ՆՀԲ
ճանաչել
լծ. թրք.
թանըմաք,
յն.
•
ր>(աա»,
լտ.
օ օ ^ ո օ տ ն օ ։
Բշէշոո.
23
ծ ա ն ֊
և
ճանաչ–
արմատներին է կցում սանս.
յՈՅ,
լն.
–
ր-րատ-Հա.– \^1Ոճ1Տ0հ.
13
սանս.
յ 2 Ո ։
Օ
-
ՕՏօՒա
64, 101
ծանոլցանել =
սանս.
յ ո Յ ։
Ցօէէւշհ. 2 0 ^ 0 1850, 3 5 7
սնս.
յՈՁ,
զնղ.
21
ՏՈՁՈհՅՄ1ՁՈ 3
՝.
Նոյն,
ճո–
ՇՅ
55,
446
սանս.
|ՈՅ, շ&ւ^. 2ՈՅ,
օսս.
20
ՈԱՈ,
յն.
–
^ւ^՝;ս)37.0), ս/րս. յ Յ Ո
«
հո­
գի»։ Տբ\ճ§շ\,
Ւ1ս2ա. Օ
.
Ր31Ո.
188
հպրս.
\
ՏՈձՏՅւԱ՝յ, պրս.
"1
ՈՁ.\էՅՈ։
^ս116է
Տ ա ճ Ա ՛
38, 579
դնում է վերջին եր­
կու ձևերը,
Լ Յ § . ՃՈՈ. Տէսճ. § 1 3 6 9
շեշտում է
տիրԱ1–6ան
ձևի վրայ, որի
ս՚էջ
գտնում է արմատր
անփոփոխ
պահուած և պրս.
ՕՅՈՅ^Ո
«
ուսում»
ձևը
յիջևլով
միայն՝
հրաժարւում է նրանց
վրայ որևէ մեկնութիւն
տալուց։ Տէրվ.
Նախալ. 47, 77 յն. սանս. գոթ. լտ, ձե–
ւերի հետ՝ հնխ.
§ 2 , § Յ Ո
արմատից։
Հիւնք.
6
անաչել =
պրս.
տանիսթէն,
երր.
տան,
թրք.
թանոմագ,
զն\ղ.
գինա, ծէ–
նա I
հայը
բարդուած է
աչք
բառով։
Հիւբշ. 456
ճանաչել
ձևը ծաՀւ-ից տար­
բեր արմատից է համարում։
^61116է
^ Տ Լ
8, 296
ճանաչել
մեկնեց
*
ծանա–
չել
ձևից։
քՀՅՐՏէ,
Յուշարձան 415 մոն֊
գոլ.
էՅՈ1, էՅՈյ
՚
ւ,
կալմուկ.
է31
՜
ո1,
էՅՈյ
՚
ւ1,
օսմ.
էՅՈ91ՈՅգ
«
ճանաչել»։
ԳԻՌ. և ՓՈԽ. — տե՛ս
ճանաչել։
ԾԱՆԱԿ,
ի-ա
հլ. «խաղք,
խայտառակ,
խայտառակութիւն»
Ոսկ. ես. մ. ա.19, Եբր.
ծա. ժդ. Եփր. դտ.332.
որից
ծանակել
«
խայտառակել»
Ոսկ. մ. բ. 8.
ծանակոլթիլն
Ոսկ.
յհ. ա.1, 6.
ծ անա կ ա գ ոյն
Ոսկ.
յհ. ա.
6.
ծ անա կ անա գ ոյն
Ոսկ.ես.
ծանականք
«
խայտառակութիւն,
ամօթոյք,
առականք»
Ովս.բ. 9. Ոսկ. ես. Փարպ.
անծանակ
«
ա–
նաբատ, մաքուր»
ճառընտ.
ձաղածանակ
Ագաթ,
ծովածանակ
Անան. եկեղ. ևն։
ՆՀԲ հանում է
ծան
«
ճանաչել» ար­
մատից, «իբր ամենայն
մասամբք ծա­
նուցեալ կամ որպէս
ռմկ. մօրէ
մերկ
ծնաձ/է
պէս»։
1
^31՜օ1ւճ6Տ, 1%. 30^7-թ.
83
կապադովկ.
^
,
^V6;
(
կարդա՛
ցա–
նոս^
«
յիմար»,
Լ՚օւ՝Ա1Լա
«
խենթենալ»
^7.V^^օ՚յս>
«
վրան
ծիծաղիր և յն.
^^VV^^
«
գիժ»,
ՀԱ7
.
ՏՅՈՈՅ
«
հտպտանք»,
ՏՅՈՈ10
«
ծաղրածու»,
սանս. Տ\2ւՈ «հնչեր բա­
ռերի հետ։
Հիւնք.
հանում է
ճանաչել
բայից։
ԳԻՌ.
—
Ալշ.
ծաղր ու ծանագ։
ԾԱՆԱՐՏԱԿ,
ի-ա
հլ. «համախօսական,
բո­
րբի
ստորագրութեամբ
մատուցուաՕ
թուղթ
կամ
խնդիրք» Պատմ.ԺԹ դարից,
Դիւան
ժ. էջ 405,
408, 409 (
նոյնը փբր հոմանիշ
մաճսէր
բառի),
413,
420, 421, 423
ևն–
Բառիս համար
աւելի հին վկայութիւն
ունի
Ջուղ. 225 «Ոչ եղևիսկ նոցա
հնար մա­
տուցանել
զծանարտակս
իւրեանց
առաջի
արքային»։
–)–
ԾԱՆ1),
ո
հլ. «ցորենի
կճեպ և յարդ»,
ունի միայն ԱԲ. մէկ անգամ գործածուած
եմ
գտնում Ոսկ. պօղ. ա. 472 «Ոյժն իսկ ցո–
րենոյն ենկղկղանքն. ղծանծոցն ասեմ...»,
սրա հետ նոյն են
ծնծոյ,
ծնծոց
«
պտղի
դրսի կեղևը»
Միս. խչ. (Բազմ. 1911, 259 ա
260
ա)։
֊
Ն ո յ ն է
ծեծ
արմատի հետ, իբրև կալի
ծեծած
բան. այս երկուսի կապը հաստա­
տում են
ծանծ
և
ծեծ
բառերի
վրացերէն
փոխառեալ
ձևերր՝ որ տե՛ս։ — Աճ.
ՆՀԲ
ուզում է հանել
ձունձ, ջնջոց,
չնչին
ձևերից։
ԳԻՌ.
—
Խրբ.
ձ ՚ ա նձ
«
ցորենի
ցօղուն», Ջղ.
ձ ՚ ե նձ ո ն
«
կտալատր
կալսելուց և հատիկնե­
րը հանելուց
յետոյ մնացած
կոթերն ու ցո֊
ղուններր». Խտջ.
ձ ՚ ա ն ձ ՚ մ ա ղ
«
մի տեսակ
մաղ՝ որքարերն ու յարդը պահում է, իսկ
ցորենը անցէ կացնում»։
Նոյն
արմատից
են նաև
ձանձաա
«
սանդի
մէջ ծեծած
բան»
Լ
ձանձաել
«
սանդի մէջ ծեծեր
(
Կոյլալ,
Բառ. գերմ. 1632 ա)։
ՓՈԽ. — Վրաց. 6ը56–
ձենձա
«
վուշը ծե­
ծեր,
6
$–ձօ
ձենձի
«
խծուծ»,
ՏծձըՏձօ
նա–
ձենձի
կամ
6
տ^Ո^օ նածեծի
«
խծուծ, վու­
շի, կանեփի ևն
մնացորդները»։
ԾԱՆԾԱՂ
(
սեռ. –ի. գրուած է նաև
ձան–
ծաղ, ծանծախ^
«
ոչ խոր, երեսկունկ
(
ջրի,
հողի համար),
վերիվերոյ,
դիւրիմաց, հա­
սարակ»
Արշ.
Մխ. առակ. Լաստ. Շնորհ.
Fonds A.R.A.M