61
Աստ ուածած
էն
ե կեղես է էն
յախճապակիներուն
մնացորդները(±)
1666
^՛^,
այսինքն
կէնի—ճամի
մզկիթին
շինութեան
թուականներէն
Հ
Այնպէս որՀարկ է ընդունի
լ , թէ ՝ՒէօթաՀ է
ա
թերեւս
աւելի
կարե­
ւորութիւն
ընծ՜այելով
Հանդերձ
յախճապակեայ
ամ աններս
լ պատ­
րաստութեան,
մինչեւ
Նէկէոյ
գործանոցներուն
վերջնական
անշը–
քացում ր , որ ԺԸ * դարԱւն "ԿէգՐՐ կատարուած
էրողՈլթէւն
մր կը
դաոնա
յ (տես
Բազմավէ՜պ ԱՈյն
Էք
144—5) ,
ամէն տեսակէ արտադ­
րույթէւններ
ունեցած է ԺԶ
•
եւ Ժէ
•
դարերուն :
Այ"
մ ամանա կամ է քոց ը րսա Աոնակի կը ներկայացնէ
կուտէ–
նաՀայ
յախճապակեգործոլթեան
ոսկեդարր
:
ք° աղա
քէն
մեծաքանակ
արտաղ րոլթէւններր
ուղտի
կարաւաններով
կուտէնայէն
կ՛արտած–
ւէին շրքականերն
ու կ» պոչէս,
որուն
զառէթափերէն
մին՝
Ֆինճան–
նըլար եօգոլշու՝
իր անուն ր առած է կուտինա
Հա
յ
յախճապակինե­
րու Հոն կեդրոնանաչով
վաճառուելէն
(
տես
նոյն,
էք
223) :
Հակառակ
անոր որայս շր քանին
ամ բողք տեւողութեան
կու­
տինայի
Հայերը
Թուրք եւ Պարսէ կ պատե րաղմներո
լ
եւ Թա֊րքէո
յ
ներ քէն խռովութեանց
Հետեւանօք
ծանր կորուսաներ
ունեցած են եւ
թէ
ԺԶ
•
ղ արուն առա քէն տարիները եւ թէ
1
Ժէ • գարուն
սկէդբը^
այս էն էն
1512
^2՛
եւ
1603
/2՛
քս*ղ
ա
քը
ՀրկէզՈլած
ել
1512/
Տ»
Հայոց
երեք
եկեղեցէներր եւ
160
օ/՛
ն
երկու
եկեղեցէները
(
Ա • Աստուածա­
ծ՜ինը եւԱ • թոր
ո ս ր ) այրած են, ել
1572
^2՛
գետը
յորդում
մը Ունե­
ցած եւ քաղաքին
վնասներ
Հաս ցուց ած՜ է եւ
1658
/2՛
քաղաքր Ապա դա
Հասան
Փաշա յէ գրաւուած
ու կեղեքումներու,
կողոպուտնե՜րո
լ
եւ
ՀարստաՀարութեանց
ենթարկուած
կ , Հ
ա
յերը
այնքան
բարգաւաճ
վիճակ
ունէին
,
որ յաքոգած
են նորոգեչ այդ եկեղեցէները
եւ վեբա­
շէն ել իրենց
տուները:
Տնտեսական
այս բարեկեցոլթէւնը
անոնք կը
պարտէին ըստ ոմանց յախճապակէէ
ճարտարարՈլեստէն,
ո ր այդ
մամ անա կամ ի քո ցին
Թուրքէս
յ մէք բաղմաթէլ
կեդրոններ
ունէր,
բայց
անոնց
երկու
գլխաւորներն
էէն ՚րէօթաՀէա
եւ \թէկէա
1
է
ս
չ՜
պէս կը Հաստատէր
էվյէա
Ջէչէպէ
(
Բազմավէպ , 1935
էք
143 - 4)։
(1)
Ըսա Աոնակի նոյն աանարին ամբողջ որմերը պճնուած՜ են
եղեր հնագոյն թանկագին յախճապակիներով։ (ինչ որ ե թ է ճիշդ է
պիտի հասաաաէ թ էսխալ է,որ ՝Բէօթահիա
«
բնաւ պատէ
յախճա–
սալ չէ արտադրած՛»,
այլ շաա հին ժամանակէն ինքն ալ ասոնցմէ
արտադրած է ) : Բայց խաւարամտութիւնը թափածները աոիթ հա­
մարելով ՝ զանոնք քակելն ու եկեղեցիին ետհւի
Գա փան Ալթը
վտա­
կը նետելը մաքրութեան եւ կոկութեան պահանջներէն նկատել տուած
է ։ Ոմանք ալ կ՚ըսեն թ է հնախոյզներու ծախուած է ։ Վերջերը կր
մնային խորանին աստիճաններուն եւ կիսաբոլոր յետսորմին վրա–
յիննե րը,
(
Աոնակ,
նոյն,
էջ221) որոնց թուականը 1666 է ր ։
Fonds A.R.A.M