ԺԺԱ
229
ԺԺՄ
*
ԺԺԱՆ
(
գրուած նաև
ժըժան
) «
վառեքիք,
խռիւ» Ասող, գ,
22։
֊
Պհլ.
*2
Ձ2ՁՈ
կամ պրս.
Հչ\Հ\Հ
2323
Ո,
որ
յ՚՝յ– 232
«
գազ, փուշ» բառի յոգնակին է։
Տե՛ս և
ժաժէ—
Աճ.
Նորայր, Բառաքնն. էջ
66
դրաւ
ժաժ
բառից,
ԳԻՌ.֊ Ալշ. Մշ. Վն.
ժժան,
Մկ.
ժժ ա ն
«
գի֊
սախռիւ
(
մազեր),
թա փած֊ թա փթփ ա ծ բա­
ներ, խռիւ
ևն)), Ոզմ. Վն.
ժժվանք
1
«
խառ­
նուած թափթփած
թել ու դերձան, խռիւ», ո֊
րից
Ժժնել
«
խճճել, խառնակել»,
ժժնիլ, Ժրժ–
նուիլ
«
խառնակուիլ»,
ժժնուկ
«
խճճուած,
խառնակ»։
©ԺԺՄԱԿ
«
ճճի, միջատ», ունին
միայն
ՆՀԲ
և ԱԲ, առանց վկայութիւնր
դնելու, դրուած է
ժիժմակ
Լաստ. իա. Ոսկիփ. Վրդն. սղ.
ժժակ
Արծր. ա.
3.
որոնց հետ նոյն են
ժիժմունք
Վրք. հց. Բ.
20.
Ոսկիփ.
ժժմանք
«
միջատ֊
ներ» Վրդ. այգեկ. էջ
92.
Յայսմ. մրտ.
21
(
Գորտք և ժժմանք, մկունք և զեռունք), որ և
ժժմունք
«
ճճիներ,
միջ ատներ» Վստկ. (գոր֊
ծածուած է
5
անգամ՝ հետևեալ ձևով. Կերիչ֊
քրն և վնասակար
ժժմունքն ի կեղևն
կոլ
բո֊
նակին (էջ
64).
Զփիլին ոսկրն թրջեն և ջրո֊
վրն զսերմ մնշեն և զինքն ևս ի ներք
խառ֊
նեն և շփեն և միաւորեն րնդ սերմանցն և
ցանեն, նա պահէ
զնոյն
սերմն
յամենայն
կերչաց և ժժմանց (էջ
19).
Յաղագս
ոջլի և
այլ ազգ մանր ժժմանց՝ որք հարկանեն զր֊
տունկն (էջ
76).
Բնաւ ժժմունքն (տպ.
ժժմոլ֊
քրն)
չմերձենան.
Զժժմունսն սպանանէ (էջ
76).
ժժմունք
«
միջատ» գիտէ և Վրդն. առ.
193.
որից
ժժմ ա յին
«
ժժմակներին
յատուկ»
Վստկ.
49.
ժժմատեսակ
«
որդերի պէս վրխ֊
տացող»
(
մեղքերի
համար ասուած) Առաք,
լծ. սահմ.
357.
—
նկատելի է որ «միջատ,
ճճի» նշանակող բառերր
յետոյ ստանում են
«
երևակայական
էակ, ուրուական»
նշանա­
կու թի ւնր (յատկապէս
մանուկներին
վախեց֊
նևլու համար),
հմմտ.
բոլոյ
Ար.,
բոլոլան
Վն.,
բոդոլայ
Տփ.,
բոբոխ
Դվ. Ջղ–,
ք
ռ
Ր
» 1
Ալքս. Շիր.,
բոբո
Երև. Իգդ. Բղ. ՚Օբ. «մտա­
ցածին էակ, ուրուական»
(
= բոբո դ
Գնձ.
«
միջատ», քռ^ՈչՍր.«միջատ».
վրաց,հոՆոՀոօ
բոբոլի
«
մեծ որդ», լազ.
եօեօԱ
«
միջատ»),
ւդունուկ, ալասլունոլկ
Պլ. «ուրուական» ( ֊
տճկ.֊^–^* հօխԱ. «միջատ»),
պողոն
Ննխ.
«
ուրուական» (= գւռ.
սլողոն
«
միջատ»),
սյիւ
Պ լ. «ուրուական» (
= Ա|ի
Ննխ. «մորմ»),
սլոյօ
և
արջասլլօ
Վն, «ուրուական»
(
= գւռ,
ւդլօ,
սլոլօ
«
միջատ»),—րստ
այսմ էլ
ժժմունք
«
միջատ» բառր ստացել է յետոյ
«
ցնորակսւն
տեսիլ, աչքին երևա ցած
բաներ»
իմաստը,
հմմտ. Վրդն. սղ. ճգ. էջ
344,
որ մեկնելով
Սղ.
ճդ.
25
(
Այս ծով մեծ և անդորր, ի սմա են
սողունք, որոց ոչ գոյ թիւ, գազանք մեծա­
մեծք և մանունք) հատուածք, գրում է.
«
Սով
դարձեալ ասեն գոր երկրորդ աշխարհ
կոչեն
զմարդիկ. սողունք՝
ժիժմունք
խորհրդոցն,
գազանք մեծամեծք և մանունք, մեծ՝
ցասու֊
մրն, փոքր՝ ցանկութիւնն»,
այսպէս նաև Տա­
թև, ամ, էջ
120
«
Երազն այլ ընդ այլոյ
ժիժ֊
մունք ենև ժան դա տե ս ութիւն»։
Նոյնը դար­
ձեալ Ադամ, էջ
213 «
Ել
րնդ ցելուլ
վարագու֊
րին՝ մեր վարագոյր մտաց լուծցին, անմիջա ֊
բար դիտել զբարին, առանց ժժմանց
մարմ֊
ն ականին»։
֊
Բնաձայն
բառ. հմմտ.
Ժիժի
«
ճպուռ»,
գւռ.
նոնո
«
ճպուռ,
2,
ճռճռոց, ճռնչիւն», այս
տեսակէտով
առանձին ուշադրութեան
արժա֊
նի է
ժիժմանք
«
խժլտոց»
Նիւս, կազմ. (րստ
ՆՀԲ),
Ւնճիճեան, Հնախ. Գ.
22
ծ
բնաձայ֊
նից։ Սագըզեան ՀԱ
1909, 336
սումեր.
2121
«
որդ»։
Հիւնք, հանում է
ննի
բառից։
Բառիս իմաստի վրայ տե՛ս Աճառ. Հայ.
նոր բառեր հինմատ. Բ.
148։
ԳԻՌ. — Մշ.
ժժմունք
«
մանր որդեր.
2.
սա­
տանայական
երևոյթներ»,
Երև. «ճճի, մի­
ջատ», Նբ. «սատանաների
խումբ»,
Խն. «հի­
ւանդի
աչքին երևացող խառնաբնդոր
երե֊
վոյթներ»,
Բլ. Մշ, Նբ. «խառնիճաղանճ խա֊
ժամուժ ամբոխ», Ակն. «մանր
մունր
իրեր
(
խաղալիք, ուտելիք ևն)», Բլ. «մանր միջատ­
ների խումբ»։
Նոյն է նաև Արբ.
ժժվանք թա–
վւել
«
նորահարսերին
յատուկ
ջղային
հիւան­
դութիւն, մղձաւանջ, որ է սոսկալի
երազներ
տեսնելով՝ ահ ու սարսափի
մատնուիլ»
(
հմմտ,
Մշ.
ժժմունք թափիլ վրան
«
Ախտարք
շատ կարդալուց
մտքով շարունակ դիւա (ին
տեսիլներ տեսնել»
)։
Fonds A.R.A.M