տաաեր այս իրողութիւնը։
1908» 4՜
^»
վ\
ռ
րչ\
տեղի
ունեցած
տու­
ներու
շինարարութ
իւննեբ
ը արդիւնք
Էին գիւղերէն
Բերրի
Հաստատուողներու
պաՀան
Հին
։
՚
քաբդկային
աճում չէ
ունեցած
Բերրին։
Հոս պէտք է յ ի չ ե լ նաեւ, որ այս շրջանին,
զանգուա­
ծէս յ ին Հայկական
կոտորածներ
ալ ՛չէի՛** եղած ե Հակառակ
Բեր–
րիցիի
բազմածին
ըլլալուն,
ի մասնաւորի
փոքրիկնեբու
մւս-
Հւսցմ ան Հետեւանքով
աճում չէ եղած՛
Տքնացած են Հոն, ուր որ
էին
50
տարի
առաջ։
ինչո՛՞ւ
այս
ողոբմելի
արդիւնքը,
երբ
շուտ
կ՛ ամուսնանա
բ երիտասարդը,
երբ մեր
ցեղային
կեն–
սունակութ
եամ բ, շատ ու շատ զաւակներ
կ՚ունենար։
20
տար֊
լան մէջ, ամուսնացած
զոյգ մը, առնուազն
10-12
զաւակ
աշ֊
իյաբՀ կը բերէր,
բայց
վերջին
Հաշւով,
ասոնցմէ
2
կամ
3
Հատը
ողջ կը հՂաային
։
Այս
ուղղոլթեամբ
վերապրող
Բեբրիցի
մայրերը
կրնան
.
վկայել
անցեալի
իրենց
տխուր
յուշեբովը։
Հարցուցէ՛ք
անոնց
ե– պիտի
պատասխանեն
այսպէս՛
0(6
մանչ ե
4
"՚
ղշ^Իկ
բերի
ն–
անոնցմէ
1
մանչ
և. \ աղջիկ
Անաց միայն՜»
և. կամ
« 8
մանչ
5
աղջիկ
ունեցայ
էլ այսօր
ունիմ
4
մանչ ե
1
աղջիկ։»
էս կը ճանչնամ
Բերբիցի
պառաւ
ե անտէր
կնիկ
մը* ՛Բոր–
գիկենց
Մաքօ Պաճեն։
Կ՚ըսէին
թէ անիկա
30
Հատ
զաւակ ու­
նեցած
էր ե– ասոնց
բոլորն
ալ մաՀացած
էին իրենց
փոքր
տա֊
րիքին
մէջ,
Մալարիան, ծաղիկը, հարսանիթը, կապոյտ նազը,
դաշ­
նակցած*
տգիտութեան
Հետ, կուգային
աւերներ
գործել
1
ւ
մայ­
՛
րերը
լացնել։
Անոնք այդ աղէտաբեր
և. վարակիչ
Հիւ ան դո
լ ֊
թիւնները
է&ակատսպրականօւ՚են սահմ՛անուած չարիքներ»
կ՚ընդու–
նէին ե ժողովրդական
ասութեամբ
մըյաճախ
կ՚ըսէին՛
^Այսինչ
տարին,
մանուկներու
կոտորածին,
այսքան
թիւով
զաւակներս
կորան
ու մեռան։»
Այս չարաղէտ
Հիւանդութ
իլննե
ր բ
կանխար­
գելու
կամ զանոնք
կղզիացնելու
մտաՀոգոլթ
իւն ը
ո ՛ չ
ժողո–
վոլրգր
ունէր
ե. ո՛չ ալ՛ կառավարութիւնը։
Անոնք
այդ
աւեր­
ներուն,
ցաւերուն
մէջ ինքզինքն
ին կը մխիթարէին՛
«
Աստուած
տուաւ, Աստուած առաւ, մինակ իմս տեւ– այլ բոլորին զա ւ ա կնե րն ալ
մեռան...։»
Ջափազանցութ
իւն
լԱ1Լ
ա
Ր եթէ յայտնենք
թէ Չա բ
սան֊
ճագի
շրջանէն
ներս
որեւէ
բ ՚ ^ ի շ կ ոտք կոխած
չէր՛
միայն
կա­
յին կարգ մը պառաւներ
ե. սափրիչներ,
որոնք
իրենց
յատուկ
դարմանական
միջոցառոււ/ները
ե դեզերը
ունէին.
Բերրիի
պէս
գիւղական
կեդրոն
մը դեղաբան
չունէր,
կային
կարգ մը ման­
րավաճառներ
Լաթթաբ),
որոնք
բաւական
ծանօթ
դեղեր կը
ծախէին,
Անոնց
գեղերու
ցանկը,
վերջին
չրջ անին, քիչ մը ճո–
Fonds A.R.A.M