ԱՆԱՀԻ
Տ
53
թեանց,
ինչ որ աւելի կ ր զօրացնէ
մակա–
բերութ
իւնր թէ կր ՜ճգքփ
նմ՝անցնել
վա­
ւերական
ժամ՛անակագրողի
կերսլերր
եւ
անոր
Հովեր
ր
սսւնել՝
իր
րքւթերցուլներր
պաարելու
կանխորոշ
գիասւմսվ
(
ինչպէս
խորենացի՛/։՝
Բաւլրաաունի
ասպետը),
եւ
յաՀողեցաւ
իսկ իբր ստոյւլ Հաւաստի պատ­
մ՛ութիւն
՜
ճանչցնելու
իր գորհը
որ այգ
Համ՛բաւը
վայելեց
վեց գար, մինչեւ
18
րգ
գար։
Հաւատացողքւերուք։
մ՚ԷՀ էին
յայտնի,
երեւելի
մտքեր, գրագէտ
թէ
սլատմարան,
ինչպէս
Տրայտըն,
ֆուի,
Նէյք՚՚՚իիր
եւ
նոյն
իսկ
Միլտոն։
Միայն 19րգ գարու
մ՚ԷՀ ղօ,
բացան՜
քննական
ոգին
յայտ
բերաւ
գոր­
ծին
ոչինչ սլատմ ա կա
՛
հ
արժէք
ունեք/ալը,
եւ լոկ ՜ճանչցաւ
իբրթտք/գտրան
մ՛ր բա­
նաստեղծական
գլտւագներսւ,
վէպերու,
ասասսլելներու,
մեծ յարգ
ունեցող՝
գրա-
գէտներու
եւ բանաստ եոծնե
րու ՛՛սօ՛տ, ս–
րսնք այգ մ՛տօք գործածեցին
ւլայն
(
Արի)՚՚–
Հըր թագաւոր,
Արքան
Լիրր
Շէյք՚՚փիրի,
եւն.)։ Մեր խորեքւացին ալ
՚
ուքփ
նոյնպիսի
Հատուածներ,
Հայկ, Արա—Շամիրամ՝,
Ա–
նուշաւան,
են.։ ինչպէս կը տեսնուի,
նմա­
նութեան։
մ էկէ
աւել ի կէտ
եր կան
է՛ր՛է
գարու
/
ւյորենացիին
եւ ԺԲ՚ր՚է
գարու
ճէֆ–
րէէն
մէ՚Հ> բայց էական
տարբերութիւն
մ՛ը
կը զատէ երկուքր։
ճէֆրի
իր
անսւնովր,
կեանքովը՝
իր ժաւՐանակակ
իցներսւն
ա–
մէնուն
ծաԴւօթ,
յայտնի
Էր։ Շատեր՝ ղին,
քը տեսած, խօսակցած
են։ Հքսճւօթ Է Օքս–
ֆօրգ
իր կեանքը,
նաեւ
եպիսկոպոսութիւն։
րնգոլքփլր
ԱԷնթ֊Ասաֆի՝
իր կեանքին վեր–
Հերը։ իր ձեսագիրր
1137
ին տեսնող,
"՛
չքէ
անցրնող
վկայ կայ, իսկ 1145իք՛
ամէնուն
մատչելի
էր, ժամ՛անակին
ուսումնական
լեղուով՝
լատիներէքւով՝
գրուած; որ
յետոյ
անգլիերէնի
թ՜արգմ՛անուեցաւ։
ճէֆրի
երբեք
ծածկած
չէ ոչ իր ա–
նոլնր, եւ ոչ ալ ճիգ թաւի ած իր ապրած
ժամանակ
ր իրական
էն կսախ տգոյն
կարծե­
ցնելու։
խորենացիին
կքւճիռր (եւ մ՛եղաւո­
րութիւնը)
ծագում
կ՚աււնէ
այս
կրկնակ
կեղծիքէն։
իր ժամ անակա կիցն երէն
կամ՝
մ՝օաաւոր
յաՀոր՚էներէն
ոչ ոք ճանչցած
է
խորենացի
անուսով
մ՚էկր
(
Խ՛՛լ՛էն
=խոր–
եան
անունով
գիւղէ, աւանէ կամ
գաւառէ
՚–՚
ր)
։
ճանչցուած
է լոկ Մով՚՚էս
մ՛ր (՛Լ.
ֆարսլեցիի
թղթէ՛։։)
ֆիլիսաիոս
մ՚ական–
ուանեալ,
որ լուսաւորււղ,
տգիտութիւն
Հա­
լածող
գրքեր գրած է, անչափ՝
անՀաքւ,
գիստ աշիւատող եւ բաղմ՚ավաստակ,
բայց
ասի
արգէն
վւսխճտնած
էր 495իք՛ երբ ՛Լ.
ֆարպեցի
իր թուղթր
՛
էրեց
(
Մ"վսէ"ի
տուած
((
երանելի»
մ՚ակգիրր
բաւական։
ա–
սլացոյց է) ու ՚Լազար անոր գրած
ալրր–
եան»ին
մէՀ չի յիշեր
բնաւ լիակատար Հա­
յոց
սլատմութ՜եսւն
պէս
մ՛եծակշիռ
գործ
մը, ոչ Հոս եւ ոչ ալ իր պատմ՛ութ՜եան
մ՚ԷՀ^
երբ
իր եք՛ նախորգ
սլատմ՝ի չքւե րր րստ կար­
գի պատշաճ գնաՀատում՛ով
կր յիշէ>
ա
՜
ռաՀին՛ Ագաթ անգեղաւ,
եւ երկրորգ
Բիւ–
ղանգր, եւ երկրորդին
գրած
գրքին
ձգած
տեղէն
ա1։միգապէս
ինքն է (կ՚րսէ)
որ կր
ձեււքւտրկէ յաոաՀ^ տանիլ եւ ա յն
թուակա­
նէն
յետոյ
Հայաստանի
մ՚ԷՀ
եղահներր
դ–ս
ե
ւ
։
Լծ՛ող որ այս Ա՚ովսէսին
տուած
տիտղո–
սր
(
Փիլիս ոփոս)
ուրիշ իւ/՛ասս։
չւււնէր այն
ատեն, եթէ ոչ Հռետորական
արուեստի
մէՀ
վարժ, Հմուտ, ճարտասսւն,
բանաՀիւս,
ամէն
ինչ բացի պատմագրէ,
մ՛ինչ այս
վերՀին
տիւողոսն է որ կուտայ
թէ Ադա–
թանգեղոոի
եւ թէ՛
Բիւզանգի։
Ղաղա րի
գրուատական
յ ի շատ ակութ
են էն
կիիլիսո–
փայ
Մովսէսի
մ՛ասին)
ա1լնյտյա
կ՚երեւի թէ
մեծանուն,
մեծարժէք
մատենագիր
մ՚րն էր
ա յս է. գարու
Ա՚ովսէսր
եւ այգ աք ալն
իք։
վայելած
պատկտռաքւքն
ու յարգր
շատ
թանկա գրէ։
կ՚րնէին
ղայն Հետագայ
գարու
մ՝ ԷՀ ապրող եւ Հեղինակաւս ր
Հաքւդիսանալ
ուղող մ՛ատենագրի
մր որ իր վրայ
աոնւէ
զայն եւ այգ ազգեցիկ
անոլքփն
շնորՀիւ
վարկ
Հալատարմ
ութեան
ստաքւա յ իր
գործին։
Նպատակը
բարի էր (սլատմ
տգի֊
րր այգսլէս
իւորՀեցաւ)
և մ՛իջոցն
երր կ ար­
դարացնէր՛.
Նոյնսլէս
բարի նպատակով
կեղծիք չէ ր
Գրիգոր
Լուսաւորչի
անունով
Հրապարակ
Հանելր
Ագաթաքւգեղոսի
ւքէՀ՝
ընդարձակ
((
վարգապեաութիւնր»
(((
Առն
Աստուծոյ՝
Գրիգորի»
մ ակագրոլած),
ին չսլէս
նաեւ
Յաճախասլատոլմ՚ր։
Մանչեսթր
ԳԱՌՆԻԿ
ՖՆՏԳԼԵԱՆ
Fonds A.R.A.M