Պոլիս,
Հոնկից Եւրոպա
անցնելու
մտադրութեամբ։
Մինչ
ճամբայ
կ՚ելլէ
գկպի
րզմիր,
նաւուն
կամբքակին
վրայ կը տեսնէ թուրք
պաշտօնեայ
մը, որ իր զաւակներով
նոյնպէս
կ երթար
այգ
նաւահանգիստը։
Տարտանէլէ
անցքին
ժամանակ
,
շոգենաւը
դանդաղ
կը շարժի
Տ՛
եւ
տզաքը
յունական
գիւղի մը առաքքը
կը տեսնեն մատակ
խոզ մը իր
ձագերով :
Պապա՛ , Հարց կուտան
երախաները,
քք*
ս
Լ են
ասոնք։
է
1
շթ՜է՛ յ
ք"
ո
Գ ըսածն ին այս է ։
—-
Աղէ՛՛ կ * պապա էֆէնտի
,
բա յց ասոնք դո յնզգո
յն են :
—-
Տղաքս , կեավուրներն
ալ ասոնց պէս գո յնզգո
յն են» մէ քերնին
ֆբէ^Հլ
1
.
Հ
ա
մ * ռուսը կայ, աւստրիացին
կայ*
Հայը կայ , յոյնը
կայ,
բայց
ամէնքն
ալ մէկ ք • • • ենք :
Հայ մտաւորականը
ապշած
կը մնայ, մանաւանդ
երբ կը տեսնէ
որ այգ գարշելի
խօսքերը
ընողը բարձրաստիճան
պաշտօնատար
մրն
է , Հապա Հասարակ
ժողովուրդը
ի՛՛՛նչ պիտի
ըսէր • » • : Ես
ասիկա
վարդացած
եմ
1910-1913/.
չրքանին,
Թիֆլիզի
Հայ թերթերէն
մէ֊
զուն մէք, ուրեմն վաւերական
պատ մ ութիւն
մըն է :
1895/
կոտորածներէն
վերք, թրքական
կառավարութիւնը
ամ–
Բ
ո
զք
Հէ
ս
Գ աարի զինուորական
տուրք չառաւ
Հայերէն
:
Աակայն,
1900/
Տ՛
ա յ դ յետնեալ
Հարկերը
պա Հանքեց , սոսկալի
վիճակի
մը
մատնելով
գաւառի
Հայ ժողովուրդը։
Արտածեցէք անգամ
մը,
որ
ութը տղամարդ
Համրող
ընտանիք
մը Հինգ տարուան
մէք կը բազ­
մապատկուի
քառասուն
շունչի , ինչ որ երկուականէն
Հաշուելով
պարտքը
կը Հասնի
ութսուն
մէճիտի : Աղքատ
դէ
ւ
զ
ա
ց
էն
ո՞ւրկէ
պիտի տար
այդքան
տուրք։
Ար՛դէն ինք տէր
չէր իր ստացուածքին
:
- 74 -
Fonds A.R.A.M