մը
(1865
^) :
Ասոնք
շինեցին
Պաղ—Ազբիւրի
մօտ սլա լա ա մը եւ. մըզ–
կիթ
ս՝ԷՀ Հաճոնց
թուրքերուն
Համար
եւ Զէյթունը
դարձաւ
Մ արա
շի
Միէ-թէսարըֆոԼթ-եան
Հլու
եւ Հարկատու
մէկ դաւառր
:
Ի՞ՆՉ ԷԻՆ ԻՐԱԿԱՆ ՊԱՏՃԱՌՆԵՐԸ ԶԷՅԹՈԻՆԻ ԱՅՍ
,
ԱՆՇՈԻ* ԸՆԿՃՈԻՄԻՆ
Ագի ՛Լ փաշայի
յաղթական
ճակատամարտէն
ճիշդ
երեք
տարի
ետք,
ՀՀէյթունի
իշխաններն
աոանց
փոքրիկ
դիմադրութեան
մր,
գլուխ
ծռեցին
եւ ընդունեց
ին փճացնող
Հարկատուութիւն
մը ։ Ասոր
աա աճ առն եր էն մին աշիրէթներսւ
նուաճուիլն
էր,
՚/՚՚
ր
ւ1՚ձ
ռ
91՚
ս
Ք՛
բա յց երկրորդ
ու գլխաւոր
ա ատ ճառն
էր* օսմանեան
կայսրութեան
մէք բնակող
Հայերու
եւ ի մասնաւորի
ՀՀԷլթունի
Հայոց
անտեսական
կազմալոլծումր
:
Տնտեսական
Ա՛յս
ք
ա
յք
ա
ձ
ոլյս
*
ր
յառաք
եկաւ
թուր­
քերու
յիմարութեամբ
եւ եւրոսլական
պետութեանց
շաՀամոլ
նեն֊
դո ւթեամբ
։
Ասմանեան
առաքին
սուլթ աններ ր մ եհ՜ կայսրութիւն
մր
Հիմ՛­
նեցին*
թուրքերն
այգ
շէնքին
զինուորական
,
զ ար էական
եւ
Հողա­
գործական
Հիմերն
էին, իսկ
Հայերն
առեւտրական
եւ ա րՀ ես տա
կան
սիւները։
Եթէ
թուրքերը
իրենց
ձեռքերուն
^՚էֆ տարին
Հատու
սուրերը,
Հայերն
ալ իրենց ափերուն
մէք տարին
պատերազմին
քիոը*.
գրամը։
(
բուսական
բանակը
Հասած
Պոլսոլ
դրան
առքեւ՝
Աուլթան
ԱաՀմուտ
ր*
նեղն
էր ել էէ ր գիտեր
ո՛ր գուռր
բախել,
Հատուցա­
նելու
Համար
պա Հան քուած
տուգանքր
,
երբ Գազաղ
Ար թին
Ամիրա
Ակնցի
Հայ սեղանաւորներու
դրամով՝
երեք
օրուան
մէք
ճամբեց
ռուսաց
յաղթական
բանակը
եւ փրկեց
կայսրութիւնը։
իրաւամբ
իրաւունք
ունէինք
օրթաիյ
Հռչակելու
զմեզ,
այսին–
քըս
ընկեր, շահակից,
Հաւասար
թուրքերուն
։
Բայց
անոնք
տգէտ
գոռոզութեամբ
մերմեցին
այդ սլաաիւր
իրենց Հպատակ
Հայերուն
եւ
նախընտրեցին
ստորնանալ
եւրոպացիներուն
առք եւ , որոնք
շատոնց
ի վեր
կը սպասէ ին, ոսկիի
պարկերն
ի ձեռին , վաշխառուի
պէս
գրամ
փոխ
տալ
Պոլսոյ
ծուլացած
թուրքերուն
,
կարենալ
ծծելու
Համար
կայսրութեան
տնտեսական
ազբիւրները։
Թուրքը
գիտէր
իր
ծուլութիւնը,
վախցաւ
Հալուն
գալիք
Վերելքէն
եւ նետուեցաւ
եւ­
րոպացիներուն
գիրկը՛*
Թոյլատրեց
անոնց պաԱ^աներու
Հաստատու­
մը
եւ անոր
կապիտիւլասիոն/–
օրէնքները,
որ
գելեր
էին
կայս­
րութեան
ձեռքերուն
վրայ։
Այս
օրէնքներ
ր
փճացուցին
երկրին
113
Fonds A.R.A.M