12
ԱՆԱՀԻՏ
ա եստական
բաժ՜ին, նոր կա դւ/՚ակե րպ ա Լ / են
է։ կ ււ ա մ՝
ձ ա ր ա ա ր ա ււք է, ււաւ էլան եւ.
յեղափո­
խական
ր ւա1 ինԳւհրր:
Ա) Հնազ փտական
բաժնի
մ՚ԷՓ
զետեղ­
ուած
հ՛հ նախտպասւժ ական գարերէ
ւքւ.ա–
ցորւբներր, գլ խաւորապէս
է.
Լալտյեահի
պեզումներով
եւ կտրսնհՀանցի
ժողովածուի
մնտցորւլներից
կազմուած, իսկ պատմ՛ական
շրՀ^ա՚֊-֊Բ
ր ււա մ՛եծի
մ՝ աս ի՚1։
ակագեմ՚իկ
Ա՛առի Անիում՝ կատարած
պեզումների
ս%ա–
ցորւլներն
ե՛ն կամ՛ պատահաբար
ձեռք
բե՜ր­
ուած եւ ստացուած
նուէրներ։
Հայաստանբ
Հնութիւնւներով
Հարուստ՝
երկիր է նախա–
պատմ՚տկսւն
գաբերից
սկսած
մ՛ինչեւ
վեր–
Հի՚1ւ
ԺաւՐանակներբ.
՚",/"
եոզմ՚ից
մ՛եր
քէէ՚անզ ալւա՚նր
մ՛եծ
Հնարաւորութիւնն
եր
ունի
զարզ.ււհւալ ա եւ կարող Է
կարեւոր
տեղ
բռնել
նւՐաէւ Հաստատութիւ1։ների
մ՚ԷՀ
Առակաւոր
Ասիայի
պատւՐռւթեան
լուսա–
լլանւււ թե ււհւ ՛նկատւ1"ամ՛բ,
եթ՜է
նիւթական
եւ
ւք իւսակա՚ն
աւել ի յաշվող
սլայմ՚աններ
ստեղծ
ուին ապագայում՛։
Ո \
մ՛իայն նա­
խապատմական
եւ ուրարտական
շրջանից
քիչ բան գիտենք,
այէեւ
Հայ քաղաքա–.
կրրթական
կեանքի
ե լ սլատմ՛ութ՜եան
ա֊
ռաշ^ին շրՀաՊւներից. սալա զ այ
պեղուՏներից
սլիտի սպասենք այն լոյսբ,
՛՛
ր պիտի փա­
րատէ
մ՛եր կատարեալ
խաւարր
Վաղարշա­
պատի, Ղ՚ուինի, Արատ շատի
կուլտուրաների
մ՛ասին,
որոնք ան պա յմ՚ան նոր
Հորիզոններ
պիտի բուս ան Հայ արուեստի եւ քաղաքա–
կ րրթ
ո ւ թեսւհ պատմ՛ութեան
առածին
շբր–
2
անն երի եւ յարաբերութիւնների
մ՛ասին
շրջակայ
և ժամ՚անակակ
ից ազգերի
Հետ։
է. Լալայեանր
սլեղոււաեր
է
կատարել
ԷՀւՐիածնի,
կոտայքի
եւ Նոր Բազա
յիգի
կամ
Գեզարքոլնեաց
գաւառում՛
եւ ստա­
ցած
արգիւնքլլ
քարի եւ բրոնզի
գաբերից՝
գասաւորել
առանձին
գտրակներոււ/՛
եւ
սլաՀտրաններում՛։
Նշանաւոր
է Հի^ւ կառ֊
քբ Նոր ք՝
ա
յ
ա
գիգի
պեղուհՂւերից,
բայց
վատ
ոլաՀուած, եւ բրոնզէ
գօտին
իւր երկրա–
չավւական եւ կենգտնտկան
ւլտրզ արտնքնե–
րով, ապա
զէնքի,
զա րզ արա՛նքի,
գերեզ–
ւՐանային արարող
ու թ իւ՚/՚հհ
րի Հետ կասլու .ահ
իրեր,
անօթներ
եւլէւ.։ Պատմ՛ական
շբՀանի
իրերր
մ՛եծ
մ՛ասով կապուած
են Անիի պե–
ղսւմների
Հետ, որ մ՛իայն
մ՛ի մ՛ասն են այն
Հնագիտական
Հարստութեան,
ււլւ,
ինչռլէո
յիշեցինք,
ակագեմ՚իկ
Մասի
երկարամ՚եայ
եւ անխոնջ
աշխատանքով
Հաւաքուած
էր
Անիի
թանգարանական
երկու
շէնքաւՐ,
բա յց ւՐեծ
մ՚աււր
ոչնչացաւ
կաւՐ մնաց Ա–
նիսւմ՝
պատերազմ՛ի
պատ ճառով, եւ
մ՛իայն
Համ՛եմ՛ատաբար
փոքր
մ՚ասբ
Հնարաւոր
ե֊
ղաւ
ազատել
կորստից՝
Մ առի
աշակերտ
Աշխարբէգի
ձեռքով։
Այգ իրերն
են, որ
Անիի
յատուկ
բաժինն
են
կազմ՛ում՝։
Այստեզ
գասաւ
սրուած
են
պալատի
պեղումներից
Հան Ուած
գիբսի
բուսական
֊
կենգանական-երկրտ
չափտկսւն
զարգարանք–
ներբ, որ մ՛եծ
ազերս են ցուցագրում՛
ման­
րանկար Տակտն եւ ՜ճարտարապետական
ար–
ուեստների
Հետ. գործուտծքներից
նշանա­
ւոր է
Հոնենց
Տիգրանի
գերեզմ՚անատտնր
զ֊տնւււած
առիւծն
ու ձագբ
կենգստու֊
թեան
ծառով։
Հարուստ
են
յատկապէս
բրուտագործական
արտագրուիI
իւններր
ԺԱ--ԺԲ.
գաբերի
եւ աւելի
յետոյ,
յախ֊
ճառլակեղէններ,
ազնիւ
անօթներ,
առիւծի,
թռչուէւների,
սլտրիկ՚էւերի եւ ա յ լ ր ալսական
ու կենգանական
մ՚ոտիւներով,
մ՚տրգկային
պատկերներով՝
վւայլտներկ
կամ՝
ոսկեզօծ։
Այս
ժողովածուն
առանձին
արժէք է ստա­
նում՝,
որովՀետեւ
մ՛իակն է
մ՛եր
ւ1՝է^>
բաց ի ճտրաարասլե
ււաւ թ իւ՚հից, որ
իրական
նիւթ է մ՛ատակարարում՝
Հայ եւ
մ՝աՀմ՚ե–
աա կան
արուեստների
I, ւ քազաքա
կ րթ ակա՛հ
փոխտղգեցոլթեան,
ինչպէս
եւ Անիի
վա­
ճառականական
յարաբերութեանց
մ՛ասին։
Յիշատակելի
են կարասների
մնացս ր զն I. րր.
որ իրենց
ձեւերսվ,
օրնամ՚ենտացիպյով
ւՐեզ
գաղափար
են տալիս
ա/,զակա՛ն
արտագրու–
թիւնների
ւՐասին, եւ յատուկ
ա սա
մնասի
րւււթետն
նիւթ են գարձել
Վրացի
գիտնա­
կան
9.
ուբինաշվիլոլ
կողմ՛ից, որ Ա՛ առի աշա­
կերտներից
մ՛էկն
է ։ Այսաեղ
է Անիի
նկա–
րազարգ
Ա՝. Գրիգորի
որմնանկարների
արտանկտրւււթիւնբ,
Լուսաւորչի
ցեղր
երի–
՚
րգ
նկարիչ
Թարխարեանի
ձեռքով,
որ
տասսս
Fonds A.R.A.M