322
առնէր,
թուրք պատուիրակ
Րիզա
՚
Նուր աղմուկով
մը եւ կոպ–
տութեամբ կըչքէ նիստը։ Այսմիջադէպը
յիշուած
չէ
։
ւԴե
։
ին
Գիրթ՛՛ին
մէջ, բայց
միջազգային
մամուլը
արձագանգ
եղաւ
դէպքին
մանրամասնութեան
եւ ք՚սմէթ փաշա
ստիպուած
գրա­
ւոր կերպով իր ցաւը
յայանեց
պատաՀած
սթիւրիմ՚ացութեան»
Համար։
Նման միջադէպ
մը չկրկնուելու
Համար, նախագաՀ
Լորտ
Կ-ըրզըն այլեւս
ԽորՀ րդաժողովին
մէջ բերան
չ՚առներ
Հայկական
Օ՞ախ " բացատրութիւնր։
ԽորՀրդաժողով
ր կր բաւականանա
յ
ընդունելով
դաշնագրի
42
րդ յօդու ածր,
ուր թուրք
կառավա–
րութիւնր
կր խոստանա
յ զպաշտպանութիւն
տալու
եկեղեցի­
ներու,
սինակոկներու,
գերեզմ անատուննե
րու եւ
վերոյիշեալ
փոքրամասնութիւններուն
ուրիշ
կրօնական
Հաստաաութիւննե–
րուն։ւ
ւ
Այսպէսով
Թուրքիա ոչ միայն
իլրացուց
Հայերու պատ­
մական
Հողերը, այլ ամբողջ
երկրին մէջ գանուած
Հայերուն
կա/ուածներր,
ինչթերր,
Հարստութիւնը
կողոպտեց
իբրեւ
սէնվա–
լը մէթրուքէ"
(
լքեալ
գոյք)։
Պատմական
արժէք մը ունի
1923
Օգոստոս
23
ին
Հայաս­
տանի Հանրապետութեան
Պատուիրակութեան
կողմէ, Ա. ԱՀա–
րոնեանի ստորագրութեամբ,
Դաշնակից
պեաութ իւննե րուն տրր–
ւած բողոքը,
որու եզրակացութեան
մէջ կ՚րսուէր.
էէՊարզ է, որ Հայկական
Հ՚սրցի
վերաբերեալ
Լօզանի
դաշնագիրր
դարձաւ պատրանք
մը. ան կնքուեցաւ, անտես առ.
նելով Հայ ժողովուրդբ,
կարծես թէ ան գոյութիւն
չունենար։
սԼօզանի դաշնագիրը,
արեւելեան
ժողովա րդի մր բախտր
թող/ով
անորոշութեան
մէջ, չի կարող
ծառայել
ո՛չ խաղաղու­
թեան եւ ոչ ա/
արդարութեան։
«
Այս
պարագաներուն
մէջ Պատուիրակութիւնս
որպէս
դաշնագիրր
ստորագրող
կողմ, թոյլ կուտայ
ընել
վերապաՀում
բոլոր այն խնդիրներու
մասին, որոնք կր վերաբերին
իր իրա­
ւունքներու
պաշտպանութեան,
զոր դաշնակից
պետութիւննե
ր ը
խոստացած
էին մեզ պատերազմէն
առաջ ել պատերազմի
րն–
թացքին եւ որ վաւերացուած
է Աեւրի դաշնագրով
եւ անոր
յաջորդող
խորՀրդաժողուքՆերով՛.
«.
Ինչպիսի վերաբերմունքի
ալ արժանանալու
լինի այժմ մեր
Հանդիսաւոր
բողոքը, Հ. Հ. Պատուիրակութիլնր
յարգելով
Հայ
ժողովուրդի
կողմէն
իրեն տրուած
ւիազօրոլթիլնը,
իր բովան­
դակ
ուժով կը ծառանա
յ Լօզանի դաշնագրի
դէմ։
Վի
ա
յ
ո
յ
ս
ենք, որ պատմութիւնը
կը լինի ւաւագոյն դա­
տաւորը։
Fonds A.R.A.M