ՏԱՐՕ՚եԻ ԱՇԽԱՐՀԻ
437
ՄՈԻՇԻ ԵԻ ԱԱՍՈԻՆԻ ԻԱՐԻԱ(Ւ*եԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
ՓՐՈՖ– Անառե անի տեսութեան հակաո ակ Վ արդան Պետոյեան կբ
կարծէ թե Սասունբ բարբաււր Մուօի բ արբ ա ռ են տարբեր նիւդ ս՞ոն ե։ Հոս
կլւ ղետեդեէք նա եւ Վ արդան Պետոյեանի տեսութիւնը.—
ինտպէս
յայտնի
է Լքուշի
բարբառի
բաղաձայնական
Համակա
րգր
քառաստիճան
է 1ւ չի ենթարկուեր
ձայնեղների
խլացման,
մինչդեռ
Աասունի
բարբառի
բաղաձայնական
Համակարգը
եռաստիճան
է՝ ձայ
նեղ֊
ների
խլացմամբ,
խուլերի
ձայնեղացմամբ
ե խուլ
շնչեղների
անփոփոխ
*
Ուալուէ
։
Այսպիսով
պարզ է դառնում,
որ թէեւ
Մ՚՚ւչի
ե Աասունի
բար­
բառներ
ր պատկանում
են Հայ բարբառների
(
էկր՝» ճիւղին,
բայց
ունեն
Հնչիւնական
խոշոր
տա ր բե ր ութ իւննե
ր ։
Պրոֆ* Հր՛ Աճառեանն
իր (^Հայերէն
գաւառական
բառաբան՝»~ի
ա–
ռ
։
ս9ա
բանում
Լէմինեան
ազգագրական
ժողովածու
,
Հատ,
քէ՝. ԷչՀ
29)
Աա­
սունի
բարբառը
նոյնացնում
է Մչոյ
բարբառին։
Այգ երկու
բարբառնե­
րի
նո յնացումը
յաբգելի
պրսֆ. Հ. Աճառեան
ի կողմից,
մեր
կարծի­
քով,
առաջացել
է Աասունի
բարբառին
լաւ ծանօթ
չլինելու,
կամ այդ
բա ր բառ ի մասին
րանաւո
ր ստացուած
տուեալների
ոչ բալա րա ր ստուգ­
ուած
լինելուց,
վերջապէս
Աասունի
1
ւ
Մ ՚ " – շ ի
տերիտորիալ
մօտիկու­
թիւնը
պատճառ
է դարձել
շաաերին
ենթադրելու,
թէ նրանց
բարբառ­
ները
ն ո յ ն ն են։
Հ
Կ
ր)) ճ իւղին
պատկանող
բարբառների
զգա էի մասը չի
ուսում–
՛
հա
ււ ի բուած
և ղ ր ան ց ի ց մէկն է Աասունի
բարբառը,
որի առանձին
ու–
սոււքԼասիրման
Համար
անցեալում
չի կատարսւել
ոչ մի
փորձ։
Լալ
տիբապետելով
Աասունի
բարբառին,
որպէս
մայրենի
բար­
բառի ե Մո
լ
չի
բարբառին,
որպէս աշա կե րաա կան - ուս ան սղական
շբ
9
ա֊
նի բարբառի՝
Համեմատելով
՚՚
ւյդ
երկու
բարբառների
լեզուական
իրս–
ղութ
իւննե
ր ը միմիանց
Հետ, գալիս
ենք այն Համոզման,
որ Ա ասուն
ի
բարբառը
Մ՚՚՚-շի
բարբառը
չէ, "է է լ նրա մի ճիւղը, այլ նրանից
ան–
չ^ատ ինքնուրոյն
բարբառ
է, թէ՛ իր բաղաձայնական
սիստեմով
1
ւ
թէ՛
ձեւա բանական
առ անձնս։
յա տ կու թ իւննե
րով։
Պրսֆ–
Հ.
Աճառեանն
իր վերոյիչեալ
աշխատութեան
մէչՀ
((
Հէմին–
ետն
ուղղագրական
ժողովածու,
Հատոր Թ, է
2 9 )
Մ՚՚՚-չի
բարբառի
մա­
սին
ասում է՝
1.
$ Տ ՚ "
յ ն ա ւ ո բ ն հ բ ո ւ
կողմէ
Հարուստ
չէ, ա, իւ էօ ձայները
կը
պակ
ււ ինգ ։
2.
ԱԸնգՀակաո
ակն շատ Հարուստ
է բաղաձայնը,
որ ՜ա ս ունի
4
ա 11Ա1 իճան.
Fonds A.R.A.M