446
ԾԱՌ
ԾԱՊԱՏՐԱԿԻԼ.
նորագիւտ բառ որ մէկ
անգամ գտնում եմ գործածուած
Մագ.
թղ.
էջ 203 «Իբրու ի ծովի Համատարածի
ծրվւ–
եալք,
ան ղեկա բար վարանեալք ի ծեր
ու֊
նեաց ծառացելոց
ալեացն
ծփմանցն, ի
ծերպ անկեանցն
ծպտեալք
նաւացն, ծա֊
պատրակեալք ի Հոսիցն
բլրաձև կոհակացն,
նաւապետին
ակնարկեն»։
Նշանակում է
կա՛մ
«
զարհուրիլ,
սարսափիր) և կամ «իւր֊
խում
լինել,
բոլորովին
թրջուիլ» (Աճառ.
Հալ. նոր բառեր հին մատ. Բ. 190)։
+ ԾԱՌ, ո
հլ.(Երգ. դ.14 կայ
ձ ա ռ օ ք )
«
ծառ» ՍԳր. որից
ծ ա ռ ա ն ա լ
«
ծառի պէս
բարձրանալ
(
ծուխը, շոգին, հոտր, ձին)» Բ.
մակ. ե. 5. Երգ. գ. 6. Եփր. աւետ,
ծ ա ռ ա –
ց ա ց ա ն ե լ
Ագաթ,
ծ ա ռ ա տ ո ւ ն կ
ԱԳր.
ծ ա ռ ա ս ­
տ ա ն
Մխ. դտ.
ծ ա ռ զ ա ր դ ա ր
«
ծաղկազարդի
տօնը» Գնձ, Տօնաց.
ծ ա ռ ա վ ե ր ա ց
նոյն
նշ.
Տօն ակ.
մ ե ծ ա ծ ա ռ
Խոր. աշխ.
ք ա ջ ա ծ ա ռ
Փիլ.
խ տ ա ծ ա ռ
Արիստ. աշխ.
ծ ա ռ ո ւ ղ ի
(
նոր
բառ)
ևն։
= Բնիկ հայ բառ՝ հնխ.
§ ՚ ^ Տ Օ –
ձևից, որ
ստորին աստիճանի
ձայնդարձն է
61
Տ
«
ո֊
լորել. 2. ճկուն
ճիլղերից,
թփերից ու մա֊
ոառներից բան հիւսել» արմատի։ Արա ժա­
ռանգներն են կրետ. ՞ՀՕւթբօ. «ցուպ,
գալա֊
զան», ՀՅխօւա «մացառ»,
յն.
քՏՕթՕ^
(
<Հ*՚ՀՀ՚՜
ԾՕ՝^)
«
ուռուց
հիւսած
բան, ցանկա­
պատ, ցից, սլաք ևն», հհիւս. ճ)ձՀ\
(*1
<61՚–
2
Ճ-)
«
թուփ, թ
1\)
ՁՈ", եյշւ՚ք
«
ծառերի և թփերի
ճիլղեր ու
տերևներ», շշվեդ. գւռ. ճ&ւ՜Տ, Ճ&ՀՏՇ «ուռուց
հիւսած
կողով՝ յատկապէս
ձկան
համար»
են
(
Բ օ Խ ա յ ՛ 1, 609, ՑօւտՅօգ
145)։
Հներից Տաթև. հրց.214 մեկնում է
զանազան
ձևերով, նախ՝ իբր
ծ ա ռ ա յ ,
«
զի բոյսք և տունկք միշտ ծառայք են»,
երկրորդ՝
ծ ո ւ ռ ,
«
զի ծառն ծռեալ
ունի
զգլուխն ի վայր և զոստսն ի վեր. կամ
թէ ծռեալ
ունի
դ ո տ ս
(
կարդա՛
դ ո ս տ ս )
և զստեղունս
յայսկոյս ևյայնկոյս», եր­
րորդ՝
ծ ե ր ,
որովհետև մարդկանցից ա–
ռաջ են ստեղծուած։—Նորերիդ
առա­
ջին անգամ
1
<ԱՁբ1–0էհ, Ճտ13
բ օ Ա
՚
§ 1 .
(1823)
համեմատեց
բասկ.
2
ԼՄՁ
«
փայտ»
բառի
հետ։
8
ւ
՜
ՕՏՏՇէ մ^Տ.
1834, 383
ևն վրաց.
ձ ե լ ի ։
ՆՀԲ սանս.
թ ա ռ ա ։
Եւրոպա 1850, էջ 15 սանս.
է31՝Ա
և պրս. ճճէ՝, որ աւելի լալ պա­
հուած Է
դ ա ր ա ս տ ա ն
ձևի մէջ.
Բ1օէշէ
1, 192
պրս. ձճ^^, սանս.
ժ՜Ձւ՜ս։
/
Վ01161-,
ա տ տ
ս.
Տշհ1շւշհ. 8էւ–§.
5, 383
զ
ն
Դ
.
Ճ
&1
ՄԱ,
պհլ.
(1
Ձ
1՜,
պրս.
ՃՁՐ
«
ծառ,
փայտ»։
ք
՝1
շե 8 8 / ,
173
պրուս.
^ Յ Ո ՚ ա ո
«
ծառ»,
լիթ.
§ Մ 6
«
անտառ»,
յն. գւռ.
խթՏՀ,
ֆԽրօւ և սանս.
յ ՚ Ձ Ո ւ Յ
«
ծառ»
հոմանիշների
հետ։
Լ Յ § .
ԽՀՈ.
Տէ.
§ 1044 և էջ 174 ընդունում է այս մեկ­
նութիւնը։ Տէրվ.
ՃԱՁՈՈ.
75
և Նախալ.
86
սանս.
էշքԱ,
յն.
8
օթ1>
«
փայտ»,
§ 0 0
«
կաղնի»,
մակեղ.
նօՀՕ՚^ճօՀ
«
կաղնի»,
գոթ.
է1՜1Ա
«
փայտ, ծառ»
ձևերի հետ՝
իբր հնխ. ձԶՀ՝ «պատառել»
արմատից։
Նոյնպէս եննաև
1
^Ձ1
՜
օ1ւճ6Տ, 1/–.
87
և
8
ս
§ § 6 ,
8
էւ՜.
Ս.
ԽոՂ. 86, առա­
ջինը աւելա ցնելով կպգվկ.
(՜
Հ«Յ)
0000
«
մի տեսակ թփանման
դէ
^է ծառ» և
երկրորդը՝
հիռլ.
Ճ
31
Մ
«
կաղնի»։ ն\ս\–
161՜,
ճւ՜աՇՈ.
V I
լիթ.
§Մ6
«
անտառ»7
Հիւնք.
ծ ա ռ
բառը հանում է ծաւփկ-ից,
իսկ
ծ ա ո դ ա ր դ ա ր
կամ
զ ա ո դ ա ր դ ա ր ՝
պրս.
դ ա ր դ ա ր թ է ր
«
ողբալի» բա­
ռից։
ԲՁէաեՁՈ;/
Տ ճ
1,
էջ 188
ծ ե ր
բա­
ռի հետ՝ իբր սանս.
յ31
"
Ս
«
աճիլ, ծերա­
նար։
Ս՝անտալճեան,
Լ
՚
ւԺւ օ ա Շ
14
սանս. ձճՈւ ևն, բևեռ. 2&ճ՚. Բասմա֊
ջեան, Բանաս. 1901, էջ 39 ատում է
թէ ո՛չհնդևրոպակաւն է և ո՛չ էլ կապ
ունի սեմ.
զ ս ւ Ր ս ւ
«
տնկել,
սերմանել»
ևն բառի հետ. այլ գալիս է խալդ.
231"1
«
ծառ
ինչ» բառից։
ԲշձՇէՏՇԱ, նպաստ,
էջ 2, հ. նորվ. ձխՀՀ «թուփ»,
յն.
ք Տ Օք^
«
սայլակողով»,
"
^ք՚Ր
0
՛
«
ցուպ» բա֊
ռերին ցեղակից է դնում։
յ6ՈՏ6Ո
ՀԱ
1904, 184
հաթ.
Տ Յ Ո Ձ ։ Տժաք
էձօգյԽ,
8 8
28, 301
և29, 16 յն. խթ&զ «ծառ»,
լտ.
\՜6
Ո1
«
շամփուր»,
ումբ.
է)61՜ԱՏ
«
ծառ», պրուս.
§Ձ1՜ՈՁՈ
«
ծառ»,
լիթ֊
Հէ՚ՄՇ «անտառ»
բառերի
հետ՝ հնխ,
§՝՚Տ1
՜0–
ձևից։ Այս մեկնութիւնր
մեր֊
ժում ԷԳյջլ\ձշ
825,
ինչպէս և
8
օւտՁշզ
115։
ԲՁէաեՅՈ>՛
ՀԱ 1908, 215 կիմր.
Fonds A.R.A.M