նակեցաւ
Զէյթունի
մօտակայ
Ջերմուկ
դաշտին
մէՀ եւ
12
տարուան
յետնեալ
տուրքերր
պաՀանՀեց
գիւղացիներէն։
Զէյթունցիներուն
մերժումին
վրայ
սկսաւ
թուրքերուն
յարձակումը։
Բա Հարի
զ է յ –
թունցիներր
պաշարելով
Ւմուրչիտի բանակը
խուճասլաՀար
փախուս­
տի մատնեցին
զայն։ Այս պարտութեան
վրէժն է որ լուծել
ուզեց
Ազիզ փաշան
չորս տարի ետք
, 1862
Օդոստ
•
ֆ—ին, թուրք
կանոնա­
ւոր եւ անհամար
քիւրտ
զինեալներով
յարձակելով
Զէյթունի
վը–
րայ^։
Զէյթունի
ազատագրական
փառապանծ՜
պայքարի եւ Հախ Հախի չ
յաղթանակներու
մասին
ներբող
Հիւսեցին
Մկրտիչ
Պ էչի
կթաչլեանր՝
Կ* Պոլս էն, դրելով իր <րԲաՀորղւոյն
Թ՛աղումը»^
եւ Ա*
ՇաՀազիզր
(
Ա մ բատ Շա Հա զի զեան
)
Մոս կոլայէն՝
Հրատարակելով
իր
«
Լեւոնի
Վիշտը» բանաստեղծութեանց
փունչը
:
ՇաՀազիզը
իր «Եւզիտներ
եւ Զէյթուն»
բանաստեղծութեան
«
Ո՛ւլ սւգատութփւն, դու սպաոագէն
Տաւրոս լեոնհրից մեգ երեւեցար,
Եւ արիւնարբու Ագիգն անօրէն
Տարաւ նշաւակ, ինկաւ չարաչար»
4 7
։
Նոյնպէս
Զէյթունի
ապստ ամբութի
ւնն եր էն ներչնչուած՛,
Գա֊
մառ֊՝Բաթիպան
պիտի
գրէր
«
Մայր
Արաքսին»^
Ծերենցը իր Կ ի՜­
լի կե ան վէպերը՝
«
Թորոս
Լեւոնի» եւ «Երկունք»,
Րաֆֆին
իր «խեն–
թը»)
«
Ջելալէտտին»,
«
Կայծեր»^
«
Աամուէլ»
եւ այլ վէպերը^
որոնք
Հիմնովին
պիտի
ցնցէին
Հայ քաղաքական
մտած՛ողութիւնը
\
§–րդ
գարու
երկրորդ
կիսուն : Անկէ առաՀ, Կ • Պոլս ո յ Պօղոս Ատ րի ան
ու–
պոլսեցի
Պատրիարքը,
գաւառի
Առաջնորդներուն
ուղղած իր
1821
Ապրիլ
27
թուակիր
շրջաբերականին
մէՀ կը յ
ո
րդ
ո
րէր
գաւառի
Հայու­
թիւն ր , որ Համբերութեամբ
տանի
ամէն
չար չար անք
,
կեղեքում ու
նուաստացում,
եւ աղօթք մատուցանէ
Աուլթանի
արեւշատութեանը
45
Լեւոն Չորմիսեան,
Համապատկեր Արհւմտահայոց Մէկ Դարու Պատմու­
թեան,
Բ
.
Հ
ատոր « Պէյրութ,
1974, *
ք 131։
*«
Ն^ ե , ^ 119։
«
Եւզիաներ»
-
3
է ս ո ւս ե ան կրօնաւորներ
:
4 7
9**
Ներսիսեան,
Հայ ժողովուրդի Ազատագրական Պայքարը Թրքական
Րոնապհտութհան Դէմ,
Երեւան,
1955, # 2 2 0 (
$ձւ#
Սմբատ Շահազիզեան,
Լհւոնի
Վիշտը հւ Զանագան Րանաստհղծութ-իւննհր,
Մոսկուա,
1865, # 176։
Նաեւ՝
Սմբատ էաՀադիզ,
Երկեր,
Երեւան,
1961, # 121)։
Fonds A.R.A.M