ՍՊԱ
250
գունդ, բազմութիւն»
(
ՒԽա § 669)։
Պարս֊Հ
կերէնից են փոխառեալ
թրք՛
Տ1թՁհԼ
քրդ.
ՏբՁՈւ,
սերբ.
Տ բ Ձ հ ւ յ Յ ,
լեհ.
ՏբՁհւ,
ռում.
ՏթՈ–
հւս,
յն.
օ ո օ ^ ւ օ տ ; ,
ֆրանս.
տբՁու,
շ ւ բ Ձ ^ շ ։
Հմմտ. նաև
սպարապետ, սպասալար։ —
Հիւբշ. 239,
նախ ԳԴ դրաւ պրս.
սիփաո
ձևից
փոխառեալ։
նՀԲ նոյն է համարում
սպայ, սպահ
և
սեպուհ,
ռմկ.
սպահի,
պրս.
սիրահ, սիոահի,
եբր.
ձապա, սէ–
պա,
յորմէ
սաբաւովթ» Տ բ ւ 6 § 6 1 , Ւ1՜Ա2Ա՚.
Օհ՜Ձ1Ո. 189—190
պրս.
տւբՁհ,
պհլ.
Տ1-
բ"5տ։ ^01161՝, 1Հսհոտ ս. ՏշհԽւօհ. Տէւ՜ց.
5, 107
պրս.
Տ Փ ՚ Տ ՚ հ ,
զնդ.
ՏթՁ՚ձՁ։
ԼՁ^.
8
էւ՜§. Եէէր. Լտճ. 8
պրս.
տւբ՚Ձ՜հ» յստէւ,
26
ոմտբ–
էջ
303
զնդ.
Տ բ Յ ձ Ձ
ձևի տակ՝
ծանօթ բառերի
հետ։
Գա բա գաշեան,
Քնն. պատմ. Բ. 10
սեպուհ
բառի մի
այլ ձևն է։
ՓՈԽ.— Վրաց.
սպա
«
բանակ,
գունդ»
թւում է հայերէնից, իսկ
իսպաոբա
«
աս֊
պետութիւն»,
իսպաերադ
«
ասպետաբար»
պարսկերէնից
են։ Տարբեր են
սեփե
«
ար­
քունի պալատ, տէր, թագաւոր»,
սեփեծուլի
«
իշխան, սեպուհ»
(
որից
սեփծուղ
Խոր.),
սեփոբա, սեփեոբա
«
իշխանութիւն»։
ՍՊԱՅ
«
զուսպ»,
ունի միայն Բառ, երեմ,
էջ 290։
*
ՍՊԱՆԱԽ
«
շոմին,
ծմել բոյս լ,»
Բժշ. Մխ.
առակ.։
= Պրս.
ձ ՝ – ^ – ւ Տ բՅ Ո ՁՃ
հոմանիշից։
Այս
բոյսի
հայրենիքն է Պարսկաստանը, ուր ըստ
0\\՝
յ\& (տե՛ս
\/՝07
Ձ§6 ՃՁՈՏ 1 ՚ 6 1 ՜ ո բ Մ 6 օէէօա.
ւ ՚ Տ ^ Յ ՚ բ է Շ 6է 1Ձ
1802)
ինքնաբոյս է։
Այս
երկրից հին ժամանակ
արտածուելովդ
Արաբների
միշոցով տարուեց Ապանիա, որ­
տեղից էլտարածուեց
ամբողջ Եւրոպա և
Ասիա։ Արաբացի
գրող
Բ321
յիշում է
նոյն
բոյսը Թ զարուն։ Մեր մէշ առաշին յիշատա–
կութիւնը ԺԲ դարից է։ Բառիս
եւրոպական
ձևերն ենսպան.
6
Տբ1ՈՅՇՅ,
իտալ.
ՏթւՈՅՇՇ,
հֆրանս.
6
տբաՁւ–ճ, 6 տ բ ա օօհ6 ,
ֆր. շխո^ճ,
պորտ,
6
Տբ1ՈՁքք6,
մ լտ.
Տ թՁՈ Տ Շհ ա ա , ՏթւՈՅ–
շաա,
նյն.
ոՀ1էձ%ւ՚Ա,
ՕՈՅ^ՕՕԱ,
գերմ.
Տ բւ–
ՈՁէ,
ռուս.
ա Ո « Տ ՁՈ >
ևն, բոլորն էլ արաբ.
^ Լ յ ՚ Ա – I ւ տ ք տ ք ^
(
Կամուս,
թրք. թրգմ. Ա.
544)
մայր ձևից։—Հիւբշ.
277։
Մխ. Հերացի ծաղրելով
դնում է հին
մի
բժշկի
ստուգաբանութիւնը.
«
Բժիշկ
ոմն բնախօսէր, .ստուգաբանելով զա­
նուն բանջարին
կոշելոյ սպանախ, եթէ
է (ոք) հիւանդ, զի սպանանել
արժան է
նախ և ապա զնա տալ կերակուր»։
Եւ–
րոպացիք էլ երկար ժամանակ
հանում
էին բառս լտ.
Տթ1ՈՁ
«
փուշ»
ձևից։ Ու­
ղիղ մեկնեց
նՀԲ, որից
ԼՁ^.
Խո\.
Տէսձ. §
2036,
ԳԻՌ, Ախց,
սպ անաղ։
ՍՊԱՆԱՆԵԼ
«
մեռցնել»
ԱԳր, Ոսկ, մտթ.
Փարպ. պարզ արմատ ը
սպան,
որով գըր–
ուած նաև
սպանել,
այս արմատից են
սպա­
նութիւն
ԱԳր.
սպանող
ԱԳր. Եզն.
սպանումն
ՍԳր.
մարդասպան
ՍԳր. Ագաթ,
հայրասպան
Եղիշ.
եղբայրա սպ ան
Իմ. ժ. 3.
տիրասպան
Բ. թագ, թ, 31. Ագաթ,
տիրասպանու
Ոսկ,
կողոս. Բուղ,
կրակասպան
Փարպ.
հոգեսպա­
նութիւն
Փարպ.ևն։ Յիշելու արժանի է
սպա­
նակ
«
եգիպտական
մի չափ» Սահմ. էջ 199,
իբր թէ թրգմ. յն. աա՝,
հոմանիշից՝
7.0
Ա7Ա)
«
սպանել»
բայից, (այսպէս
էին ստուգաբա­
նում, իբրև թէ նոյն չափական
դրութեամբ
առաշքը առնւում էր նեղոսի ջրի պատ՛ճառաւ
ծագած
կռիւների և սպանութեանց),
յետ­
նաբար ձևափոխոլելով
գրուած է
ասպանաք,
գրծ.
ասպանաքաւ
Մխ, այրիվ. էջ 49,
աս–
պանակ
էծ. գր. նազիանզ. (մեկնելով
Սա–
ոապիսեայ փ այտն)
վերջին մեկնութիւնը սը–
խալ հասկանալով
ՀԲ ուս. § 171 և եգիպտա­
կան
Սաոապիսը
առնելով իբր լտ.
Տ ՁքՅթ ա Տ ,
մեկնում է «բոյս կամ եգիպտացւոց Սերա–
պիս չաստուածոյն
գլխարկը՝ որէր գրիւ
մի,
իբր նշանակ առատութեան
բերոց»։
նորայր
ՀԱ 1921, 105 ցոյց է տալիս, որ վերի
ասպա–
նաքն
է,
յ\ա1(Մ, րսւոոտ ս. ՏշհԽւօհ. 8էւ–ց. 5,
140
զնդ.
*
ՏթՅՈԶ
«
սպանութիւն»
ձևից,
հմմտ.
ՏՕՅ
«
վայր
ձգել», *Տ\>պ2ւ = հյ.
սպի։
Տէրվիշ.
Ճ Ա Ձ Ո Ո .
58
գերմ.՝
ՏբՁՈ–
Ո6Ո
«
ձգել,
պարզել, լարել», յն.
3
<քք,7
«
սեպ»,
0
<օ՚ղ՝>0ս՝է «գամել, մեխել» ևն
բառերի
հետ։
Գարագաշեան,
Ծաղիկ
Fonds A.R.A.M