ԾԼԱՒ
448
ԾԱՐ
ետր.
շէշՀՏԼ «ծառայ»։
Հիւնք. լտ.
ՏՅ1ՅՈԱ
1՜
Ո
«
վարձք»
բառից։
.
Վս116ք
տ ա
7, 381
կցամ
Է եբր.՝^՝ձ
ՏՅՐ,
ՏՅՐ
«
հակառակորդ,
թշնամի»
բառին,
որ
փ ո խ ա ռութե ամ բ
անցել Է նախ
պահլաւերէնի և այստեղից
էլ
հայերէ֊
նի։ Հիւբշ. 305 մերժում է, Մէնէվիշեան
ՀԱ 1897, 245 յիշում և մերժում է ա֊
բաբ.
\
ձ՚>Լ
ՏՏյՁՈ՚Ձ
«
ծառայ,
ստրուկ»,
զնդ.
ե31՜ՅւԱ
«
մանուկ,
ծառայ», իբր
հնխ.
եՁւ-Ձէւ։ յ6ՈՏ6Ո, ՒԱէէ. ս.
Խտ.
37, 79, 97
հաթ.
ՃՏՅՈ,
ձ2Ձ1
՜
Ձ
>՚1
֊՝
ս
Ի
հետ, իսկ ՀԱ 1904,
182
հաթ.
Տ՛ՑՈՅ
«
թագաւոր»՛* ^ՅլԿսհձպ
Տ ճ
1, 195
լտ.
§^6x,
յն. գ՚էօքձ, հբգ.
շհօւ՜էՅք
«
երամ,
խումբ, հօտ»
բառերի հետ, իսկ ՀԱ
1906, 377
արմատակից է դնում
ծ ո ա
բառին, իբր «ծռուող, խոնարհուող» նը–
շանակութեամ
բ։
Բ6Ճ6ՐՏ6Ո,
Հայ. դր.
լեզ.
103
յն.
էքՏն«ք)1
«
ծեր»,
՚(
թ<ւ5տ
«
պառաւ
կին» բառերի հետ (մերժում
է
ՑօւՏՅՇզ,
էշ 145)։ Ն\ձէՈ,
ճ ա հ Տէսճ.
51
հանգլ.
Շ16ՈՅՈ,
Ը>՚ՈՅՈ, 06ՈՅՈ.
մբգ.
1
<6ՈՅՈ,
գերմ.
էշհՐՑՈ
«
դառնալ»,
կիմր. ^\՝Հ\\
«
վարել,
ուղարկել» բա­
ռերի հետ, իբրև բնիկ հայ, հնխ.
^ ՚ Շ Ր Տ –
«•
դառնալ» արմատից. իմաստի
զար­
գացման
համար
հմմտ. յն.
71
Տ^ՕԼէ0էէ.
«
շարժիլ» և
ՕէԱ/.քԱ՚յւօ/–0;
«
ծառայ»։
Ր^ՅքՏէ,
3
ուշարձան 404 սումեր.
§ Յ Ր Յ
«
գե­
րութիւն» բառի հետ։ Բառիս վրայ խօ­
սում է նաև
Բ
^ՅՏՅՈ6Ո, 016
էտշհւաՅտտւտժւ6Ո Լ,6հոածւ՚է6ք ւա էտշո6–
քՏւաՏՏՇՈ, Ւ161տ1Ո§ք0քՏ
1920 (
տե՛ս
8
Տ Լ
23,
ձ1– 71, էջ 151), բայց այս աշ–
խատութիւնր
ձեռքի տակ
չունիմ։ Մառ
3 8 0
1924, 188
արմատը
ծառ,
որ
նոյն
է
սոր-ա
բառի հետ,իսկ
6
որտ = ոոա.
^Օթւ
«
սատանայ»։
ԳԻՌ.֊Ագլ. Ալշ. Երև. Ախց. Կր. Մշ.
Ոզմ.
Սլմ.
Ջղ.
ծաոա,
Ննխ. Պլ. Ռ. Սեբ. Սչ.
ձա–
ոա։—
Քաղաքավարական
ձևեր են
ծառայա­
կանս
«
ես»,
ծառայութիւ՜ն
կամ
ծ առայ եմ
«
մնաք բարով, ցտեսոլթիւին»
(
^>Ջղ.
ծա–
ռամ):
Հետաքրքրական է
ծառակին
«
աղա­
խին»
(
ԲԽՕ1Յ)։—
Ննխ. բառս նշանակում է
նաև «ռուս»,
որից
ծառանակ
(
հնչում են
ձառանագ^
«
ռուսերէն»,
ծառայ ազգը
«
ռուս
ազգը»։
Այս անունր դրուած է, որովհետև
տեղացի ծառան երր բոլորն էլ ռուս են եղել
միշտ։
Յայտնի է սակայն որ ռուս.
1
<3331<՚ե
բառն էլ նշանակում է բուն «բանւոր, վար­
ձով աշխատող ծառայ»
(861՝
Ո6ե6Ր
4 9 6 ) ։
ԾԱՌԱՆ
«
առնի անդամ»,
յիշում է միայն
էծ. փիլ. իբրև գաւառական բառ, «Ծառան՝
բառ է գաւառի, զպոչն ասէ»։ Սակայն
նոյն
բառը Բառ. երեմ, էջ 149 մեկնում է
«
ուս֊
արբ»
։
ԾԱՌԳ^
«
եղջիլրաւոո
մի կենդանի», նորա­
գիւտ անստոյգ բառ, որմէկ անգամ դրա­
նում եմ գործածուած
Յովսիմ. 27 «Գլուխ
նորա որպէս
եզին և եղջիւրն նորա որպէս
ծառզուն»
(
ուղղականը
անորոշ է. կարող է
լինել
ծառդ, ծաոիգ
կամ
ծ ա ռ ա դ )։
ԾԱՍԿԵԼ
կամ
ԾԱՍՔԵԼ
«
ծամել,
ծամծմել»
Փիլ. Եփր. մեռ. 157. Վրք. հց. Լմբ. մատ.
116, 345. «
բամբասել,
զրպարտել»
Յհ. կթ.
«
ի կոր կործանել, թշուառացնել»
Մ ա գ. գա֊
մագտ, ժդ (տե՛ս
Մէնէվիշ. Գր. Մադ. էջ
97).
որից
զանիւն ծասքել
«
գետին
փռուիլ,
մեռնիլ»
(
յուն.
ոճից թարգմանաբար՝ ըստ
Մէնէվիշ. անդ,էջ 57) Մադ. գամագտ. բ.
ծասքեալ
«
թշուառ, խեղճացած»
Մ աղ.
ծաս­
քողական
Սկևռ.
ծասքումն
Նար. կաս.
ան­
սաս քեփ
Սկևռ. լմբ։
Տէրվ. Նախալ. 75, 86 դնում է հնխ.
ՃՅ5
«
խայթել,
կծել» արմատից, հմմտ.
սանս.
ՃՅՏ,
յն. նձ–/.ա «խայթել,
կծել»,
գոթ.
է Յ հ յ ՚ Յ Ո
«
պատառել»։
ՏշՈ6քւ61օաէ2
8 8
28, 301
վեգ.
յՅետ
«
վայելել» ար­
մատի
հետ։
ԾԱՐԱԿԱԾՊՏԵԼ,
անստոյգ նորագիւտ
բառ,
որ մէկ անգամ
գտնում եմ գործածուած
Մադ.
թղ. 48 «Տագնապ
տոչորման
Պռոմի֊
գեայ հասեալ
Հեփեստիւ
պաշարեաց... և
ափրոդիտականն
նւաղեալ
թառամի
կարօ֊
տացեալ փարայի ի ծարակածպտել
այս օգ­
նականութեան». (տե՛ս
իմ Հյ. նոր բառեր
հին մատ. Բ. 190)։
ԾԱՐԱՆ
«
ծիւ կամ սուգ». այսպէս
ունի
Բառ. երեմ, էջ 149. (տպուած է
ծուրան,
թէև
րառաշարքր
պահանջում է
ծսւրան.
բստ այ֊
Fonds A.R.A.M