Հայ յեղափոխական
շարժուններու
պատմութեան
մէջ, չէ՛ եղած
ուրիշ գաւառ մը, աո այղ արկածախնդրական
խիստ ձախորդ
Փորձերը
ներկայացուած
ըլլան
ա՛յնքան
խեղաթիւրուած
ձեւով եւ
այլանդակուած
տարազով
է
որքան եղած Է Տարօնի եւ Ա ասնոյ յեղափոխական
շրջանի
պատմութիւնը։
Թղթատեցէ՛ք
այղ շարժումները
կազմակերպող
հոսանքներու
հրա՛
աարակութիւնները,
հին թէ նոր, եւ դուք հոն պիտի գտնէք
ուրիշ ոչին<,
եթէ
" 1 ՛
երեւակայական
«
յաղթանակներու
պարծենկոտ
ցուցադրութիւն՛
ներ, որոնք, այս վերջին տարիներուն
9
նոր աօնախմբութիւններու
առիթ կը
ներկայացուին՝
այղ ձախաւեր
ձեռնարկները
կազմակերպող
խմբակցու
թեանց կողմէ,
յո րե լին ական ցնծատոներ սարքելով* թմբկահարելու,
տար՛
թողելու եւ փառաբանելու
այդ աղէտաբեր արկած ա խնդրութեանց
յիսնամ՛
եակը, վաթսունամեակը
է
եօթանասունամեակը
. . .
եւ ով գիտէ, դեռ
քտնի*
է
քանի՛երորդ
ամեակներ, եթէ հայութիւնը շարունակէ
ննալ
նո՛յն
միամիտ,
նոյն բարեմիտ, սակայն անտարբեր հանդիսատեսը
. , .
ւ
Ծեր յեղափոխական
շարժուններու
պատմութեան՝
այս ձեւով
ներ՛
կայացումը
արդիւնք է նեղմիտ կուսակցական ութեան, եւ
ճշմարտութեան
հանդէպ պարկեշտ
դիրք բռնելու անկարող, կուսակցամոչ
պաամագիրներու
եւ քարոզիչներու
եպերելի
ընթացքին,
պատմագիրներ
եւ
քարոզիչներ,
որոնց գլխաւոր եւ միակ նպատակն եղած է ո՛չ թէ
խոս կ ան* ե ւ ճ օ մ ա ւ փ ս ւ
ս յ ս ւ ա ւ Ր ս ւ յ փ ւ ճ ր աա|,
ա՚յչ
զայն ներկայացնել
այնպիսի
ձեւով մը, որ
կարենայ ծառայել
այդ արկածախնղիէ
հոսանքներու
բարոյական,
բայց
մանաւանդ՝
Օ ի ւ թ ա կ ա Օ օ ա հ ե ւ - ո ւ Օ , , , ;
Ժամանակակից
պատմութեան
մէջ, մեր ազգային
մեծագոյն
դժբախ
տութիւնը
հո՛ն է որ մինչեւ
հիմա շատ քիչ աշխատանք թափուած է տա՛
չու
առ.ւսւ*1յւոյա1|սւ6, ի ա ւ ս յ ա օ ս ւ
ներկայացումը՝
պատուհասներով
լեցուն
այդ շարժումներուն,
հ ս ւ ո ս զ ա ա
նկարագրութիւնը
մղուած
պայքարներուն,
եւ անոնց պա տճ առա ծ անչափելի
վնասներուն*
Եւ, իբր հետեւանք այս
զանցառութեան
յ
հայ ժողովուրդին
պաոսադրռւ
Ն
ր եՏ ուռուցիկ,
մեծխօ–
սիկ, ունայնաբան
առասպելապատումներ։
Այդ պատճառով
ալ, մեր երեւակայութիւնը
յաճախ կը գերագրգռուի
բոցավառ
գոյներով, երբ այդ անիրական
պատումներու
վիպական նկա
րագրութիւնը կը կարդանք կուսակցական
հրատարակութեանց
մէջ։
եթէ այդ արկածախնդրական
շարժուններու
իսկական ու հարազատ
պատմութիւնն
ալ արձանագրուած
ըլլար՝
առընթեր
վիպականին,
հաւա
նաբար՝ շատ մը յուսախաբութիւններ
խնայուած
ըլլային այս տառապակոծ
ազգին, եւ նորանոր վտանգներէ եւ անդարմանելի
կորուստներէ
զերծ
(
քնացած ըլլայինք ազգովին,
ֆ
,
Տարօնի ժամանակակից
պատմութիւնը՝
այս դժբախտ
երեւոյթը կը
պարզէ եւ կը կարօտի հիսնական
սրբագրութեան։
Fonds A.R.A.M