293
ԼՈՅ
Վստկ, 18.9.
ղօղել
«
լողքարով
հարթել»
Եր֊
ղրն,
քեր.
ղուղան
«
դլան»
Վեցօր. 181։
= Լուի ղօղ, ղուղ
ձևերի կատարեալ
համա֊
ւդա տ ա ս խանութիւնը
նախորդ
լող
«
լողալ»
արմատի
ձևերի հետ՝ ցոյց է տալիս որ եր֊
կոլ արմատներն
էլ նոյն են. րնդհանոլր
ի ֊
մաստն
է «գլորիլ, սահիլ, շարժիլ»,
հմմտ.
այս իմաստներով արդի գաւառականներ ի մ էշ՝
յողլողալ
Շտ. «անդադար
շարժիլ»
(
Անդինը
ձեռքիս
մէջ կլողլողայ)
և
լողալ
Սլմ,
(
նաև
«
սահիլ,
սառոյցի
՛
էրայից
սահիլ
սայթաքիլ»։
Հմմտ. նաև
«
լողալ»
իմաստի
զարգացման
համար՝ հետևեալ
դարձուածնե֊
րը. Իւղը, փայտր և բոլոր թեթև
մարմինները
լողում են ջրի երեսին, նաւը լողում էր
ալիք֊
ների վրայով
ևնւ — Գաւառականների
մէջ
լող
երևում է նաև
լ ո լ
ձևով և «գլանաձև,
խողո֊
վակաձև, կլոր»
նշանակութեամբ,
ինչպէս
ունինք
դլան, գլորիլ
և
կ լ ո ր ՝
միևնոյն
գիլ
ար֊
մատից։ Այսպէս են՝
լոլ, լՈլՈզ
Ղրբ՛
«
սրինգի
պէս խողովակաձև
և մէջր պարապ»,
լոլակ
Ղրբ,
«
ոլոքի խողովակաձև
ոսկորը,
օրորոցի
միզախողովակ»,
լոլոկ
Չն. «կլոր, գնդաձև,
գունդ, հրացանի
գնդակ»,
լոլիկ
«
տոմատ,
պամիդոր,
կլոր հացիկ»,
լոլ, լոլեր
Ջղ. «ա֊
մորձիք» (հմմտ.
սլլորներ^. լոլան
Ղրբ–
«
խո֊
ղովակաձև ոլորած հաց» ևն։ Այս
լոլ
«
գլա֊
նաձև» բառն
էլ
լող
«
գլան»
ձևի
միջոցով
կապլում է
լելալ
«
շարժիլ»
և
ԱՈւկ
բառերին,
որով և բոլորն էլ ածանցուած
են լինում հնխ.
1
տ1
«
շարժել,
ցնցել» արմատից
(\
օ\
ձայն­
դարձ ),— Աճ.
նՀԲ
ղուղան
կցում է
գլան
և յն.
–/.՛՛
Այ.՝)–
Տօօ;
հոմանիշներին։
նահապետեան,
Բազմ. 1908, էջ 18 սրբագրում
է
սեղան/՛
ԳԻՌ.—
Լող
Ակն.
«
գլան, որևէ
գլանաձև
բան»,
լ ո ղ
Այն. Ատն. Արբ. Եւդ. Զթ. Խն. Խրբ.
Սեբ. Մրշ. Ք. «տանիք հարթելու խոշոր
քա­
րէ
գլան», որից
լողքար, լողան, լողել, լողիշ,
լողկոթ, լողփայտ, լողտուր
ևն։
ՓՈԽ. —Ստանայի
և Կեսարիոյ
թուրքերն
ու յոյներր
ունին \օ՜\ «լողքար»,
1
օ
՜,՚131
ՈՅգ
«
լողքարով
տանիքր հարթել» (Արևելք
1888
նոյ" 8֊9,
Բիւր. 1898, 712), Ակն. թրք.
10
ք
«
լողքար»,
1
օ՜;՚§օէ
«
լողկոթ»,
Տ. թրք–
\0
Հ
«
լողքար»
(
Բիւր, 1899,
798),
*
ԼՈՂՈՌԻԱՍ
«
ծախոլած
ապրանքի
գինը»
(
չունի ԱԲ) Անսիզք 83, Սմբ. դատ.
52 (
գրու­
ած
նաև
լա սլա սփա ս) :
= նյն.
ձ օ ՚ Թ բ ւ օ ճ ւ Է
«
գումար,
հաշիւ»,
0
Հ՚,՝> «գումար, ապրանք, դրամ»,
/.
Օ"[^0է^^Տ^V
«
հաշիւ
տեսնել»։
Ուղիղ մ՛եկնութիւնը տուաւ
Անսիզքի
հրատարակիչր,
էջ 83։
ԼՈՄԼՈՄԵԼ
տե՛ս Լմել,
֊
ք-ԼՈՅԾ
«
հալուկ,
հեղկային,
հալհլուկ,
ջրջրկոտ, կակուղ»
Եզն. Վեցօր. 165. Մծբ.
Փարպ, որից
լուծանել
«
քանդել,
արձակել»,
գործածւում
է նաև բազմաթիվ
երկրորդա­
կան իմաստներով,
ինչ. մեղքերից
արձակել,
հանելուկ
լուծել, պասը՝ ծոմը բաց անել, եր­
դում ր՝ կանոնր ալրել, մարմինը
քայքայել,
սառը կակղեցնել,
հալեցնել,
կրաւորականով՝
մի տեղ
իջնել, գիշերել,
պաշտօնից վտա­
րուիլ, մեռնիլ ևն. իմաստի զարգացման
հա­
մար հմմտ. արաբ.
հճ\\ «լուծել, քանդել,
իջևանիլ,
գիշերել»
(
Կա մ ուս, թրք. թրգմ. Գ.
180)
ԱԳր. Եզն. Ոսկ.
լուծումն
Կոչ. Վեցօր.
լուծութիւն
«
հեղուկ վիճակր» Վեցօր. «թուլու­
թիւն»
Եւս. պտմ.
«
հաւատքի
մէջ տկարու­
թիւն» Եփր. յոբ. ՀԱ 1912, 671.
լուծանք
«
վը֊
նաս» Փիլ.
ա նլ ոյծ
Իմ. ժէ. 16.
դժուարալոյծ
Ոսկ. ես.
դօտելոյծ
Լմբ. պտրգ.
անդ ամալոյծ
ՍԳր.
դիւրալոյծ
Եփր. աւետ,
անլուծակի
«
անքակտելի
կերպով»
Կնիք հաւ. 26.
լու­
ծողական, լուծարք, անլուծելի
(
նոր
բառեր)
ևն,
֊
Բնիկ
հայ բառ՝ հնխ.
1
շԱ–
կամ
1
օԱ–
ար֊
մատից՝ որ աճել է մեր մէջ –§
6
/
0
մասնիկով.
արմատի պարզ ձևր ցոյց
են տալիս
յն.
/.
ԱՍ)
«
լուծել, արձակել,
հալեցնել,
վերլու֊
ծել»,
ճսՅ՚Հ
«
լուծումն»,
ճսՀթՕէ «փրկանք»,
սանս.
1
սՈՁէ1
«
կտրել
հեռացնել»,
1
^V^-
«
մանգաղ»,
1
սՈՅ–
«
կտրած», լտ.
1
սօ
«
վճա֊
րել, հատուցանել»,
ք6֊1սօ
«
լուծել»,
Տ Օ ֊ հ ՚ Օ
«
լուծել, բաժանել»
1
ս6Տ
«
լոլծոյթ,
անմա­
քուր հեղուկ, հալած
ձիւն ևն», իռլ.
1
սո
«
ոչ­
խար» (կտրելու բուրդն ի նկատի
ունենալով),
անգլսք.
Յ
1
^ ՚
Ո Ո Յ Ո
«
արձակել»,
դոթ.
1
սՈՅ
«
փրկանք». — նոյն արմատից՝
-
Տ-
աճական
ով՝
ղոթ.
13
ԱՏյՅՈ
«
արձակել,
ազատել»,
քքՅ–
Fonds A.R.A.M