ճիշտ է , ճանապարհին
եւ Վանում
թիւրք
իշիանոլթիլններն
ու հասարակու­
թիւնը թշնամանքով
ընդունեցին
Հոֆին
,
իսկ Վանում
թիւրք
պաշտօնեաները
նոյնիսկ
հրաժարւեցին
նրան ենթարկւելուց
,
բայց եւ այնպէս
«
բարենորո­
գումները
սկսել էին գործադրւեթ
,
իսկ այս ինքնին արդէն կարեւոր
նւաճոլմ
էր համարլոլմ : Պատճառ չկար կասկածելու
,
որ , վերէ ի վե րի
յ ,
թիւրքերը
տեգի կը տան, եւ բարենորոգումները
կը մտնեն
ոյժի
մ էի
Հայ
ժողովրդի
առիւ
բացւոլմ
էին նոր, անսահման
,
հրապուրիչ
հորիզոններ•••
Այսպէս էր գրութիւնը,
երբ յուլիսին,
էրզրոլմում
,
բացւեց
Հ. 3–
Դաշնակցութեան
8-
րդ ընդհանուր
ժողովը : Մեծ կարեւորութիւն
էր տրւում
այդ
ժոզովին ո՛չ միայն դաշնակցականների
,
այլ եւ դրսի խաւեր ի
կողմից–
բարենորոգումների
գործադրութեան
նախօրեակին
,
հայրենի
երկրի կենտ­
րոններից մէկում գոլմարւած
հայ կեանքին
դոյն եւ բովանդակութիւն
տւող
կուսակցութեան
ընղհանուր
ժոզովր
,
անկասկած
,
ունենալու
էր խոշոր նշա­
նակութիւն
,
մ ասնալո րապէս բնագաւառի
համար։
Եւ, յէր
ա
ւէ
»
Հ *
Տ՛ ՛հ՛
8—
րգ ընդհանուր
ժողովը իր ուշադրութեան
եւ աշխատանքի
գլխաւոր
մասը
նւիրեց երկրին
նրա ներքին կազմակերպութեան
,
հողային
խնդրին,
ար­
տագաղթին, կառավարութեան
վարած հակահայ քաղաքականութեան
,
ինք–
նա պաշտպանութեան
,
բարենորոգումներին
եւ այլն :
Վերիրն հարցի մասին ընդունւեց
հետեւեալ
բանաձեւը՛
՚՝ * «
Ընդհանուր
ժողովը*
լսելով բարենորոգումներու
մասին տրւած զե­
կուցումը եւ վիճաբանութեան
ենթարկելով
,
առհասարակ
,
կուսակցութեան
բարենորոգչական
դո րծոլնէ ութ ի ւնը , դիւանա գի տա կան եւ քաղաքական
ճա­
նապարհով
,
ընդունեց
,
որ կուսակցութիւնը
սկզբունքով
կարող է որդեգրե/
բարենորոգչական
այգ գործ ո լնէ ոլթիլնը
,
իբրև նպատակայարմար
,
սակայն ,
պարտք կը գնէ ձեռնհաս
մարմիններու
վրա
աւելի քիչ տարւել
դի լան աղի–
տական
ոլղդոլթեամբ՝
միշտ շարունակելով
դե րա կշռութիւն
ր տալ կազմա՛­
կերպական իրական
ուժի զարգացման :
«
Գալով
1914
թ՛
յունւար
20—
ի Բարենորոդմանց
Ծրագրին, այն ձեւով,
որ ընդունլած
է Պոլսոյ եւրոպական
դեսպաններու
,
թիւրք
կառավարութեան
եւ ընդհանուր
քննիչներու
կողմէ , կը նկատէ
զայն իր ամբողջութեան
՚
^էէ
անբաւաբար
եւ օգտակար չի գտներ , որ նոյն ծրագրի գործադրութեան
ժա­
մանակ կազմակերպութիւնը
կուսակցօբէն
աիւկցոլթիւն
ցոյց տայ եւ այգ–
պիսով որոշ պատասխանաաւութիւն
ստանձնէ * կը թելադրէ
միիյմտութեան
գործը
թողուլ
ազգային պաշտօնական
մ արմ իններու
ւ
«
Ասոր հետ միասին, չբացասելով
հանդերձ
,
որ յիշեալ
բարենորոգ–
մանց ծրագիրը կը պարունակէ կարգ մը կէտեր՝ համապատասխան
մեր նւա–
զտգոյն
պահանջներուն
,
ել որ, իրօք, կառավարութիւնը
կը իյնայ
իր բո­
լոր հնարաւոր միիցներով
չթլատել նոյնիսկ այդ համեստ ծրագրին
իրագոր­
ծումը
,
ինչպէս նախապէս առաիյգրւած
բարենորոգչական
սկզբունքները,
ընդհանուր
ժողովը կը հրահանգէ
,
որ կուսակցութիւնը,
անհրաժեշտութեան
պարագային
,
ընդդիմանա
յ կառավարութեան
կողմէ
նոյն ծրագրին իրա­
գործման
դէմ հանլած խափանարար
միիցներուն
եւ պաշտպանէ հայ ժողո­
վուրդին
իրաւունքները»
:
7
Fonds A.R.A.M