է
1 8 0 7 –
ին եկեղեցւո
յ նորոգութեան
ատեն
:
քՒէել
ես
Հաւա
նական
կր նկատեմ
առածին
ր :
Երր
Տէր
Մ ովսես
քաՀտնայ
Հ$՝ամ կո չեան
,
գեռ.
աշի/արՀա–
կան
էր Աւետիք
Վարժապետ
անունովդ
եւ գաս
կուտար
վերի
դպրոցին
մԷ^ , ես փոքր
էի ել գրկելով
կը տանէին
ղիս Հոն :
Այս
Գ
ս
1
Ր
ոռ
Ը
յ ե
տ
ո
յ եղաւ
աղջկանս
Հայկանուշեան
վարժարան
^
երր
կազմ ակեր պո լեց ալ Անթէպի
Հայոց
աղջկանց
կրթութեան
գործբ
Տ
Հ՛"
յ կիներու
նա ի/անձա
ի/նգի
ր
ձեռն
եր է ց ո ւթե ամ բ է
Հայոց
Հին կրթութիւնը^
ինչպէս
ամէն
տեղ
եւ ամէն
քա
ղաքակիրթ
ժողովուրդներու
ք
ո
վ
Հ "Ո
յնպէս
Անթէպի
Հայոց
մ է^ կրօնական
նկարագիր
մ՝՝ ունէ
ր : Ե՛–
՚ "
յգ
կր թ ո ւթ ի ւ ն ր
ար–
լողն
եր
են կամ
ուղղակի
կրօնականներ
ել կամ
ա յգ
նկարա
գրով
պա\ա
ր աս տուած
վարժապետներ
X
Վարժապետ
են անոնք^
որ կամ
եկեղեցւոյն
^
ժողովուր—
գին
պատկանող
ղ պ ր ՚
1
ւյի մէ^
կ՚ուսուցանեն
եւ կամ
աոանձին
դպրոց
ունին
իրենց
Հաշուին
^ երբեմն
բարեկամներու
եւ
գա—
դափարակիցներու
գործակցութեամբ
պաՀուահ՜
X
Առ Հասարակ
|սալֆէ
կբ կոչուին
անոնք
^ որ թէ
1
Վա
րժ ա—
պետ
են եւ թէ շարական
ե ր գ ո դ տիրացուներ
եկեղեցւո
յն
մ է^ ։
Ե" Հասած
եմ իւալֆէներոլ
շրջանին
^ ել կբ ճանչնայի
խալֆէ–
ներ , որոնք
արՀեստաւոր
մարդիկ
էին ^ բայց
եկեղեցւոյ
մէ^
Ղ՛ասը
կր
կենայինք
եւ կը կատարէին
պաշտամունքին
երդե—
ցողութեան
մասբ։
Ասոնց
մէ^
կային
յ
որ դ ե ռ
վաբժապետու—
թիւն
ալ
կ՚ընէին
:
է) աչֆէ
բառբ
մին
չեւ
Հիմա
գործածական
է Անթէպի
ար–
Հեստաւորնեբու
մէ^ աչ X Վարպետի
օգնական
կամ
փոխանորդ
իմաստովդ
որովՀետեւ
խ
ա
է ֆ է
արաբերէն
է^ եւ ստուղիլ
կը
նշանակէ
փոի/անորգ
,
եւ դպրոցական
Հին գրութեան
մէ^
աչ
ի/աչֆէ
կո չուածնե
բ բ
ի րօք
օդնա կան—վա րժապե
տներ
էին :
1 8 1 8 — 1 8 2 5 –
^ »
Մկրտութեան
Տոմարէն
քաղած
եմ
Հետեւեալ
անունները
X
Մուշցոլ
Տիրացու
Աելքոն
Խալֆէ
,
ճեպէճենց
որդի
Մ տն
կիկ
Խալֆէ
Հ
Վարժապետի
ԱբրաՀտմ
Խալֆէ
,
Տիրացու
Ա՛ ե լ –
քոն
Խալֆէ
(
որ
^եբեւի
թէ տարբեր
անձ
մ բն է Աշեցիէն
եւ
թէրեւս
Պապը
Գալայճը
Աելքոնենց
^ որոնցմէ
սերած
են գ ա—
լէ մ քեարեան
եղբարց
Հ ա յ ր ը
Մ ե լքոն
Խալֆէ
^ նշանաւոր
ար
Հեստաւոր
մբ
պղնձի
եւ արծաթի
գործերուն
շինութեան
եւ
քան գա
կմ ան
մ է^
,
ել
Լք ելքոնին
Հա
յ ր ը
կարապետ
Խալֆէ
(
նոյնպէս
վարպետ
արՀեստաւոր
մբ եւ միանգամայն
անուա
նի շարականագէտ
մը Ան թէպի
մէ^)
,
Հա լէպի
Տէր
ՅովՀաննէ–
սի
որդի
Տիրացու
Արթին
,
Աճեմենց
որդի
Տիրացու
\
$ր*թիւեգ
17
Fonds A.R.A.M