գ/՚Ր^՚եր
յար ո լցան ելուն գէմ էր եւ բանա կը ։ Այսպէս , կով/լա սեան
բանակի
Համագումարը
,
որ բացւեց
քՒիֆլիսում
մա բա
$–ին)
մերժեց
զբաղւել ազգա­
յին Հարցով՝ գանելովդ որ «ազգային
Հարցի լուծ՜ումը իր ամբողջութեան
մէջ
Հնարաւոր է միայն ՍաՀմանտգի ր կողովում
։
Այս Հարցը լուծ՜ելու
միւս
բոլոր
Փորձերը
մինչեւ ԱաՀ • Ժ՛ողով վտանգաւոր են եւ անթոյլատրելիք։
I
1
ս կ բան–
լորների եւ գիէ֊գ
ա
ցի
Ա
երի
չբթանա յին ժողովում
,
յունիսին
,
\,
.
ժ՝որ գանի ան
Հետեւեալ
ձեւով էր ներկայտցնում
ազգային
խ^՚գիրը *
\,
ա ազգա յին շարժումը
Համ արում էր Հետեւանք
մի ազգի
բուրժուա–
ղի
ա
յի քաղաքական
իշխանութեան
տիրանալու
ձգտումի , ի
ս
Լ
ա
է
ս
նաեւ
ազնլականութեան՝
իր նախկին գիրքերը պաՀելու
ցանկութեան ;
(՝
անւո-
րութեան եւ գիւզաց իութեան ազգա յին խնգիրը իր լեզուն ազատ գործ՜ած՜ե­
լու ցանկութեան
մէջ է ։ «Ա՝ինչգեռ
բուրժուազիան
եւ
ազնւականութիւնբ
ձգտում են քաղաքական տիրապետութեան
,
բանւո բութի լեն ու գի լզա ցիո
լ–
թիւնը Հետապնդում են զուտ մշա կո ւթ ա յին նպատակնե ր ։
ԷԼյս Հ իմ ան վ(
,
լս
բուրժուա եւ ազնւական
կո ւս ա կց ո ւթ իւննե րը պա Հանվում են ազգա յին Հար­
ցի լուծ՜ում ը պետական
ինքնօրինութեան
իմ աստով , իս կ բան ւո բ ո ւթ իւն բ
պաՀան^ում է ազգային ինքնավար ութիւն՝^ ։
«
Ազգային
ինքնավար ո ւթիւնը
Հնարաւոր է որոշ բնաշխարՀի
մէթ, եթէ
որեւ է ազգ այնտեղ
մեծ ամաոնութիւն է կազմում ։ Անգրկովկասեան
երեք
խոշոր ժողովոլրգներ կան
վրացիներ , Հայեր եւթուրքեր
։
Այն րնաշխարև­
ներ ի Համար ^ ուր որեւէ ազգ մ՚եծ՜ամա սնութիւն
ունի) կագմւում է ազգային–
բնաշխարՀիկ
ինքնավաբութիւն
.
ազգային
տեսակէտով
խառն
շրջանների
մէթ
1
խառն
ինքն ավար ութ իւն՝ ամէն ազգի տալով
ինքնօրինութիւն
մշակոյթի
խնգրում :
«
Ֆեդերացիան
,
իբրեւ ազգային
Հարցի
լուծ՛ում
ընգունելի չէ
(
որով–
Հետե
Լ
նա չի Համ ապա տաս խանում տնտեսական եւ Հասարակական
զարգաց­
ման ։ 3)եգեբացիա
նշանակում է պետո ւթիւնների
միութիւն
,
մինչգեռ մի
պետութեան
կտրատումը անթատ պետութիւննե րի՝ չի Համապատասխանում
պատմութեան
ընթացքին։
(
կուսաստանի
Համար Հնարաւոր է մի ճանապարՀ
-
կենտրոնական
ռուսական
Հանրապետութիւն
եւ ազգա-շրթանային
ինքնա–
վարութիւններ
։
Այգ ինքնա վարութեանց
իր
ա
ւաս ութի ւններ ը պէտք է լինեն
Հետեւեալը ;
1)
՚*՝
ս
էՐ
Ոս
(
ս տ որին
,
միջինդ բարձր)
: 2 )
ւհո ւլովյրւլա կան առող^ատա–
Հ ութիւն
)
անասնա բուժութ
իւն ։
3 )
Տեղական
բնո յթ ունեցող
Հաղորդակ­
ցութեան
մի^ոցներ ։
4 )
Աջակցութիւն
տեղական
գի ւղտ տնտես ական եւ ա–
ռեւտրա—արգիլնաբեբտկան
ձեռնարկների
։
5 )
Հողերի
շաՀագործ՜ում
: 6 )
*)՝
ատաբան
; 7)
քաղաքային
ձեռնարկներ
։
8 )
Տեղական
կարիքների
Համար
Հարկեր Հաւաքելու
իրաւունք ։
9 )
Կառավարութիւն
,
գործ՜ագիր
իշխանու­
թիւն ։
10)
կենտրոնում
Հ րա տ
ա
ր
ա կլա
ծ օրէնքնեբի
գործ՜ագրութիւն
։
11)
0
րէնսգրական
նախաձեռնութիւնդ
։
Այս ծ՜րագիրը կազմեց վրաց սոցիալ-դեմոկրատիայի
ա՛յն ժամանակ–
ւ
ա
յ գ
ո
րծ՝ունէութեան
Հիմքը։ Ն
ա
<, ըսա ամենայնի , Համապատասխանում էր
19
Fonds A.R.A.M