Այդ տաբի Միջնաբերդի մոտակայքում պեղվեց Շուշան Պահլավունու
եկեղեցին։
Պեղումների աշխատանքներն արդեն ավարտվել էին։ Մի օր, առավոտ­
յան, նախաճաշից հետո, Ն. Մ. Տոկարսկին, վերցնելով իր սևագիր գծվածք–
ները՝ պատրաստվում էր ճաշասենյակից դուրս գալու, պրոֆեսորը հարցրեց.
—
Այդ ո՞ւր։
—
Դեպի Ծաղկոցաձոր. հարկավոր է շարունակել չափագրումները։ Բա­
ցի այդ, փլված մինարեի մոտ 8-րդ դարի եկեղեցու սևագրություններն են
միայն արված։
Վ ան մեկնելուց աոաջ պրոֆեսորը հանձնարարել էր Տոկարսկուն չափա­
գրել և չափագրությունները մաքրագրել որոշ այրերի և նմանապես 1911 թվա­
կանի պեղված եկեղեցու գծագիրները։ Սակայն պրոֆ. Մաոի մեկնելուց հետո,
նրա տեղակալը սրբագրում է գիտնականի հանձնարարությունները և կար­
գադրում Տոկարսկուն միայն չավոսգրել (սևագիր), իսկ մաքրագրել Պետեր–
բուրգում. երևի ժամանակ շահելու համար։
Սակայն պրոֆ։ Մաոի հանձնարարությունը Տոկարսկուն այնքան փոքր
էր, որ նա աոանց նեղության կարող էր այդ բոլորը դյուրությամբ ավարտել
Անիում։
—
Դիտարշավի աշխատանքներն ավարտված են։ Այժմ անհրաժեշտ է
մեկնել տուն և հանգստանալ, իսկ թերի մնացած գործերը — հաջորդ տարի...
Այս խոսքերը ասաց պրոֆեսորը զսպված զայրույթը խեղդելով իր մեջ։
Արդյոք Դ. Չուբինովը զգա՞ց այդ նուրբ կշտամբանքը իր հասցեին—
չգիտեմ։
Ես նմանապես մանրամասնորեն լուսանկարեցի Միջնաբերդի ութանկյու–
նանի եկեղեցին կիսականգուն գմբեթով։
Այսպիսով ավարտվեց 1916 թվականի Անիի 15-րդ գիտարշավի աշխա­
տանքները։
Պրոֆեսորը առաջարկեց ինձ հետևյալ տարի ևս (1917 թ.) աշխատել
Անիում։ Ես տվի իմ համաձայնությունը և, հրաժեշտ տալով գիտարշավի աշ­
խատակիցներին՝ մեկնեցի Թիֆլիս։
Fonds A.R.A.M