- 36՛ -
կուարտի,
Հարաւ.–արեւմտեան
ստՀմ
անին
«
յԱսորեստանեայց կոզ–
ւքանեն»,
այսինքն՝
Ասորիքի
դիմաց
գտնուող
շրջանին
մէշ\։
Այս
բդեշխու
թիւննեբու
աշխա րՀագրական
գ/՚ՐՔԸ,
/՛՛՛՛
է՜
պէս
նաեւ
անոնց
մասնաւոր
կարեւորութիւնը
Հայ
նախարա–
բութ
իւններուն
մէշ\, Իբր
1
"–
«
Գ ահերե ց »
իշխաններ
«
արքունի
տաճարին» (Ազաթանզեզոս, ԻԶ.— Փաւստոս
թ ա գ ա ւ ո ր
կոչուե­
լու
աստիճան
(
Փաւստոս,
Ե՛– ԺԶ՚), իրաւունք
կուտայ
նոյնիսկ
ենթադրելու
թէ
անոնք
կ՚իշխէ
ի՝՛՛
շրջաններու
,
որոնք
նա­
խապէս
Հայկական
չէին
ե ապա
մ ունուեցան
Հայաստանի
չր
չբ՛՛՛­
նակին
մէի
Այսպէս
ուրհսՂւ,
" ՛
յ ս երկիրները
—
թուիքն
ալ
մէչ^ը —
Հայկական
գհրիչխանութեան
ենթարկուած
էին ե. սակայն
իրենց
ինքնուրոյն
ու առանձնա
յատուկ
դիրքերը
ե– նկարագիրը
մին­
չեւ
Արչակունեաց
չբուսնին
վեբչ^ը
պաՀած
էին ԼՀմմտ
.
Օակոբ
II՝ ան ա ն գ ե ա ն ,
Յւեոդայիզմը հին Հայաստանում, Արշակունիներու ու
մարզպանութեան
շրջան,
Երեւան
1934,
էչ\
34-38)
ե.
նոյնիսկ
խիստ
Հաւանս
ր էն ա զ ա տ
կը
եՂւային
ս ո վո բտկան
Հարկէն
ղո բ
նախարարական
տուներբ
պ ա ր տ ա ւ ո ր էին վճա րե լու
Արչակսւն
ի
թադաւո
բներ
ուն
(
նոյն, 89)»
ինչպէս
Փ՚՚՚ւստոսէն
կր Հասկցուի,
՚
Ծոփք՝
կցուած
Հայաս­
տանի,
միչտ
կը պաՀէր
անջատողական
և, կենդրոնախոյս
նկարա­
գիր
մ ը ։ Ա ր դ ա ր ե ւ , Ե ՛ ՛ փ ք ՝ իբբ բդեշխութիւն
,
կը կազմէր
տե­
սակ
մը թագաւորութեան
մ է թ ա ղաւո
ր ութ իւն , 1ւ Հաւան
օր էն,
ըստ մեր նախարարութեանց
աւատական
կարգեբուն,
ունէր
ի–
բեն
ենթակայ
ճորտ
ի շ խանութի
ւ ն նե՛ր , ենթակայ՝
՚
Աոփաց
բդեշ­
խին։
՚
Օ՚ռւիաց
կենդրոնախոյս
նկարագիրը
զանաղտն
պատմական
անցքերու
մէչ^ կը
յայտնուէր։
Այսպէս,
Փաւստոս
կ՝ ա ւ ա ն դ է
մեզի,
Գ, գարուն
Արշակ
Բ* ի ատեն
(351—367)
պատաՀած
խո­
շոր
ապստամբութեան
մը
պատմութիւնը։
Հոն, պ ա տ մ ա գ ի ր ը
մասամբ
կը
յիչէ
ըմբոստացող
նաՀտնգները
ե.
գաւառները,
որոնց
կարգին
կը գբէ.
«
Եթող զԱրքայն Հայոց եւ զնաց Սազամուտ
տերն Անձտեայ եւ ընդ ոման իշխանն Մեծի Ծոփաց»
(
էշ*
206) »
Պապ թ ագաւո բ ին ժամանակ
ծագած
ընգՀան
ուր
ապստամ­
բութեան,
զոր Մուշեղ
Ա՚ամիկոնեւսն
սպարապետը
զսպեց
(
տես
Փաւստոս, &•
Գպ. Ը-էն
մինչեւ
ԺԹ ՚
գլուխներ
ը),
մասնակից
էին
ՄԵԾ ԾՈՓ8Ը, Անզեզ Տունը, Անձիտը եւ Աղձնիքը
(
Մտնանդեան,
նոյն, 8 5 - 8 7
ե. Հմմտ.
Լիւպշման,
ն ո յ ն
64)»
Ս՚եձ
Հայաստանը,
մ ինչեւ
Ա ր ա բ ն ե ր ո ւ պատմութեան
աս­
պարէզ
գ՛՛՛էր
I՝ • գարուն
կկսերը,
միչտ
պա Հեց
իր
ազգային
անկախութիւնը
կամ տեղական
ինքնավարութ
իւն ը,
Բ"՚յ$
գըժ–
Fonds A.R.A.M